Theo dự thảo của bộ Tài chính, việc chi cho đầu tư xây đường sắt trên cao cũng là… bảo vệ môi trường. Đó là một trong những lý do vì sao số chi cho bảo vệ môi trường tăng nhanh qua các năm.
Bộ Tài chính vừa có Dự thảo tờ trình Dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Thuế bảo vệ môi trường (BVMT). Đây là lần thứ 2 Bộ đưa ra lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân về những thay đổi sắp tới của luật Thuế này.
Ở lần lấy ý kiến trước đó, một số đề xuất của Dự án luật đã gây ra những phản ứng trái chiều như đề xuất nâng khung thuế BVMT lên với mức cao nhất là 8000 đồng/lít xăng dầu. Nhiều người đã hi vọng, ở lần lấy ý kiến thứ hai sẽ có nhiều thay đổi về mức đề xuất này. Tuy nhiên, thực tế, dự thảo lần 2 gần như không có sự thay đổi với đề xuất khung thuế môi trường cho xăng, vẫn từ 3.000 - 8.000 đồng/lít, nhiên liệu bay từ 3.000 - 6.000 đồng/lít, các loại dầu khác có mức tối đa 4.000 đồng/lít (trừ dầu hỏa vẫn giữ mức tối đa 2.000 đồng/lít).
Cái mới ở dự thảo lần này có chăng chỉ là việc bộ Tài chính có giải thích rõ hơn về sự cần thiết trong việc nâng khung thuế cũng như việc “đột nhiên” thống kê số chi cho BVMT, bao gồm cả số chi gián tiếp đã tăng lên gấp đôi….
Cụ thể, theo bộ Tài chính, số thu từ thuế BVMT liên tục tăng ổn định qua các năm từ năm 2012 đến năm 2016 (tổng thu thuế BVMT giai đoạn 2012-2016 là 105.985 tỷ đồng, chiếm tỉ trọng khoảng 1,36% - 4,27% tổng thu ngân sách Nhà nước (NSNN) và khoảng 0,34% - 0,97% trên tổng sản phẩm trong nước (GDP) hàng năm.
Theo bộ Tài chính, việc chi cho xây đường sắt trên cao cũng là góp phần bảo vệ môi trường(?)
Theo bộ Tài chính, tổng số chi NSNN cho các nhiệm vụ BVMT giai đoạn 2012 - 2016 là khoảng 131.857 tỷ đồng.
Dự thảo trước đó mà bộ Tài chính công bố thì mức chi ngân sách Nhà nước cho nhiệm vụ BVMT giai đoạn 2012 - 2016 chỉ 52.142 tỷ đồng (chiếm nửa số thu). Như vậy, số chi bỗng nhiên tăng lên gấp đôi chỉ sau 1 lần thay đổi nội dung lấy ý kiến.
Theo số liệu mà bộ Tài chính công bố ở lần lấy ý kiến này thì tổng số chi thường xuyên cho BVMT là khoảng 89.131 tỷ đồng, bao gồm chi thường xuyên từ NSNN, chi trực tiếp cho BVMT, chi các hoạt động kinh tế của ngân sách Trung ương (gồm chi thực hiện các dự án điều tra, đánh giá về đất đai, địa chất khoáng sản, tài nguyên nước, biển và hải đảo, chi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu (2012 - 2016), Chương trình mục tiêu quốc gia sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (2012 – 2016),….
Tổng số chi đầu tư phát triển của NSTW (chi cho các chương trình, dự án theo ngành, lĩnh vực quản lý tập trung ở 02 ngành: Ngành tài nguyên và môi trường và ngành cấp nước và xử lý rác thải, nước thải và chi lồng ghép từ nhiều chương trình như Chương trình nước sạch và vệ sinh nông thôn, Chương trình khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường, Chương trình ứng phó với biến đổi khí hậu,...) là khoảng 24.246 tỷ đồng.
Tổng số chi từ dự phòng NSTW để phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, hỗ trợ các địa phương xử lý các nhiệm vụ đột xuất, cấp bách trong năm như đê kè, hồ chứa,... là khoảng 18.480 tỷ đồng.
Như vậy, trong giai đoạn 2012 - 2016, chi NSNN cho nhiệm vụ BVMT (bao gồm cả các khoản vay, viện trợ đã đưa vào NSNN để chi thường xuyên cho BVMT hoặc chi đầu tư phát triển BVMT; chưa tính chi các hoạt động kinh tế, chi đầu tư phát triển, chi dự phòng của ngân sách địa phương cho các nhiệm vụ BVMT và các khoản vay, viện trợ chi trực tiếp cho dự án về BVMT không đưa vào NSNN) bình quân là khoảng 26.371 tỷ đồng/năm, cao hơn số thu thuế BVMT (bình quân là khoảng 21.197 tỷ đồng/năm).
Bộ này khẳng định, khoản thu từ thuế BVMT không phải là khoản thu mang tính đối giá và hoàn trả trực tiếp, không quy định sử dụng cho các nhiệm vụ chi cụ thể mà được sử dụng để bố trí, đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội, điều chỉnh các hoạt động sản xuất, kinh doanh, quản lý và hoạt động định hướng phát triển kinh tế - xã hội, hỗ trợ thực hiện các chính sách xã hội, thực hiện chính sách cải cách tiền lương theo quy định,...
Luật NSNN năm 2015 quy định các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật được tổng hợp đầy đủ vào cân đối NSNN, theo nguyên tắc không gắn với nhiệm vụ chi cụ thể. Do đó, kinh phí NSNN bố trí cho các nhiệm vụ BVMT có thể bằng hoặc thấp hơn so với số thu thuế BVMT.
Nguồn tin: Nguoiduatin.vn