Theo báo Anh Telegraph, hôm 14-5, Ủy ban châu Âu (EC) Ä‘ã bất ngờ ra lệnh khám xét trụ sở của Hãng dầu khí BP tại London (Anh), văn phòng Hãng Royal Dutch Shell ở London và Rotterdam (Hà Lan), trụ sở Hãng Statoil ở Stavanger (Na Uy) và văn phòng hãng công bố giá dầu Platts ở London. EU nghi ngờ các công ty này “Ä‘ã câu kết để nâng giá các sản phẩm dầu và nhiên liệu sinh học”.

“Bất kỳ sá»± thao túng nào về giá, dù là nhỏ, cÅ©ng có thể tác Ä‘á»™ng lá»›n đến giá dầu thô, các sản phẩm dầu và nhiên liệu sinh học, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người tiêu dùng” - EC khẳng định.

Thao túng từ “giá tiêu chuẩn”

EC nghi ngờ BP, Shell và Statoil câu kết vá»›i Platts để thông báo giá dầu thô cao hÆ¡n giao dịch thá»±c tế. Chuyên gia năng lượng Andrew Whittock thuá»™c Hãng Liberum Capital ở London cho biết giá mà người tiêu dùng thế giá»›i trả để mua dầu, xăng và các sản phẩm từ dầu thô được xác định bởi má»™t số “giá tiêu chuẩn”, trong Ä‘ó có giá dầu Brent trên thị trường Anh và giá dầu ngọt nhẹ Texas trên thị trường New York. Các hãng thông báo giá dầu (PRA) tính toán “giá tiêu chuẩn” dá»±a trên dữ liệu giao dịch dầu thô hằng ngày từ các hãng dầu khí, ngân hàng, quỹ đầu tÆ°...

“Giá tiêu chuẩn có ảnh hưởng cá»±c lá»›n và được sá»­ dụng để định Ä‘oạt mọi loại giao dịch. Nó quyết định số tiền mà bạn phải bỏ ra để đổ xăng vào xe của bạn” - chuyên gia Whittock nêu rõ.

EC nghi ngờ các công ty dầu khí giả vờ bán dầu và các sản phẩm từ dầu cao hÆ¡n mức giá thá»±c tế và cung cấp cho các PRA số liệu Ä‘ã bị nâng khống. PRA sá»­ dụng số liệu nâng khống này để tính “giá tiêu chuẩn” cao hÆ¡n mức thá»±c tế. Bằng cách này, giá dầu và các sản phẩm từ dầu trên toàn thế giá»›i Ä‘ã bị đẩy lên cao. EC cho rằng BP, Shell và Statoil Ä‘ã câu kết vá»›i Platts để thá»±c hiện hành vi lừa đảo này. Chuyên gia Whittock nhận định Ä‘ây thật ra là má»™t thủ thuật nâng giá Ä‘Æ¡n giản mà rất hiệu quả.

EC cÅ©ng nghi ngờ má»™t số công ty dầu khí lá»›n Ä‘ã thao túng giá dầu bằng cách ngăn chặn các công ty khác tham gia quá trình định giá. Hiện ở phÆ°Æ¡ng Tây, chỉ có má»™t nhóm nhỏ PRA thống trị hoạt Ä‘á»™ng định giá dầu thô và Platts là đại gia hàng đầu. Báo Guardian dẫn lời nghị sÄ© Anh Matthew Oakeshott nhận định vụ xìcăngÄ‘an này có thể còn có quy mô lá»›n hÆ¡n vụ bê bối thao túng lãi suất ngân hàng liên London (Libor).

Ông Oakeshott đặt câu hỏi: tại sao chính quyền Anh lại không Ä‘iều tra sá»›m hÆ¡n mà phải đợi đến khi EU ra tay? “Tại sao chúng ta lại phải chờ đến khi Brussels Ä‘iều tra nghi vấn các đại gia dầu khí Anh Ä‘ang móc túi người tiêu dùng nÆ°á»›c mình? - ông Oakeshott bức xúc - Giá xăng dầu Ä‘ang phá hủy nền kinh tế Anh và tạo ra gánh nặng lá»›n đối vá»›i từng doanh nghiệp và gia Ä‘ình”.

“Thế giá»›i giá dầu đầy u tối”!

Theo báo New York Times, thật ra từ lâu nhà chức trách châu Âu và Mỹ Ä‘ã nghi ngờ hệ thống định giá dầu thô và khí đốt trên thị trường New York và London là có vấn đề. Bởi vì, những diá»…n biến ở hai thành phố này đều ảnh hưởng tá»›i không chỉ người tiêu dùng khắp thế giá»›i mà cả các hãng hàng không, các công ty vận tải, taxi... trên toàn cầu. Nghi vấn Ä‘ã leo thang thành lo ngại nghiêm trọng vào năm 2008 khi giá dầu có lúc vọt lên tá»›i 140 USD/thùng trÆ°á»›c khi giảm lại. Vào thời Ä‘iểm Ä‘ó, các nghị sÄ© Mỹ Ä‘ã đặt câu hỏi: phải chăng giá dầu Ä‘ang bị thao túng? Thế nhÆ°ng, cho đến trÆ°á»›c khi EC hành Ä‘á»™ng thì Mỹ và châu Âu lại chÆ°a thật sá»± có má»™t cuá»™c Ä‘iều tra nghiêm túc nào. Năm 2010, các nÆ°á»›c trong G-20 Ä‘ã yêu cầu Tổ chức Các ủy ban chứng khoán quốc tế giám sát nguy cÆ¡ giá dầu và các loại hàng hóa bị thao túng. Đến năm 2012, má»™t số PRA Ä‘ã chấp nhận áp dụng hàng loạt nguyên tắc giám sát chặt chẽ hÆ¡n.

Theo Telegraph, Chính phủ Anh má»›i Ä‘ây cÅ©ng Ä‘ã yêu cầu CÆ¡ quan Dịch vụ tài chính Ä‘iều tra khả năng giá dầu bị thao túng và gây ảnh hưởng đến người tiêu dùng. Nghị sÄ© Anh Robert Halfon khẳng định Ä‘ã đến lúc các tập Ä‘oàn dầu khí quốc tế phải công khai minh bạch. “Người tiêu dùng Ä‘ang phải trả mức giá quá đắt chỉ để Ä‘i lại trên đường phố. Các công ty dầu khí phải chịu trách nhiệm” - nghị sÄ© Halfon tuyên bố. Ông đề nghị Chính phủ Anh áp mức thuế trừng phạt nặng đối vá»›i bất kỳ công ty nào bị phát hiện có hành vi thao túng giá. Người phát ngôn Hiệp há»™i Xe hÆ¡i Anh Luke Bosdet nhấn mạnh người tiêu dùng Anh và thế giá»›i cần nhà chức trách “vén màn bí mật về thế giá»›i giá dầu đầy u tối”.

Giá»›i quan sát dá»± báo cuá»™c Ä‘iều tra của EC có thể sẽ phải kéo dài hàng năm.

Nguồn tin: TT