Tổng thống Iran (thứ tÆ° từ trái sang) thăm má»™t cÆ¡ sở hạt nhân của Iran vào năm 2008. Ảnh: The New York Times.

Thông tin trên được Ngoại trưởng Anh William Hague Ä‘Æ°a ra hôm qua, cho thấy sá»± phối hợp của các nÆ°á»›c trong Liên minh châu Âu (EU) nhằm gây áp lá»±c lên ngành xuất khẩu dầu mỏ Iran. Những người đồng cấp của ông ở Đức và Pháp cÅ©ng Ä‘Æ°a ra những thông tin tÆ°Æ¡ng tá»±, khẳng định chính quyền Iran vẫn Ä‘ang tiếp tục phát triển vÅ© khí hạt nhân và Ä‘e dọa ngừng các giao dịch vá»›i ngân hàng Trung Æ°Æ¡ng Tehran.

Ông Hague khẳng định lệnh trừng phạt là nhằm buá»™c Iran thay đổi quan Ä‘iểm về chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân và ngồi vào bàn Ä‘àm phán. Israel, Mỹ, EU và các láng giềng Arab của Iran ở vùng Vịnh, đều Ä‘ang cố găng gây áp lá»±c lên Iran vá»›i hy vọng có thể khiến nÆ°á»›c này ngừng chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân mà không phải sá»­ dụng đến biện pháp quân sá»±. Những nÆ°á»›c ủng há»™ can thiệp quân sá»± cÅ©ng phải thừa nhận những hậu quả khôn lường nếu tấn công vào Iran.

Theo Telegraph, trong khi đề xuất các lệnh trừng phạt trên, phÆ°Æ¡ng Tây cÅ©ng e ngại rằng họ sẽ phải đối mặt vá»›i sá»± tăng vọt của giá dầu mỏ, gây tổn hại thêm cho nền kinh tế vốn Ä‘ang khủng hoảng. Thu nhập của Iran hÆ¡n má»™t ná»­a là từ xuất khẩu dầu mỏ. Nếu EU ngừng mua dầu mỏ, Iran sẽ phải chuyển hÆ°á»›ng sang các nÆ°á»›c châu Á để bù đắp, nhÆ°ng các nÆ°á»›c châu Á thường sẽ mua vá»›i giá thấp hÆ¡n. Hiện sản lượng dầu mà Iran cung cấp cho EU chiếm 17% tổng sản lượng nhập khẩu của khối này.

Bá»™ trưởng Dầu mỏ Arab Saudi, Ali al-Naimi, cho hay nÆ°á»›c này Ä‘ã chuẩn bị để Ä‘áp ứng nhu cầu dầu mỏ tăng cao sau lệnh trừng phạt vá»›i Iran. Tuyên bố này Ä‘ã gây ra phản ứng giận dữ từ Tehran vá»›i lời cảnh báo rằng việc tăng sản lượng để bù đắp thiếu hụt dầu không phải là má»™t "hành Ä‘á»™ng thân thiện".

"Nếu các nÆ°á»›c sản xuất dầu ở vùng Vịnh quyết định thay thế nguồn cung từ Iran thì họ sẽ phải chịu trách nhiệm cho những gì xảy ra", ông Mohammad Ali Khatibi, đại diện của Iran tại Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) cho hay.

Sản lượng dầu của Arab Saudi hiện là 10 triệu thùng má»—i ngày, trong khi sản lượng tiềm năng là 12,5 triệu thùng má»—i ngày. Iran là nÆ°á»›c sản xuất dầu mỏ lá»›n thứ hai trong OPEC vá»›i 3,5 triệu thùng má»™t ngày. Iran Ä‘ã dọa Ä‘óng cá»­a eo biển Hormuz và không cho má»™t giọt dầu nào Ä‘i qua Ä‘ây nếu bị áp lệnh trừng phạt. Mỹ cho hay việc phong tỏa tuyến đường vận chuyển dầu huyết mạch này cÅ©ng tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i má»™t hành Ä‘á»™ng khiêu chiến và kiên quyết sẽ "không tha thứ".

Nhật Bản tuần trÆ°á»›c cÅ©ng tuyên bố sẽ cắt giảm nhập khẩu dầu từ Iran, sau chuyến thăm của Bá»™ trưởng Tài chính Mỹ Timothy Geithner đến Nhật. Nhật Bản là khách hàng nhập dầu thô lá»›n thứ nhì của Iran. Tokyo Ä‘ã phải yêu cầu các nÆ°á»›c Arab ở vùng vịnh Persian tăng xuất khẩu cho Nhật để bù đắp thiếu hụt. Đối vá»›i Nhật Bản hiện nay, nhu cầu dầu thô là vô cùng cấp bách bởi lượng dầu mỏ rất cần thiết để chạy nhiệt Ä‘iện, trong bối cảnh hậu khủng hoảng nhà máy Ä‘iện hạt nhân Fukushima.

Ông Timothy Geithner cÅ©ng gặp các nhà lãnh đạo Trung Quốc nhÆ°ng không nhận được sá»± ủng há»™ của Bắc Kinh quanh lệnh trừng phạt vá»›i Iran. Mỹ Ä‘ã cấm vận các cÆ¡ quan tài chính có giao dịch dầu mỏ vá»›i ngân hàng nhà nÆ°á»›c Iran từ hồi đầu tháng này. Ngoài lệnh trừng phạt dầu mỏ, quan hệ Mỹ và Iran cÅ©ng Ä‘ang ngày càng xấu Ä‘i vì vụ Tehran "bắt" được máy bay do thám Mỹ và những cáo buá»™c quanh cái chết của má»™t nhà khoa học hạt nhân Tehran.

Nguồn tin: Vnexpress