Vá»›i việc giá dầu và lương thá»±c vẫn tăng cao, thâm hụt ngân sách cá»§a các nước châu Á sẽ tiếp tục tăng do chính phá»§ phải chi cho các chương trình trợ giá nhằm giữ giá cả tiêu dùng ở mức thấp và tránh lạm phát.
Báo cáo hôm 10/3 cá»§a ngân hàng Merrill Lynch chỉ ra rằng, các nước trợ giá dầu nhiá»u nhất tại châu Á như Ấn Äá»™, Indonesia, Malaysia và Thái Lan có khả năng sẽ không đạt được mục tiêu ngân sách trong năm nay do giá dầu tăng mạnh.
Hôm 11/3, Quỹ Tiá»n tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo, nguy cÆ¡ giá dầu ngày má»™t cao Ä‘ã trở thành mối Ä‘e doạ lá»›n đối vá»›i tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Nếu giá dầu ở mức 120USD/thùng thì tăng trưởng GDP cá»§a phần lá»›n các ná»n kinh tế lá»›n nhất cá»§a châu Á trong năm nay sẽ giảm từ 0,5 đến 1,2 Ä‘iểm phần trăm.
Tuần trước, giá dầu được giao dịch vá»›i mức gần cao nhất trong ba năm qua là 112USD/thùng. Giá dầu cao sẽ buá»™c các chính phá»§ phải bán thêm nợ, đẩy lợi tức trái phiếu tăng lên trong khu vá»±c.
Cổ phiếu cá»§a hãng hàng không Thai Airways International, hãng có chi phí mua xăng dầu chiếm tá»›i 60% tổng chi phí hoạt động, Ä‘ã giảm 24% trong năm nay. Cổ phiếu cá»§a hãng hàng không lá»›n thứ hai Trung Quốc theo giá trị thị trưá»ng là China Southern Airlines cÅ©ng giảm 25%. Trong khi Ä‘ó, cổ phiếu cá»§a công ty dầu khí lá»›n nhất Trung Quốc là PetroChina tăng 16% trong cùng khoảng thá»i gian này.
Các nước không trợ giá tiêu dùng như Singapore, Hong Kong và Trung Quốc Ä‘ã triển khai các chương trình như há»— trợ giá để giải quyết vấn đỠchi phí thá»±c phẩm và nhà ở tăng cao. Trong vòng hai năm tá»›i, các nước như Thái Lan, Ấn Äá»™, Singapore, Hong Kong, Äài Loan và Malaysia Ä‘á»u có cuá»™c bầu cá», vì váºy các chính phá»§ khó có thể cắt giảm nợ khi còn phải giữ giá xăng dầu và lương thá»±c ở mức chấp nháºn được đối vá»›i các cá» tri.
Tại Ấn Äá»™, mục tiêu cắt giảm thâm hụt ngân sách cá»§a bá»™ trưởng Tài chính Pranab Mukherjee rất có thể không đạt được khi mà chính phá»§ nước này vừa thông qua kế hoạch giữ giá gas, xăng và dầu diesel ở mức thấp cho 800 triệu ngưá»i nghèo trong nước. Ông Mukherjee đặt mục tiêu giảm thâm hụt chi tiêu từ mức 5,1% GDP hiện tại xuống còn 4,6% trong năm tài khoá tá»›i.
Nợ công cá»§a Ấn Äá»™ hiện ở mức cao nhất tại châu Á, tương đương 73% GDP. Nước này phải nháºp khẩu ba phần tư lượng năng lượng cần thiết để Ä‘áp ứng nhu cầu trong má»™t năm.
Theo ước tính cá»§a Thá»§ tướng Malaysia Najib Razak, chương trình há»— trợ giá dầu cá»§a Malaysia có thể lên tá»›i 14 tá»· ringgit (4,6 tá»· USD) trong năm nay nếu như giá dầu tại Ä‘ây không tăng. Theo ông, chính phá»§ Malaysia hiện Ä‘ang xem xét liệu có cần thiết tạm dừng giảm há»— trợ trong thá»i gian ngắn hay không.
Tại Thái Lan, Thá»§ tướng Abhisit Vejjajiva Ä‘ã lên kế hoạch tổ chức bầu cá» vào tháng Sáu hoặc tháng Bảy. Äiá»u này sẽ khiến ông khó có thể tăng mức giá trần ấn định là 30 bạt (0,99 Ä‘ôla)/lít xăng diesel. Theo bá»™ trưởng Tài chính Thái Lan Korn Chatikavanij, chính phá»§ cần giảm há»— trợ xăng dầu bởi quỹ này sẽ cạn vào tháng Bảy.
Indonesia cÅ©ng đối mặt vá»›i những khó khăn vá»›i việc giá dầu ngày má»™t cao. Nước này Ä‘ã có chương trình há»— trợ giá xăng dầu kể từ tháºy ká»· 1950, và kể từ Ä‘ó, các động thái nhằm giảm các chương trình há»— trợ này Ä‘á»u gây ra tình trạng bất ổn xã há»™i, đặc biệt là việc nổ ra các cuá»™c biểu tình.
Tuy nhiên, mục tiêu thâm hụt ngân sách cá»§a Indonesia trong năm nay là 1,8% GDP giúp chính phá»§ nước này có nhiá»u lá»±a chá»n hÆ¡n để hành động. Malaysia đặt mục tiêu giữ thâm hụt ngân sách là 5,4% GDP, trong khi Thái Lan là 5% GDP. Äiá»u này có nghÄ©a là tình hình tài chính cá»§a Malaysia, cÅ©ng như Ấn Äá»™, hiện Ä‘ã ở trong tình trạng Ä‘áng lo ngại, trong khi Ä‘ó Indonesia vẫn còn thá»i gian để giải quyết vấn đỠnày.
(Nguồn: Vitinfo, 13/4)