Châu Âu và những câu đố năng lượng hóc búa của khối. Đúng lúc bạn nghĩ rằng đã an toàn để tăng nhiệt độ, thì bóng ma thiếu hụt khí đốt một lần nữa lại gõ cửa Châu Âu khi châu lục này cạn kiệt kho dự trữ khí đốt tự nhiên với tốc độ chưa từng thấy. Liệu nỗi lo về thời kỳ khó khăn sắp tới có phải là không có cơ sở hay không?
Cơn khát khí đốt lớn năm 2025
Chúng ta đã đến tháng 1 năm 2025 và Châu Âu đang dùng khí đốt trong kho dự trữ của mình với tốc độ chưa từng thấy trong bảy năm. Những đợt rét đậm khiến người dân phải tăng nhiệt độ, dẫn đến kho dự trữ khí đốt tự nhiên cạn kiệt nhanh chóng. Mức dự trữ, vốn thoải mái ở mức trên 90% vào tháng 11, hiện đã giảm xuống chỉ còn hơn 70%.
Việc rút khí đốt nhanh chóng, kết hợp với việc dừng nhập khí đốt của Nga qua Ukraine gần đây, khiến một số nhà phân tích lo sợ điều tồi tệ nhất—sự gián đoạn.
Vào ngày 1 tháng 1 năm 2025, Ukraine đã quyết định không gia hạn thỏa thuận trung chuyển khí đốt với Nga, về cơ bản là dừng dòng khí đốt tự nhiên của Nga đến châu Âu thông qua đường ống của nước này.
Động thái này là một tuyên bố địa chính trị táo bạo. Quá nhiều đến nỗi nó khiến một số quốc gia Trung và Đông Âu phải vật lộn để tìm nguồn cung thay thế. Slovakia, chẳng hạn, phải phụ thuộc vào khí đốt nhập khẩu từ Hungary. Áo đang nhận thêm khí đốt từ Đức và Ý để bù đắp cho sự thiếu hụt.
Hiệu ứng Domino
Không có gì ngạc nhiên khi việc ngừng cung cấp khí đốt của Nga qua Ukraine đã đẩy giá khí đốt tự nhiên tăng cao trên khắp châu Âu. Hợp đồng giao trước một tháng của trung tâm khí đốt TTF của Hà Lan đã đạt mức cao nhất trong mười tháng là 42,57 euro cho mỗi megawatt-giờ, phản ánh sự lo lắng của thị trường. Các nhà giao dịch cũng đang trả mức chênh lệch cao hơn kỷ lục cho khí đốt châu Âu cho mùa hè sắp tới, một sự đảo ngược của xu hướng định giá thông thường khi khí đốt mùa hè rẻ hơn. Điều này cho thấy có những lo ngại đáng kể về những thách thức trong việc bổ sung dự trữ trong mùa hè năm 2025.
Tình thế khó khăn của Đức
Đức, cường quốc công nghiệp của châu Âu, đang ở trong một vị thế đặc biệt bấp bênh và việc cạn kiệt nhanh chóng trữ lượng khí đốt của nước này đã dẫn đến những cảnh báo rằng nền kinh tế Đức đang có nguy cơ "cực kỳ cao". Vì các ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng là xương sống của nền kinh tế, nên bất kỳ tình trạng thiếu hụt năng lượng kéo dài nào cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Một sự hoảng loạn chính đáng?
Trước khi mọi người bắt đầu tích trữ tất len và củi, cần lưu ý rằng Ủy ban châu Âu, luôn là tiếng nói của sự bình tĩnh quan liêu, đã tuyên bố rằng không có mối lo ngại nào về an ninh nguồn cung ngay lập tức. EC đã lập luận rằng cơ sở hạ tầng khí đốt của châu Âu rất linh hoạt và có các tuyến cung cấp thay thế. Hơn nữa, mức dự trữ khí đốt của châu Âu, mặc dù đang giảm, nhưng vẫn cao hơn một chút so với mức trung bình vào thời điểm này trong năm—chỉ là tốc độ cạn kiệt nhanh của chúng trong mùa đông đã gây ra sự náo động.
Phao cứu sinh LNG
Khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) là cứu cánh của châu Âu. Trong vài năm qua, EU đã tăng cường nhập khẩu LNG, giúp đa dạng hóa nguồn cung và tạo ra vùng đệm chống lại cú sốc từ tình trạng gián đoạn đường ống truyền thống. Nhưng sự cạnh tranh gia tăng đối với LNG, đặc biệt là đến từ châu Á, có thể đẩy giá lên cao, khiến lưới an toàn trở nên tốn kém.
Thử thách thực sự sẽ diễn ra vào những tháng mùa hè khi châu Âu cần nạp đầy kho dự trữ khí đốt để chuẩn bị cho mùa đông năm sau. Việc cạn kiệt nhanh chóng các nguồn dự trữ trong mùa đông này có nghĩa là lục địa này sẽ phải nỗ lực hơn để bổ sung kho dự trữ. Ủy ban châu Âu đã đặt ra các mục tiêu nạp khí đốt trung gian cho năm 2025 để đảm bảo nguồn cung an toàn và ổn định thị trường.
Nhưng với động lực thị trường hiện tại và căng thẳng địa chính trị, việc đạt được các mục tiêu này có thể trở nên khó khăn hơn so với những năm trước.
Hành động cân bằng
Mặc dù tình hình rất nghiêm trọng, nhưng việc ‘nhấn nút’ hoảng loạn ở giai đoạn này có thể là quá sớm. Châu Âu đã thể hiện khả năng kiên cường trước các cuộc khủng hoảng năng lượng trước đây và những bài học rút ra từ những gián đoạn trong quá khứ đã dẫn đến một cơ sở hạ tầng năng lượng mạnh mẽ và đa dạng hơn.
Nhưng sự tự mãn không phải là một lựa chọn.
Các nhà hoạch định chính sách và các bên liên quan trong ngành sẽ cần phải điều hướng những tháng tới với sự chú ý đến cả cung và cầu, đảm bảo rằng đèn vẫn sáng trên khắp lục địa. Mặc dù những lo ngại về nguồn cung khí đốt không hoàn toàn là thái quá, nhưng chúng không có khả năng là không thể vượt qua. Với việc lập kế hoạch cẩn thận và một chút may mắn, Châu Âu sẽ có thể vượt qua khó khăn này—và trở nên an toàn hơn về năng lượng ở phía bên kia.
Nguồn tin: xangdau.net
