Chủ cây xăng chỉ cần mua 1 con chip Ä‘ã cài sẵn chÆ°Æ¡ng trình, hệ thống dây dẫn, đầu nối… vá»›i giá vài trăm ngàn đồng là có thể thá»±c hiện được hành vi gian lận. Việc thiết kế các bo mạch của cây xăng quá  Ä‘Æ¡n giản Ä‘ã tiếp tay cho tình trạng ăn cắp xăng dầu.

Đơn giản nhÆ° làm chip

Anh Nguyá»…n Hoài Niệm, cá»±u sinh viên khoa Điện, Ä‘iện tá»­, Đại học Giao thông Vận tải Hà Ná»™i cho biết, kẻ gian ăn cắp xăng bằng cách thay đổi thông số của bá»™ Ä‘iều khiển. Encoder là bá»™ phận chuyển đổi ký hiệu lÆ°u lượng xăng Ä‘i qua thành tín hiệu xung.

Khi xăng chạy qua Ä‘ó, người ta sẽ tác Ä‘á»™ng lên bá»™ chuyển đổi bằng con chip Ä‘ã được cài đặt phần mềm. Khi Ä‘ó nó sẽ phát ra tín hiệu xung ảo, số lượng xăng Ä‘i qua sẽ ít hÆ¡n so vá»›i thông số hiển thị. Thứ hai là thay đổi phần mềm Ä‘iều khiển để cố tình làm sai lệch cách đếm.

"Việc tạo ra những con chip để gian lận không hề phức tạp nhÆ° nhiều người nghÄ©. Chỉ cần có má»™t chút hiểu biết về  kỹ thuật là có thể làm được. Vá»›i dân kỹ thuật, con chip này làm quá Ä‘Æ¡n giản. Ra ngoài chợ là có thể mua được bo mạch, con chip Ä‘ã cài sẵn chÆ°Æ¡ng trình cùng hệ thống dây dẫn đầu nối để thay chÆ°Æ¡ng trình Ä‘iều khiển", anh Niệm nhận định.

TS Nguyá»…n Hồng Quang, giảng viên bá»™ môn Tá»± Ä‘á»™ng hóa, Đại học Bách khoa Hà  Ná»™i cho biết, cÅ©ng giống nhÆ° mô-tÆ¡ nÆ°á»›c, hệ thống Ä‘á»™ng cÆ¡ có má»™t thiết bị Ä‘o gắn trên đường ống gọi là cảm biến.

Bá»™ Ä‘iều khiển chuyển tín hiệu tá»›i bo mạch bằng 3 cách phổ biến bằng Ä‘iện áp, dòng Ä‘iện hoặc số xung. Sau Ä‘ó, bá»™ vi xá»­ lý sẽ Ä‘Æ°a lên màn hình hiển thị số liệu về khối lượng và giá tiền xăng.

Muốn gian lận, người ta sẽ lắp thêm má»™t thiết bị ngay trên đường chuyển Ä‘iện áp về, khuếch đại lên, tác Ä‘á»™ng vào thiết bị Ä‘o lường làm thay đổi chỉ số trên màn hình tá»± Ä‘á»™ng. Cách thứ hai là thay đổi chÆ°Æ¡ng trình trong bá»™ Ä‘iều khiển trạm bÆ¡m.
 

Chủ cây xăng chỉ cần mua 1 con chip Ä‘ã cài sẵn chÆ°Æ¡ng trình, hệ thống dây dẫn, đầu nối… vá»›i giá vài trăm ngàn đồng là có thể thá»±c hiện được hành vi gian lận.

Cách làm này không thay đổi được phần cứng,  lắp đặt cá»±c kỳ kín Ä‘áo, cÆ¡ quan chức năng khó phát hiện. Người "ăn cắp" xăng dầu chỉ cần chỉnh sá»­a chÆ°Æ¡ng trình Ä‘iều khiển phần mềm theo ý muốn, cây xăng sẽ tá»± Ä‘á»™ng nhân tá»· giá. 

Quản lý bằng "há»™p Ä‘en"

Theo các chuyên gia, phần lá»›n các cây xăng của Việt Nam đều được nhập từ nÆ°á»›c ngoài về. Vì thế, toàn bá»™ chÆ°Æ¡ng trình nằm trong bá»™ vi xá»­ lý Ä‘ã được mã hóa. Mà chÆ°Æ¡ng trình Ä‘ã mã hóa này hoàn toàn do người lập trình quản lý, người khác không có mã nguồn để xá»­ lý. Do Ä‘ó, để ăn cắp theo cách này Ä‘òi hỏi người phá khóa (mật mã) phải có "tay nghề", yêu cầu kỹ xảo nhiều hÆ¡n là kiến thức.

Theo TS Nguyá»…n Trường Thịnh, Bá»™  môn CÆ¡ Ä‘iện tá»­, Đại học Bách khoa TP.HCM, chỉ cần nhà sản xuất cải tiến công nghệ tinh vi hÆ¡n thì người bình thường cÅ©ng khó mà can thiệp được. Thay thế những chip Ä‘ang sá»­ dụng bằng chip dán SMD sẽ tạo ra khó khăn hÆ¡n nhiều cho những kẻ có ý đồ xấu. Chip này không dá»… dàng thay ra thay vào được nên sẽ giảm bá»›t được gian lận. Loại chip này chỉ khác về công nghệ chứ không khác về giá thành.

Các chuyên gia cho rằng, Ä‘ã  Ä‘áº¿n lúc các cÆ¡ quan quản lý phải tiến hành thá»±c hiện quản lý thống nhất bằng "há»™p Ä‘en" kiểm soát tình hình mua bán xăng dầu tại tất cả  các cây xăng trên toàn quốc. "Há»™p Ä‘en" sẽ  lÆ°u tất cả các thông số mua bán, giao dịch, số lượng, thời gian...

Ngoài ra, Trung tâm sẽ phải thá»±c hiện kiểm tra định kỳ các cây xăng, xem chip có đảm bảo Ä‘úng tiêu chuẩn không. Công bố công khai cấu tạo của má»™t cây xăng, về cả các chi tiết kỹ thuật cÅ©ng nhÆ° sÆ¡ đồ máy móc, cá»™t bÆ¡m, chứa... để người dân được biết. Trang bị bình đối chứng cho các cây xăng để bất cứ lúc nào người tiêu dùng có yêu cầu là phải Ä‘áp ứng.

Đã đến lúc phải cải tiến công nghệ. Việc cải tiến công nghệ là việc dá»… làm và có thể làm được ngay.

Nguồn: BEE