Tháng 11/2014, Quốc há»™i thông qua dá»± toán ngân sách Nhà nÆ°á»›c (NSNN) năm 2015 vá»›i mức tổng thu cân đối trên 921 nghìn tá»· đồng (kể cả thu chuyển nguồn từ năm 2014 sang) và tổng chi cân đối là 1,147 triệu tá»· đồng.

Vận hành hệ thống cung ứng xăng dầu tại PV Oil Nhà Bè (Thành phố Hồ Chí Minh) thuá»™c Tổng công ty Dầu Việt Nam (Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam). Ảnh: Huy Hùng - TTXVN

Các cân đối ngân sách này được tính toán dá»±a trên cÆ¡ sở thu ná»™i địa (gồm cả xuất khẩu dầu thô) dá»± kiến sẽ tăng 13,4% so vá»›i năm 2014, khi giá dầu thô quốc tế dá»± toán khoảng 100 Ä‘ô la Mỹ (USD)/thùng. HÆ¡n 3 tháng qua, giá dầu thô thế giá»›i liên tục giảm mạnh, phổ biến ở mức dÆ°á»›i 60 USD/thùng, thậm chí có thời Ä‘iểm “rá»›t” giá dÆ°á»›i 50 USD/thùng và liệu có xuống dÆ°á»›i 40 USD/thùng hay không thì khó có thể Ä‘oán định.

Giá dầu thô thế giá»›i sụt giảm đồng nghÄ©a vá»›i việc Việt Nam phải giảm tá»· trọng xuất khẩu dầu thô, bị hụt thu NSNN cÅ©ng nhÆ° phải đối mặt vá»›i rất nhiều tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp, gián tiếp đến đời sống kinh tế-xã há»™i. Vấn đề đặt ra là theo sau những tác Ä‘á»™ng ấy thì Ä‘âu là mặt tiêu cá»±c và mặt tích cá»±c. Câu chuyện được và mất ảnh hưởng tá»›i kinh tế Việt Nam nhÆ° thế nào Ä‘ang được Chính phủ, đại diện các Bá»™, ban ngành, các chuyên gia kinh tế và toàn xã há»™i hết sức quan tâm.

Má»›i Ä‘ây, Chính phủ và những người đứng đầu 4 cÆ¡ quan lá»›n là Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ°, Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã có cuá»™c họp bàn để thống nhất phÆ°Æ¡ng án ứng phó khi giá dầu thô thế giá»›i sụt giảm ở các ngưỡng 60 USD/thùng, 50 USD/thùng và 40 USD/thùng.

Quan Ä‘iểm chung cho thấy, giá dầu càng giảm thấp bao nhiêu thì những xáo trá»™n đối vá»›i đời sống kinh tế-xã há»™i càng lá»›n bấy nhiêu. Đầu tiên là ảnh hưởng tá»›i hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp ngành khai thác dầu khí. Việc tiết giảm sản lượng, thậm chí phải dừng sản xuất hoặc khai thác ở má»™t số mỏ có chi phí giá thành cao là Ä‘iều khó tránh khỏi.

Theo đại diện của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, nếu kịch bản giá dầu ở mức 40 USD/thùng thì hoạt Ä‘á»™ng sản xuất, xuất khẩu phải giảm từ 1,8 đến 2 triệu tấn dầu thô. NhÆ° vậy, kế hoạch năm 2015 mà Chính phủ giao cho ngành công thÆ°Æ¡ng là đạt chỉ tiêu khai thác dầu thô trong nÆ°á»›c 14,74 triệu tấn dầu quy đổi sẽ khó khả thi, thậm chí có thể chỉ đạt 13,08 triệu tấn nếu tình huống xấu nhất xảy ra khi giá dầu giảm xuống 40 USD/thùng. Đó là chÆ°a kể tác Ä‘á»™ng tá»›i những dá»± án đầu tÆ° lá»›n ở trong và ngoài nÆ°á»›c về khai thác, hóa dầu.

TrÆ°á»›c bối cảnh này, ông Nguyá»…n Xuân SÆ¡n, Chủ tịch Há»™i đồng thành viên, Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho biết, giá dầu thô thế giá»›i sụt giảm sẽ tác Ä‘á»™ng không nhỏ tá»›i mọi hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh của tất cả các Ä‘Æ¡n vị thành viên thuá»™c PVN. Tập Ä‘oàn này cÅ©ng Ä‘ã tá»± xây dá»±ng phÆ°Æ¡ng án cho các chỉ tiêu, kế hoạch thá»±c hiện trong năm 2015. Theo Ä‘ó, ở Ä‘iều kiện bình thường khi giá dầu là 100 USD/thùng thì tổng doanh thu toàn PVN sẽ đạt trên 718 nghìn tá»· đồng; ná»™p NSNN 159 nghìn tá»· đồng và lợi nhuận trÆ°á»›c thuế là 58 nghìn tá»· đồng. Tuy nhiên, ở tình huống xấu nhất khi giá dầu xuống mức 40 USD/thùng thì tổng doanh thu toàn PVN sẽ chỉ còn 434,5 nghìn tá»· đồng; ná»™p NSNN 79,8 nghìn tá»· đồng và lợi nhuận trÆ°á»›c thuế còn 25,2 nghìn tá»· đồng.

Ông SÆ¡n cÅ©ng nhấn mạnh, PVN chủ Ä‘á»™ng thá»±c hiện các giải pháp tài chính để kịp thời ứng phó vá»›i những biến Ä‘á»™ng xấu nhất của giá dầu trong năm 2015. Cụ thể nhÆ° Ä‘iều phối hợp lý giữa sản lượng khai thác, xuất khẩu và chế biến để đảm bảo hiệu quả giữa chỉ tiêu tăng GDP, thu ná»™p NSNN, đảm bảo an ninh năng lượng và hiệu quả cho doanh nghiệp.

Ở góc nhìn rá»™ng hÆ¡n, Ä‘ánh giá tác Ä‘á»™ng tá»›i nguồn thu ngân sách khi gía dầu giảm mạnh, Bá»™ trưởng Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° Bùi Quang Vinh cho rằng, nếu giá dầu cứ giảm Ä‘i 1 USD cho má»™t thùng dầu thì Việt Nam mất gần 1 nghìn tá»· đồng. Nếu chạm ngưỡng 40 USD/thùng, Việt Nam sẽ giảm thu gần 70 nghìn tá»· đồng. Tuy nhiên, do tăng trưởng kinh tế và tiền Ä‘óng thuế có thể bù đắp cho khoản hụt thu này, nên Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° cÅ©ng Ä‘Æ°a ra tính toán: khi giá dầu giảm ở mức 60 USD/thùng, ngân sách sẽ hụt thu 1,5 nghìn tá»· đồng; nếu 50 USD/thùng, ngân sách hụt thu 9,5 nghìn tá»· đồng và nếu 40 USD/thùng, ngân sách sẽ hụt thu 11,5 nghìn tá»· đồng.

Xem xét tác Ä‘á»™ng của giá dầu đến tăng trưởng kinh tế, ông Vinh cÅ©ng nhận định, vá»›i 3 kịch bản về giá dầu thô khi trượt xuống mức 60 USD/thùng, 50 USD/thùng và 40 USD/thùng thì tăng trưởng kinh tế cÅ©ng sẽ giảm tÆ°Æ¡ng ứng 0,21 Ä‘iểm phần trăm; 0,56 Ä‘iểm phần trăm và 1 Ä‘iểm phần trăm so vá»›i dá»± kiến. NhÆ° vậy, ở tình huống xấu nhất thì tăng trưởng kinh tế của năm 2015 sẽ chỉ đạt 5,2% thay vì mức 6,2% nhÆ° dá»± kiến chỉ tiêu mà Chính phủ Ä‘ã đề ra. Tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c là vậy, song bù lại nền kinh tế Việt Nam sẽ có sá»± tá»± chủ hÆ¡n, ít phụ thuá»™c vào xuất khẩu dầu mỏ và chi tiêu cÅ©ng dần dần hÆ°á»›ng tá»›i tiết kiệm, người đứng đầu Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° nhận định.

Trên thá»±c tế, người dân và toàn xã há»™i Ä‘ang được hưởng lợi rất nhiều khi giá xăng dầu thế giá»›i và trong nÆ°á»›c giảm mạnh bất ngờ. Má»›i Ä‘ây nhất, người dân được chứng kiến giá xăng giảm hÆ¡n 1/3, từ mức đỉnh khoảng 25.000 đồng/lít xuống chỉ còn gần 16.000 đồng/lít. Giá cÆ°á»›c vận tải bắt đầu có xu hÆ°á»›ng Ä‘iều chỉnh giảm, tuy chÆ°a nhiều nhÆ°ng cÅ©ng được ghi nhận là có tích cá»±c. Điều này giúp tiết giảm chi phí, gia tăng lợi nhuận và mang lại kết quả tích cá»±c cho hoạt Ä‘á»™ng sản xuất, kinh doanh của đại bá»™ phận các doanh nghiệp hiện nay.

Theo tính toán của chuyên gia thống kê Bùi Trinh, nếu giá xăng dầu giảm 20% thì GDP có các kịch bản tăng từ 1,8% đến 2,2%. NhÆ° vậy, thời gian qua, mặt hàng xăng khoáng A92 Ä‘ã giảm hÆ¡n 30%/năm Ä‘ã giúp mang lại lợi ích vô cùng to lá»›n cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế.

Nhiều chuyên gia kinh tế cÅ©ng nhận định, việc giá dầu thế giá»›i giảm không thá»±c sá»± Ä‘áng ngại nhÆ° các Bá»™, ngành và dÆ° luận Ä‘ang lo lắng.

Nguồn tin: Baotintuc