Là TÆ° lệnh ngành đầu tiên đăng Ä‘àn trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 7 vào chiều 10/6, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Đinh Tiến DÅ©ng Ä‘ã nhận được nhiều câu hỏi của đại biểu Quốc há»™i liên quan đến nhiều vấn đề "nóng" của ngành.

Cụ thể là những câu hỏi về nợ công, khả năng cân đối nguồn trả nợ và giải pháp giảm nợ công để bảo đảm an toàn nền tài chính quốc gia; cân Ä‘ối thu-chi ngân sách nhaÌ€ nước, kỷ luâÌ£t taÌ€i khóa; tình trạng chuyển giá, hoàn thuế sai và trốn thuế, gian lận trong kê khai thuế gây thất thu cho ngân sách nhà nÆ°á»›c; công tác quản lý, kiểm soát và bình ổn giá thị trường, nhất là đối vá»›i những mặt hàng thiết yếu, tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp tá»›i đời sống nhân dân nhÆ° xăng dầu, Ä‘iện và vấn Ä‘êÌ€ tái cÆ¡ cấu, cổ phâÌ€n hóa doanh nghiêÌ£p nhaÌ€ nÆ°á»›c.

Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Đinh Tiến DÅ©ng cho biết từ kỳ họp thứ nhất đến kỳ họp thứ 7 quốc há»™i khóa XIII , Bá»™ Tài chính nhận được 64 phiếu chất vấn của các đại biểu Quốc há»™i và hÆ¡n 390 kiến nghị của cá»­ tri cả nÆ°á»›c.

Vá»›i tinh thần trách nhiệm cao, Bá»™ Ä‘ã nghiên cứu, báo cáo, giải trình, trả lời các ý kiến chất vấn của đại biểu Quốc há»™i và các kiến nghị của cá»­ tri cả nÆ°á»›c.

Thiếu minh bạch trong Ä‘iều hành giá kinh doanh xăng dầu

Chất vấn TÆ° lệnh ngành tài chính về thá»±c trạng thiếu minh bạch, thiếu cạnh tranh, nhập nhằng lá»— lãi và những dấu hiệu lợi ích nhóm trong Ä‘iều hành giá kinh doanh xăng dầu, đại biểu băn khoăn về trách nhiệm của Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng trong giải quyết vấn đề này. 

Sá»­ dụng cụm từ “khó hiểu” khi đề cập đến việc các Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Tài chính quy những lá»—i trong Ä‘iều hành giá kinh doanh xăng dầu là do Nghị định 84/2009/NĐ-CP nhÆ°ng từ năm 2011 đến nay, sau nhiều lần hứa sá»­a đổi Nghị định để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, cứ vài tháng lại Ä‘Æ°a ra bàn má»™t lần rồi lại để đấy và những hạn chế vẫn tồn tại, thiệt hại vẫn rÆ¡i vào người tiêu dùng, đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) đặt câu hỏi về trách nhiệm của hai Bá»™ trong việc không thá»±c hiện lời hứa trÆ°á»›c Quốc há»™i và cá»­ tri cả nÆ°á»›c về tiến Ä‘á»™ sá»­a đổi Nghị định.

Đại biểu cÅ©ng lo ngại việc chuyển quyền Ä‘iều hành giá xăng dầu hoàn toàn về Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ làm nặng nề thêm tình trạng vừa Ä‘á bóng, vừa thổi còi của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng.

Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính cho biết hiện nay, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c được Ä‘iều hành theo quy định tại Nghị định 84 vá»›i nguyên tắc cÆ¡ bản là giá bán xăng dầu được thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trường. Khi giá cÆ¡ sở tăng cao hoặc việc tăng giá ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, xã há»™i và đời sống nhân dân, Nhà nÆ°á»›c áp dụng các biện pháp bình ổn giá thông qua các công cụ tài chính, tránh gây cú sốc về giá cả, từ Ä‘ó tránh tác Ä‘á»™ng đến kinh tế vÄ© mô, lạm phát. 

Đến nay, người dân Ä‘ã quen vá»›i việc giá xăng dầu lên, xuống. Ví quy định về bình ổn giá nhÆ° chiếc “van” để Ä‘iều hành xá»­ lý khi giá xăng dầu lên cao hoặc xuống thấp, Bá»™ trưởng Đinh Tiến DÅ©ng cho biết, trong năm 2013 và 5 tháng đầu năm 2014 “van” này gần nhÆ° được triệt để sá»­ dụng, năm 2013 có hÆ¡n 10 lần tăng giá, năm 2014 có 11, 12 lần nhÆ°ng nhờ sá»­ dụng “van” này nên kiềm chế được lạm phát, ổn định kinh tế vÄ© mô.

Từ quý III năm 2013, ngoài báo cáo Quốc há»™i định kỳ về tình hình bình ổn quỹ xăng dầu, Bá»™ Ä‘ã công khai thường xuyên hàng quý về trách nhiệm quản lý, sá»­ dụng số dÆ° đầu kỳ cuối kỳ của quỹ bình ổn xăng dầu trên trang thông tin Ä‘iện tá»­ của Bá»™. 

Năm 2014, Bá»™ tiếp tục công khai giá cÆ¡ sở của xăng dầu. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, có những việc cần đẩy mạnh hÆ¡n theo lá»™ trình Ä‘iều hành giá thị trường, do Ä‘ó việc sá»­a Nghị định 84 là cần thiết. 

Vừa qua, Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ Ä‘ã giao Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chủ trì, Bá»™ Tài chính tham gia phối hợp sá»­a Nghị định 84. Ngày 3/6, Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ Ä‘ã chủ trì nghe lại Nghị định 84 sá»­a đổi và Thủ tÆ°á»›ng Ä‘ã có kết luận. Bá»™ Tài chính sẽ cùng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chỉnh lại lần cuối, lấy ý kiến của các thành viên Chính phủ để sá»›m ban hành Nghị định 84 sá»­a đổi, trong Ä‘ó quan trọng là rút ngắn chu kỳ Ä‘ánh giá giá cÆ¡ sở, càng ngắn càng sát thị trường.

CÅ©ng liên quan đến công tác quản lý mặt hàng xăng dầu, đại biểu bày tỏ quan ngại về những yếu kém trong quản lý tạm nhập tái xuất xăng dầu. Đại biểu cho rằng, thá»±c tế cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c Ä‘ã không kiểm soát được đường Ä‘i của xăng dầu, để doanh nghiệp trá»™n lẫn, không bóc tách được tái xuất vá»›i bán ná»™i địa, cho tạm nhập rồi quên kiểm tra tái xuất để doanh nghiệp lÅ©ng Ä‘oạn thị trường, gây thất thu thuế. Giai Ä‘oạn 2009-2012, các doanh nghiệp Ä‘ã “quên” tái xuất gần 2 triệu tấn xăng dầu.

Bá»™ trưởng Đinh Tiến DÅ©ng khẳng định “mặt trận” xăng dầu là “mặt trận” nóng bỏng. Thời gian qua, Bá»™ Ä‘ã chỉ đạo cÆ¡ quan hải quan, thuế phối hợp chặt chẽ vá»›i các ngành chức năng tăng cường chống buôn lậu và gian lận thÆ°Æ¡ng mại đối vá»›i mặt hàng này. Nhiều chuyên án Ä‘ã được xác lập, phát hiện và bắt giữ 3.500 tấn xăng dầu trị giá 70 tá»· đồng, cÆ¡ quan công an Ä‘ã khởi tố 18 vụ 18 bị can. 

Để làm tốt hÆ¡n công tác này, Bá»™ Ä‘ã kiến nghị Quốc há»™i sá»­a đổi Luật quản lý thuế, theo Ä‘ó đối vá»›i hàng kinh doanh tạm nhập tái xuất nói chung và tạm nhập tái xuất xăng dầu nói riêng, phải ná»™p thuế trÆ°á»›c khi làm thủ tục tạm nhập và trường hợp chÆ°a ná»™p thuế phải có bảo lãnh của ngân hàng.

Làm rõ thêm về cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu, Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng VÅ© Huy Hoàng cho biết má»™t trong những ná»™i dung quan trọng là làm sao cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu bám sát diá»…n biến thị trường hÆ¡n, mang lại lợi ích cho người tiêu dùng. 

Thời gian qua, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng được Chính phủ phân công làm cÆ¡ quan đầu mối Ä‘iều hành giá xăng dầu. Đây là vấn đề liên quan đến toàn dân nên công tác tham mÆ°u phải rất thận trọng, để khi sá»­a đổi, Nghị định Ä‘i vào cuá»™c sống, khắc phục được những bất cập. 

Việc sá»­a đổi Nghị định sẽ theo hÆ°á»›ng tạo thêm cÆ¡ chế cạnh tranh, tạo Ä‘iều kiện cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, tránh Ä‘á»™c quyền, thiết kế mạng lÆ°á»›i phân phối rá»™ng khắp hÆ¡n, hÆ°á»›ng tá»›i mua đứt bán Ä‘oạn đối vá»›i doanh nghiệp tÆ° nhân.

Giải Ä‘áp lo ngại của đại biểu về tình trạng vừa Ä‘á bóng, vừa thổi còi khi Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng được trao quyền Ä‘iều hành giá xăng dầu, Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng cho biết Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng không muốn nhận “vai” này mà muốn đề xuất Chính phủ giao cho Bá»™ Tài chính là cÆ¡ quan chủ trì việc Ä‘iều hành giá, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ Ä‘óng vai trò phối hợp. 

Bá»™ trưởng cÅ©ng nêu rõ Bá»™ Tài chính không phải là cÆ¡ quan quyết định giá xăng dầu mà chỉ là tổ trưởng tổ liên ngành về Ä‘iều hành giá xăng dầu. Nếu Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng không nhất trí, Bá»™ Tài chính phải báo cáo Chính phủ quyết định việc Ä‘iều chỉnh giá. Đây là cÆ¡ chế liên ngành, má»™t Bá»™ không quyết định được. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chấp hành sá»± phân công của Chính phủ, nếu được phân làm đầu mối trong Ä‘iều hành giá, Bá»™ sẽ phối hợp chặt chẽ vá»›i Bá»™ Tài chính.

Bảo đảm an ninh tài chính quốc gia

Liên quan đến tình hình nợ công, nhiều đại biểu băn khoăn về “ngưỡng” an toàn và các giải pháp để bảo đảm an ninh tài chính quốc gia. Đại biểu Lê Thị Công (Bà Rịa – VÅ©ng Tàu) nghi hoặc nợ công có thá»±c sá»± ở ngưỡng an toàn, còn đại biểu Huỳnh NghÄ©a đề nghị cho biết tổng số nợ mà Chính phủ vay để cho vay lại và bảo lãnh cho doanh nghiệp Nhà nÆ°á»›c vay, có khoản vay nào Chính phủ bảo lãnh vay nhÆ°ng khi Ä‘áo hạn doanh nghiệp không trả được, Chính phủ phải trả nợ thay, hay vay trả nợ. 

Đại biểu TrÆ°Æ¡ng Văn Vở (Đồng Nai) đồng tình vá»›i Ä‘ánh giá nợ công vẫn ở mức an toàn nhÆ°ng lại không khỏi lo lắng về vấn đề chậm giải ngân vốn đầu tÆ° bằng ngân sách nhà nÆ°á»›c, trái phiếu Chính phủ diá»…n ra khá thường xuyên, dá»± án đầu tÆ° dở dang, kém hiệu quả, lãng phí vẫn chậm khắc phục. 

Đại biểu đặt vấn đề: Tại sao Bá»™ Tài chính chÆ°a cùng Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° bố trí nguồn lá»±c đầu tÆ° công cho phát triển theo vùng kinh tế thay vì vùng hành chính địa phÆ°Æ¡ng; tại sao chÆ°a xây dá»±ng hệ thống tiêu chí Ä‘ánh giá hiệu quả chi ngân sách nhà nÆ°á»›c cho dá»± án đầu tÆ° công?

Trả lời các băn khoăn trên, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Đinh Tiến DÅ©ng khẳng định, trong những năm gần Ä‘ây, nợ công có xu hÆ°á»›ng tăng lên. Tuy nhiên, việc Ä‘ánh giá tính bền vững và an toàn của nợ công phải tính đến các yếu tố về cÆ¡ cấu nợ công và khả năng trả nợ. Đây là hai yếu tố quan trọng. 

Trên cÆ¡ sở Ä‘ánh giá yếu tố này, nợ công Việt Nam vẫn nằm trong ngưỡng an toàn thấp hÆ¡n các chỉ tiêu Quốc há»™i, Chính phủ phê chuẩn bao gồm: Tá»· lệ nợ công/GDP, nghÄ©a vụ trả nợ Chính phủ trên tổng thu ngân sách hàng năm; nghÄ©a vụ trả nợ nÆ°á»›c ngoài trên tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ. 

Bá»™ trưởng Đinh Tiến DÅ©ng cho hay, chỉ tiêu nợ công/GDP thay đổi không nhiều qua các năm: Năm 2010 là 51,7%, năm 2011 là 50,1%, năm 2012 là 50,8%, năm 2013 là 53,4%. Tá»· lệ này nằm trong ngưỡng Quốc há»™i cho phép là 65%.

Bá»™ thường xuyên Ä‘ánh giá danh mục nợ công không chỉ trên phÆ°Æ¡ng diện số tuyệt đối mà còn Ä‘ánh giá tá»· trọng tÆ°Æ¡ng đối và các chỉ tiêu Ä‘ánh giá an toàn khác. Bá»™ Ä‘ã báo cáo Thủ tÆ°á»›ng cần phải có giải pháp để cÆ¡ cấu lại nợ công. Trong quá trình Ä‘iều hành sẽ chủ Ä‘á»™ng giảm dần bá»™i chi, kiên quyết thu hồi các khoản nợ trÆ°á»›c Ä‘ây; thá»±c hiện các giải pháp tiếp tục phát triển thị trường trái phiếu, rà soát thá»±c hiện phân kỳ đầu tÆ°; quản lý tốt đồng tiền vay, gắn vá»›i nó là các dá»± án, chÆ°Æ¡ng trình cụ thể.

Bá»™ trưởng Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° Bùi Quang Vinh cÅ©ng Ä‘ã tham gia giải trình thêm về tiêu chí Ä‘ánh giá hiệu quả ngân sách nhà nÆ°á»›c đầu tÆ° công đối vá»›i các vùng, dá»± án, chÆ°Æ¡ng trình. Bá»™ trưởng cho biết hiệu quả dá»± án đầu tÆ° của má»™t số dá»± án, công trình không chỉ ở mặt kinh tế mà cần Ä‘ánh giá cả mặt xã há»™i, có dá»± án không hiệu quả về kinh tế nhÆ°ng có hiệu quả về mặt xã há»™i thì vẫn phải làm. 

Đầu tÆ° cho phát triển của Việt Nam trong những năm gần Ä‘ây giảm mạnh, phải cân nhắc tiết kiệm chi tiêu, vay nÆ°á»›c ngoài để đầu tÆ° phát triển, Ä‘áp ứng những mục tiêu trÆ°á»›c mắt và lâu dài.

Tại phiên chất vấn, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính cÅ©ng trả lời nhiều ná»™i dung chất vấn của đại biểu về việc chi cho “tam nông”, tiến Ä‘á»™ cổ phần hóa , thoái vốn ngoài ngành ở doanh nghiệp nhà nÆ°á»›c, xá»­ lý sau thanh tra đối vá»›i những vi phạm về tài chính của Tập Ä‘oàn Điện lá»±c Việt Nam. 

Theo Bá»™ trưởng, Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ Ä‘ã giao Bá»™ Tài chính chủ trì, phối hợp vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng rà soát chi phí xây dá»±ng nhà ở, nhà quản lý vận hành của ngành Ä‘iện và có hÆ°á»›ng dẫn cụ thể. 

Bá»™ đề nghị Tập Ä‘oàn Điện lá»±c Việt Nam xây dá»±ng quy chế sá»­ dụng nhà khách, nhà ở trong khu nhà quản lý vận hành, trong Ä‘ó quy định rõ Ä‘iều kiện, tiêu chuẩn, định mức bố trí nhà ở đảm bảo phù hợp vá»›i quy định hiện hành và hÆ°á»›ng dẫn cụ thể của Bá»™ Xây dá»±ng. Bá»™ Ä‘ã có văn bản báo cáo Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, sau khi Thủ tÆ°á»›ng có ý kiến chỉ đạo, Bá»™ sẽ tổ chức thá»±c hiện./.

NguôÌ€n: TTXVN