Các thống kê cho thấy, trong 3 năm 20011-2013, giá Ä‘iện Ä‘ã được tăng tá»›i 6 lần, giá xăng dầu cÅ©ng tăng 6-7 lần... khiến doanh nghiệp càng khó khăn, sức mua giảm trong bối cảnh chính sách tiá»n tệ thắt chặt.
Năm 2013 sắp qua Ä‘i. Mặc dù Ä‘ây là năm rất khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, có thể coi là má»™t năm bất ổn của kinh tế vi mô, nhÆ°ng cÅ©ng phải ghi nháºn cÅ©ng là má»™t năm, kinh tế vÄ© mô khá ổn định.
NhÆ°ng nhìn lại 3 năm 2011-2013, việc triển khai các chính sách kinh tế, chủ yếu là các chính sách tài khóa (CSTK) và chính sách tiá»n tệ (CSTT) tuy có má»™t số hoạt Ä‘á»™ng phối hợp bÆ°á»›c đầu nhịp nhàng nhÆ°ng cÆ¡ bản, vẫn có những sá»± lạc Ä‘iệu. Äiá»u này cÅ©ng Ä‘ã được nhiá»u chuyên gia kinh tế mổ xẻ, phân tích trông cuá»™c há»™i thảo "phối hợp CSTK và CSTT trong Ä‘iá»u hành kinh tế vÄ© mô 2014-2015" do Há»c viện Chính sách phát triển, Bá»™ Kế hoạch và đầu tÆ° tổ chức sáng nay (19.12).
Nếu nhìn qua vá» chủ trÆ°Æ¡ng, định hÆ°á»›ng của chính sách, vá» công cụ thá»±c hiện, cÅ©ng có thể coi CSTK và CSTT Ä‘ã có má»™t số bÆ°á»›c "đồng nhịp".
Trong 3 năm qua, cùng vá»›i việc Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện CSTT chặt chẽ thì Bá»™ Tài chính, Bá»™ Kế hoạch và đầu tÆ° cÅ©ng đồng thá»i thắt chặt CSTK, cắt giảm mạnh đầu tÆ° công. Nếu Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c bÆ°á»›c đầu kiểm soát tăng trưởng cung tiá»n, tín dụng, Ä‘iá»u hành lãi suất theo lạm phát, thị trÆ°á»ng thì Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã Ä‘á» xuất và thá»±c thi các chính sách giảm, giãn, miá»…n thuế... cho các doanh nghiệp gặp khó khăn.
NhÆ°ng cụ thể hÆ¡n vào việc thá»±c thi chính sách thì vẫn còn nhiá»u sá»± lạc Ä‘iệu trong phối hợp, Ä‘iá»u hành CSTK và CSTT trong những năm qua.
Theo chuyên gia kinh tế, tiến sÄ© Cấn Văn Lá»±c thì Ä‘ã có sá»± lạc Ä‘iệu vá» cách thắt chặt, ná»›i lá»ng, giảm, liá»u lượng thá»±c thi các chính sách Ä‘ó. Có năm, CSTT ná»›i lá»ng nhÆ°ng CSTK lại vẫn tiếp tục nhÆ° đầu tÆ° công. Trong khi CSTT (tín dụng) tháºn trá»ng hÆ¡n thì CSTK vẫn cho phép ná»›i lá»ng khiến thâm hụt ngân sách, nợ công tăng mạnh trở lại.
|
Trong 3 năm 20011-2013, giá Ä‘iện Ä‘ã được tăng tá»›i 6 lần, giá xăng dầu cÅ©ng tăng 6-7 lần...Ảnh minh há»a |
"Hay việc tài trợ thâm hụt ngân sách bằng cách phát hành trái phiếu Chính phủ Ä‘ã làm tăng áp lá»±c lạm phát và tăng lãi suất (trong khi CSTT giảm lãi suất), và có thể chèn lấn tín dụng tÆ° nhân", chuyên gia Cấn Văn Lá»±c nói.
Hay ở trong việc Ä‘iá»u hành giá cả, trong khi CSTT (tín dụng) được Ä‘iá»u hành theo hÆ°á»›ng tháºn trá»ng thì lá»™ trình thay đổi giá hàng hóa thiết yếu (Ä‘iện, xăng dầu, than, lÆ°Æ¡ng tối thiểu...) lại được thá»±c hiện khá Ä‘á»™c láºp vá»›i diá»…n biến CSTT. Các thống kê cho thấy, trong 3 năm 20011-2013, giá Ä‘iện Ä‘ã được tăng tá»›i 6 lần, giá xăng dầu cÅ©ng tăng 6-7 lần... khiến doanh nghiệp càng khó khăn, sức mua giảm trong bối cảnh chính sách tiá»n tệ thắt chặt.
Nhiá»u chuyên gia khác cÅ©ng nêu lên những sá»± "lạc Ä‘iệu" khác trong các chính sách. Ví dụ, trong giám sát, ổn định chính sách tài chính, tiá»n tệ thì chÆ°a có đầu mối nào giám sát các táºp Ä‘oàn tài chính- ngân hàng và các nghiệp vụ phi ngân hàng nhÆ° cho vay chứng khoán, ủy thác đầu tÆ°...
Còn có sá»± "lạc Ä‘iệu" trong phân vai: có nhiá»u việc CSTT lại gánh thay cho CSTK nhÆ° việc cho vay tạm ứng ngân sách để giải phóng mặt bằng, tạm ứng ngân sách giải ngân vốn đối ứng ODA, thá»±c hiện gói há»— trợ 30.000 tỉ đồng, xá» lý nợ cấu... CÅ©ng có má»™t số ý kiến cho rằng, sá»± phối hợp CSTT và CSTK cần phối hợp vá»›i các chính sách khác, đặc biệt là các biện pháp giám sát vÄ© mô tháºn trá»ng nhằm quản lý dòng vốn, tá»· giá, chính sách ngoại thÆ°Æ¡ng...
Tiến sÄ© LÆ°u Äức Hải, Viện Chiến lược phát triển cÅ©ng cho rằng, hiện nay má»›i chỉ phổ biến nháºn thức phối hợp 2 chính sách tài khóa và tiá»n tệ mà chÆ°a thấy được phải phối hợp cả vá»›i các chính sách khách nhÆ°: chính sách thÆ°Æ¡ng mại, chính sách công nghiệp, chính sách việc làm... "Việc chia nhá» các chính sách: kiểm soát lạm phát, thuế, chi tiêu ngân sách, đầu tÆ°... nhÆ°ng chÆ°a quy định rõ vá» ná»™i dung, phÆ°Æ¡ng thức phối hợp giữa các cÆ¡ quan thá»±c hiện chính sách khiến tính pháp lý của việc phối hợp kém và việc phối hợp thá»±c tế là khó khăn", ông nói.
Theo tiến sÄ© Trịnh Quang Anh, chuyên gia nghiên cứu của Há»c viện Chính sách và phát triển, để giảm bá»›t những sá»± lạc Ä‘iệu, không đồng nhịp của CSTT và CSTK, trong các năm 2014-2015 tá»›i, sá»± phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa CSTL và CSTT càng có ý nghÄ©a đặc biệt quan trá»ng khi ngân sách nhà nÆ°á»›c Ä‘ã gia tăng mức bá»™i chi và Bá»™ Tài chính Ä‘ang đẩy mạnh phát hành trái phiếu Chính phủ.
Theo ông, NHNN trong khi vẫn cần đảm bảo cung ứng đủ cho thanh khoản của hệ thống tổ chức tín dụng nhÆ°ng không được làm gia tăng áp lá»±c lạm phát tiá»n tệ và cần tạo Ä‘iá»u kiện để Bá»™ Tài chính phát hành thành công tín phiếu và trái phiếu Chính phủ theo kế hoạch 2 năm tá»›i theo dá»± kiến.
Ngược lại, tiến sÄ© Trịnh Quang Anh cÅ©ng cho rằng, Bá»™ Tài chính cÅ©ng cần tính toán kỹ và thống nhất vá»›i Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c vá» lượng, cÆ¡ cấu kỳ hạn, thá»i Ä‘iểm cÅ©ng nhÆ° mức lãi suất trái phiếu dá»± kiến phát hành. "Hệ thống tài chính tín dụng hiện Ä‘ang nắm giữ gần 450 ngàn tỉ đồng tín phiếu và trái phiếu Chính phủ, chiếm khoảng 90% tổng lượng trái phiếu Chính phủ Ä‘ang lÆ°u hành là má»™t Ä‘iá»u rất Ä‘áng quan ngại", ông cảnh báo.
Vá»›i áp lá»±c phát hành trái phiếu Chính phủ gá»™p, cả đỠđảo nợ đến hạn (tổng lượng phát hành 2 năm 2014-2015 là khoảng 320 ngàn tỉ đồng, dá»± Ä‘oán sẽ phát hành táºp trung trong năm 2014) thì nguy cÆ¡ nợ công sẽ chuyển sang trạng thái mất an toàn là có khả năng và kéo theo nguy cÆ¡ bất ổn của hệ thống ngân hàng. Äứng trÆ°á»›c nguy cÆ¡ này, sá»± nhịp nhàng trong Ä‘iá»u hành CSTT và CSTK càng được yêu cầu gay gắt.
Äể CSTK và CSTT đồng Ä‘iệu hÆ¡n trong 2 năm tá»›i, Tiến sÄ© Cấn Văn Lá»±c Ä‘á» xuất thành láºp má»™t Ủy ban hoặc má»™t Há»™i đồng tài chính tiá»n tệ quốc gia để chịu trách nhiệm Ä‘iá»u phối mảng quản lý nợ công; xây dá»±ng cÆ¡ chế phối hợp chính thức vá»›i hiệu lá»±c thi hành cao; hÆ°á»›ng hoạt Ä‘á»™ng của Ngân hàng nhà nÆ°á»›c vào kiểm soát lạm phát mục tiêu để tăng tính Ä‘á»™c láºp thá»±c sá»± của Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c đồng thá»i thiết láºp, nâng cao hiệu lá»±c ká»· luáºt tài khóa (hạn mức thâm hụt ngân sách, hạn mức lá»— của Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c). Ông cÅ©ng Ä‘á» nghị thiết láºp đầu mối, trao đổi, tham vấn thông tin nhất là phục vụ tài tợ ngân sách, hoạch định chính sách...
Nguồn tin: Vietnamnet