Phần lợi nhuận bất thường có được của nhà thầu dầu khí khi giá dầu thô xuất khẩu tăng 20% dá»± kiến sẽ bị chiết khấu 50% về cho Ngân sách nhà nÆ°á»›c (NSNN).

Khai thác dầu khí là lÄ©nh vá»±c kinh doanh hấp dẫn, lợi nhuận cao.

Buổi họp sáng nay 17/7, UBTV QH Ä‘ã bàn về đề xuất chính sách thu NSNN đối vá»›i lợi nhuận nhà thầu khi giá dầu xuất khẩu biến Ä‘á»™ng.

Đồng ý vá»›i việc xác định tá»· lệ Ä‘iều tiết và mức biến Ä‘á»™ng tăng giá Chính phủ Ä‘Æ°a ra nhÆ°ng trong UB tài chính ngân sách cÅ©ng còn nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc tá»· lệ 50% vì trên thá»±c tế dầu khí là tài nguyên quý không tái tạo được. Hiện tá»· lệ phân chia lợi nhuận sau thuế, khấu trừ chi phí giữa chủ nhà và nhà thầu nÆ°á»›c ngoài Ä‘ã là 50/50.

Trường hợp giá dầu tăng Ä‘á»™t biến, ngoài phần lợi nhuận được hưởng, nếu vá»›i tá»· lệ Ä‘iều tiết là 50% thì nhà thầu nÆ°á»›c ngoài sẽ có thêm lợi nhuận phát sinh rất lá»›n do yếu tố khách quan mang lại, không phải có từ những ná»— lá»±c lao Ä‘á»™ng, kinh doanh.

Để đảm bảo tính hợp lý trong tá»· lệ Ä‘iều tiết, bảo đảm lợi ích quốc gia, nhiều đại biểu đề nghị tăng mức Ä‘iều tiết lên 70% để tăng thu cho NSNN vừa bảo đảm cho nhà thầu nÆ°á»›c ngoài có được khoản lợi nhuận bất thường ở mức hợp lý.

Mức biến Ä‘á»™ng 20% đề ra cÅ©ng có ý kiến cho rằng chÆ°a đủ căn cứ và lý lẽ, chÆ°a nêu rõ mối liên hệ vá»›i chỉ số lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng, tốc Ä‘á»™ tăng trưởng nền kinh tế. Vì thế cÅ©ng có ý kiến đề nghị cân nhắc áp dụng thu bổ sung ngay cả khi mức giá biến Ä‘á»™ng tăng thấp hÆ¡n 20%.

Về việc sá»­ dụng nguồn thu đối vá»›i phần lợi nhuận bất thường của nhà thầu, UB tài chính ngân sách nghiêng về phÆ°Æ¡ng án Ä‘Æ°a vào NSNN, trình QH xem xét việc sá»­ dụng hàng năm. CÅ©ng có đề xuất Ä‘Æ°a vào Quỹ bình ổn giá xăng dầu để góp phần Ä‘iều tiết thị trường, giữ ổn định về giá mặt hàng này.

Tuy nhiên, phó Chủ nhiệm UB kinh tế Nguyá»…n Văn Phúc lật lại vấn đề, quy định phụ thu này cÅ©ng cần có lý giải hợp lý. Ông Phúc phân tích, yếu tố giá do biến Ä‘á»™ng thị trường làm nhà đầu tÆ° được hưởng chênh lệch lá»›n nhÆ°ng các quy định hiện hành lại chÆ°a có để Ä‘iều chỉnh.

Bá»™ trưởng Tài chính VÅ© Văn Ninh dẫn luật khoáng sản về các nghÄ©a vụ của người được giao quyền khai thác dầu khí, khẳng định đề xuất của Chính phủ có Ä‘iểm tỳ pháp lý chắc chắn.

Bá»™ trưởng Ninh cho biết, nếu không ra nghị định về việc áp phụ thu thì vẫn có thể dùng thuế Ä‘iều tiết nhÆ°ng rất phức tạp.

Bài học từ năm 2008 khi giá dầu leo thang tá»›i mức 130 - 140 USD/thùng, Chính phủ nâng thuế xuất khẩu lên 20% nhÆ°ng Ä‘ã gây phản ứng quyết liệt từ các nhà thầu vì hầu hết các hợp đồng Ä‘ã ký có cam kết “ngoài các Ä‘iều khoản này nhà thầu nÆ°á»›c ngoài không phải thá»±c hiện nghÄ©a vụ nào khác”.

“Cách Ä‘iều tiết nhÆ° vậy, cuối cùng Tập Ä‘oàn dầu khí Việt Nam phải ná»™p thay toàn bá»™ khoản này, nghÄ©a là tá»± lấy của của ta để ná»™p” - Bá»™ trưởng Tài chính phân trần cái khó.

Việc thiết kế Ä‘ánh thuế lÅ©y tiến, ông Ninh cÅ©ng phân tích là quá phức tạp, khó khăn trong quản lý và thường gây tranh cãi khi thá»±c hiện. “Việc Ä‘iều tiết này chủ yếu đối vá»›i nÆ°á»›c ngoài vì nếu không là ta mất” - ông Ninh nhắc lại.

Chủ nhiệm UB tài chính - ngân sách Phùng Quốc Hiển chia sẻ quan Ä‘iểm ủng há»™ Chính phủ vì lợi ích quốc gia vì nếu không kịp sá»­a các luật thuế mà lại để tuá»™t khỏi tay má»™t nguồn thu rất quan trọng cÅ©ng là trách nhiệm.

Tổng kết các ý kiến thảo luận, Phó Chủ tịch QH Nguyá»…n Đức Kiên nêu quan Ä‘iểm nhất trí về nguyên tắc vá»›i việc Chính phủ ban hành Nghị định Ä‘iều chỉnh việc áp tính phụ thu do tăng giá xuất khẩu dầu thô.

dantri