Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã đề nghị Ä‘Æ°a hai mặt hàng quan trọng là xăng dầu và Ä‘iện ra khỏi danh mục định giá của dá»± thảo Luật Giá. Nhìn vào những lý lẽ của bá»™ Ä‘Æ°a ra để bảo vệ cho quan Ä‘iểm của mình, chúng ta có cảm giác Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng dường nhÆ° là “người” của tập Ä‘oàn Điện lá»±c và các công ty xăng dầu đầu mối. Lo lắng cho sá»± lãi lá»— của các công ty này hÆ¡n là sá»± sống còn của hàng trăm ngàn doanh nghiệp, hay nói chính xác hÆ¡n là của cả nền kinh tế.

Lý do chính yếu để Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘i đến quyết định kiến nghị rút xăng dầu, Ä‘iện ra khỏi danh mục những mặt hàng được định giá là nó không phù hợp vá»›i Luật Điện lá»±c, Nghị định 84 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu và những khoản lá»— của ngành Ä‘iện và má»™t số công ty xăng dầu đầu mối (xem thêm bài Định giá Ä‘iện, xăng dầu: Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng không đồng thuận, vì sao?).

Ở Ä‘ây chÆ°a nói đến chuyện mọi luật lệ đều có thể thay đổi, nếu nó không tạo thuận lợi, thậm chí là có thể gây tổn thÆ°Æ¡ng cho nền kinh tế. Việc Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chỉ dá»±a vào Luật Điện lá»±c, Nghị định 84 để muốn loại Ä‘iện, xăng dầu ra khỏi diện định giá, mà không quan tâm đến thá»±c trạng của nền kinh tế, tính rất đặc thù của thị trường Ä‘iện và xăng dầu nÆ°á»›c ta, là Ä‘iều rất không bình thường.

Đầu năm ngoái, các đợt tăng giá liên tiếp của Ä‘iện, than, xăng dầu Ä‘ã tiếp thêm năng lượng cho cÆ¡n bão lạm phát và tàn phá nghiêm trọng nền kinh tế. Những đợt tăng giá xăng, dầu gần Ä‘ây tuy không đủ sức tiếp thêm năng lượng cho lạm phát, nhÆ°ng nó cÅ©ng Ä‘ã góp phần đẩy hàng chục ngàn doanh nghiệp vào cảnh khốn cùng. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã bao giờ thá»­ tính xem, những ngàn tỉ đồng thu được từ các đợt tăng giá Ä‘ó để cắt lá»— cho ngành Ä‘iện, xăng dầu có tÆ°Æ¡ng xứng vá»›i những mất mát, thiệt hại mà nó gây ra cho cá»™ng đồng doanh nghiệp, cho nền kinh tế?

Sẽ là ngá»™ nhận nghiêm trọng nếu cho rằng, đề xuất Ä‘Æ°a Ä‘iện, xăng dầu ra khỏi danh mục định giá là để cho hai ngành này hoạt Ä‘á»™ng theo cÆ¡ chế thị trường. Thá»±c chất, nó chỉ giúp cho tập Ä‘oàn Điện lá»±c, má»™t số công ty xăng dầu đầu mối được tá»± do quyết định giá bán sản phẩm. Nói cách khác, Ä‘ó sẽ chỉ là cÆ¡ chế thị trường ná»­a vời.

Sẽ không thể có cÆ¡ chế thị trường Ä‘iện, than, xăng dầu Ä‘úng nghÄ©a, nếu nền tảng cÆ¡ bản của thị trường chÆ°a hình thành. Nói má»™t cách nôm na nhÆ° người xÆ°a, cÆ¡ chế thị trường thì phải có “trăm người bán, vạn người mua”. Còn thị trường Ä‘iện, than và xăng dầu của Việt Nam hiện nay thì sao? Tập Ä‘oàn Điện lá»±c, tập Ä‘oàn Than và Khoáng sản Ä‘ang Ä‘á»™c quyền thị trường Ä‘iện, than. Còn xăng dầu thì ba doanh nghiệp đầu mối Ä‘ang chiếm vị thế thống lÄ©nh. Sẽ chẳng bao giờ có cÆ¡ chế thị trường khi mà chỉ có má»™t hoặc vài người bán, trong khi có đến hàng trăm ngàn doanh nghiệp, hàng triệu người mua.

Trong môi trường Ä‘á»™c quyền Ä‘ó và vá»›i sản phẩm thiết yếu nhÆ° Ä‘iện, xăng dầu, người tiêu dùng, doanh nghiệp còn có quyền được chọn lá»±a hay không, hay phải chấp nhận bất kỳ cái giá nào mà người bán muốn ấn định?

Nguồn tin: (TBKTSG)