Giá xăng dầu sẽ do Bá»™ Công thương quyết định. Äây cÅ©ng là bá»™ quản lý toàn bá»™ lÄ©nh vá»±c kinh doanh xăng dầu, có nhiá»u đơn vị chiếm thị phần lá»›n. Vì thế, những nghi ngá» vá» tính minh bạch cá»§a giá xăng lại tăng lên khi ‘độc diá»…n’ giá xăng có vẻ như lại táºp trung vá» Bá»™ Công thương.
Quản giá xăng: Có tiếng không có miếng?
Sau hàng chục lần tranh cãi nảy lá»a, bất đồng quan Ä‘iểm trong Ä‘iá»u hành, theo kết luáºn cá»§a Phó Thá»§ tướng Hoàng Trung Hải vá» dá»± thảo Nghị định xăng dầu má»›i, cÆ¡ quan chá»§ trì Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ chuyển vá» cho Bá»™ Công Thương, thay vì Bá»™ Tài chính hiện nay.
Äiá»u này ngay láºp tức làm dấy lên những nghi ngá» vá» sá»± minh bạch khi khi Bá»™ Công Thương vẫn mang tiếng “bênh” doanh nghiệp. HÆ¡n thế, trong 21 đầu mối xăng dầu, những ông lá»›n nhất cÅ©ng Ä‘á»u thuá»™c quyá»n quản lý cá»§a Bá»™ Công Thương, như Petrolimex chiếm 51%, PV Oil. Vì thế, khi giá thấp, DN kêu lá»— nguy cÆ¡ gián Ä‘oạn lưu thông gián Ä‘oạn, thị trưá»ng bất ổn được nêu lên thì Bá»™ Công Thương và các đầu mối xăng dầu chung má»™t “chiến tuyến” và có cùng tiếng nói là dá»… hiểu.
 |
Giá xăng vẫn nợ sá»± minh bạch. |
Tháºm chí, có lần, Vụ trưởng Vụ Thị trưá»ng trong nước ví von rằng, vá»›i mức lãi có 97 đồng/lít thì vốn cá»§a Petrolimex thà gá»i NH còn lãi hÆ¡n. Cách Ä‘ây 2 năm, cây xăng Ä‘óng cá»a, DN ngừng nháºp hàng, Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú đ㠓trách” việc Ä‘iá»u hành giá cá»§a Bá»™ Tài chính và rất căng thẳng khi tuyên bố, nguy cÆ¡ vỡ hệ thống, đứt nguồn cung đến nÆ¡i rồi.
Bởi thế, dư luáºn rất e ngại, giao giá xăng dầu cho Bá»™ này quản lý thì việc Ä‘iá»u hành giá sẽ dá»… “vừa Ä‘á bóng, vừa thổi còi”.
Tuy nhiên, theo ông VÅ© Äình Ánh, giá là phải gắn vá»›i thị trưá»ng, gắn vá»›i quản lý sản xuất kinh doanh. Nếu giao giá cho Bá»™ Tài chính mà Bá»™ này lại không nắm bắt gì vá» vấn đỠthị trưá»ng, cung cầu, sản xuất kinh doanh thì sẽ không thể quản lý, thá»±c thi được. Chính tình trạng nhiá»u bên cùng tham gia Ä‘iá»u hành giá như hiện nay má»›i xảy ra các xung đột, tháºm chí là Ä‘ùn đẩy trách nhiệm.
Theo ông Ánh, không chỉ giá xăng dầu mà cả giá sữa, khi có chuyện tăng giá, Bá»™ Công Thương mặc nhiên coi Ä‘ó là việc cá»§a Bá»™ Tài chính. Còn Bá»™ Tài chính luôn né tránh trước các câu há»i vá» biến động cung cầu, thị phần, kể cả vá» các vi phạm cạnh tranh, niêm yết giá... vì coi rằng, Ä‘ó là lÄ©nh vá»±c cá»§a Bá»™ Công Thương.
Món nợ minh bạch?
Äầu năm nay, đơn vị đầu tiên đỠnghị vấn đỠtrên là Hiệp há»™i xăng dầu Việt Nam nhưng khi trình lên Thá»§ tướng, Bá»™ Công Thương Ä‘ã từ chối khéo và cho rằng má»i việc sẽ do Chính phá»§ quyết định.
Tuy nhiên, đến cuá»™c há»p bàn vá» dá»± thảo Nghị định xăng dầu cá»§a Chính phá»§ ngày 7/5, bất ngá», đại diện Bá»™ Tài chính lại yêu cầu có sá»± thay đổi này. Theo Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Trần Văn Hiếu: “Chính chúng tôi đỠnghị chứ không phải Bá»™ Công Thương. Việc chuyển chức năng Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo Ä‘úng tinh thần cá»§a Luáºt Giá.”.
Ông Hiếu diá»…n giải: “Những loại giá hàng hóa ngành phải chuyển vá» các bá»™ chuyên ngành thá»±c hiện, như giá Ä‘iện hiện nay cÅ©ng do Bá»™ Công Thương Ä‘iá»u hành. Giá thuốc, viện phí do bá»™ Y tế thá»±c hiện, giá căn há»™, giá nhà do Bá»™ Xây dá»±ng thá»±c hiện, há»c phí do bá»™ Giáo dục và Ä‘ào tạo lo”.
 |
Giá xăng tăng, mấy khi giảm? |
“Bá»™ Tài chính làm chức năng quản lý Nhà nước vá» giá, như sẽ kiểm tra, thanh tra, giám sát các đơn vị thá»±c hiện chính sách pháp luáºt vá» giá, đồng thá»i cÅ©ng sẽ phối hợp vá»›i các Bá»™ ngành triển khai giá”, ông nói.
Ông Hiếu khẳng định: Bá»™ Tài chính không buông giá xăng. Trước khi đưa ra quyết định, Bá»™ Công Thương cÅ©ng Ä‘á»u phải há»i ý kiến Bá»™ Tài chính để có sá»± thống nhất. Nói cách khác, kể từ nay, thay vì thá»±c hiện việc tính toán tăng giảm giá, Bá»™ Tài chính sẽ có nhiệm vụ to lá»›n hÆ¡n là phải giám sát Bá»™ Công Thương.
Trước lo ngại bất minh, “Ä‘i Ä‘êm” giữa DN vá»›i ông chá»§ sở hữu, má»™t chuyên gia cho rằng: “Hiện nay, tất cả các cÆ¡ sở Ä‘iá»u chỉnh giá là do Bá»™ Tài chính nắm, như thuế và Quỹ bình ổn. Vì váºy, Bá»™ Công Thương sẽ không thể
“qua mặt” Bá»™ Tài chính. Muốn được tăng giá hay không, Bá»™ này vẫn phải chá» Bá»™ Tài chính gáºt đầu. Tuy nhiên, theo cÆ¡ chế má»›i, Bá»™ Công Thương sẽ có má»™t quyá»n lá»›n hÆ¡n hiện nay là quyết định chốt giá» tăng giá.
Tuy nhiên, khi giá xăng vá» Bá»™ Công thương thì bá»™ này có đảm bảo sá»± minh bạch khi ‘con’ luôn ‘kêu khóc’ thua lá»— còn ‘cha’ thì có quyá»n ‘cho bú’ bằng cách tăng giá. Món nợ minh bạch giá xăng dầu xe ra chưa thể rõ ràng.
Dư luáºn Ä‘ang chá», Bá»™ Công Thương sẽ sá»›m công bố bức tranh tài chính, sản xuất kinh doanh, giá cả xăng dầu như Chỉ thị 11 Ä‘ã ban hành. Khi Ä‘ó, ngưá»i dân có thể tá»± trả lá»i, giá xăng dầu “vá»” sân Bá»™ này sẽ minh bạch đến Ä‘âu.
Box:
Dá»± kiến, Nghị định má»›i xăng dầu sẽ giảm biên độ Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu từ các mốc 7-12% hiện nay xuống mức 2-7%. Quyá»n cá»§a các doanh nghiệp xăng dầu sẽ bị thu hẹp lại và quyá»n can thiệp cá»§a Nhà nước được đẩy sá»›m lên. Doanh nghiệp sẽ chỉ được phép tăng giá trong phạm vi đến 2%, tăng trên 2% là bắt đầu phải kết hợp vá»›i việc sá» dụng trích- xả Quỹ bình ổn và tăng trên 7%, Nhà nước sẽ tính toán khôi phục thuế xăng dầu và công cụ bình ổn.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Hiếu, co lại biên độ là phù hợp, vì giá tuyệt đối cho má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh giá sẽ nhá» hÆ¡n. Vá»›i mức 2% thì sẽ đương đương 400-500 đồng/lít, vá»›i mức 7%, tương đương khoảng 1.500 đồng/lít.
Nguồn tin: Vietnamnet