Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng bị “cho ra rìa”?

Theo công bố của cÆ¡ quan kiểm toán Deloitte, kinh doanh xăng dầu của Petrolimex năm 2009 lãi 2.660 tá»· đồng, các hoạt Ä‘á»™ng khác lãi 557 tá»· đồng, tổng hợp chung lãi 3.217 tá»· đồng. Thế nhÆ°ng, cÅ©ng trong năm này số lần Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu lên tá»›i mức ká»· lục là 11. Trong Ä‘ó chỉ có 2 lần giảm nhÆ°ng có tá»›i 9 lần tăng, vá»›i mức tăng giá tổng cá»™ng gần 50% khiến người tiêu dùng phải chịu mức giá từ 11.500 đồng/lít lên 16.500 đồng/lít.

Phải chăng người tiêu dùng Ä‘ã phải chịu giá xăng cao đến mức vô lý trong thời gian qua?

Những con số thống kê này Ä‘ã gây chấn Ä‘á»™ng và cả bức xúc trong dÆ° luận, trong bối cảnh những thông tin thanh tra về các khoản chi cấu thành giá, lá»— lãi của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong từng thời Ä‘iểm vẫn chÆ°a được hé lá»™.

Trao đổi vá»›i NTNN về vấn đề này, má»™t lãnh đạo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng (yêu cầu giấu tên) cho rằng: TrÆ°á»›c các quyết định tăng giá, Bá»™ Tài chính đều nắm rõ việc kinh doanh xăng dầu của doanh nghiệp thời Ä‘iểm Ä‘ó ra sao. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chỉ chịu trách nhiệm trong khâu lÆ°u thông và phân phối xăng dầu đảm bảo xăng dầu tá»›i tay người tiêu dùng không bị gián Ä‘oạn, gian lận, mất cân đối cung-cầu.

ChÆ°a kể, năm nào Bá»™ Tài chính cÅ©ng thá»±c hiện thanh tra, kiểm tra, kiểm toán kinh doanh của các doanh nghiệp xăng dầu. Còn tại sao lại xảy ra việc doanh nghiệp lãi lá»›n mà vẫn có 9 lần tăng giá thì là nhiệm vụ của Bá»™ Tài chính phải làm rõ.

“TrÆ°á»›c Ä‘ây, má»—i lần tăng, giảm giá xăng dầu, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đều không được tham gia bàn thảo. Chỉ đến ngày 28.11 vừa qua, Bá»™ Tài chính yêu cầu các doanh nghiệp giữ giá xăng dầu thì Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng má»›i thá»±c sá»± được tham gia ý kiến.

Chính vì những bất cập này, mà thá»±c tế Ä‘ã xảy ra tình trạng, lúc Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng có văn bản đề nghị Bá»™ Tài chính cho giảm giá xăng dầu thì Bá»™ này không giảm, lúc Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đề nghị tăng giá xăng dầu thì Bá»™ Tài chính lại giảm giá khiến dÆ° luận khó hiểu và hai bá»™ Ä‘ã có lúc có những ý kiến không đồng nhất” - vị lãnh đạo này cho biết.

Cách Ä‘iều hành sai

Ông Bùi Ngọc Bảo - Tổng Giám đốc Petrolimex cho rằng, việc lấy giá dầu thô để "soát xét" việc kinh doanh xăng dầu (thành phẩm) Ä‘ã tạo dÆ° luận không Ä‘úng, tác Ä‘á»™ng đến các nhà quản lý, dẫn tá»›i việc Ä‘iều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường Ä‘ã bị "phá sản". CÅ©ng do cách Ä‘iều hành này mà các DN xăng dầu liên tục lá»— từ năm 2006 đến nay, trừ năm 2009 có lãi do được Ä‘iều chỉnh giá 11 lần.

Phân tích vá»›i NTNN, ông Ngô Trí Long - nguyên Viện phó Viện Khoa học giá cả (Bá»™ Tài chính) cho hay: Năm 2009, các doanh nghiệp Ä‘ã tá»± tính toán, kiến nghị tăng giá xăng dầu nhiều lần gá»­i các cÆ¡ quan thẩm quyền Nhà nÆ°á»›c quyết định. Trong khi Ä‘ó, cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c chỉ có má»—i việc là "thông qua". Bản thân cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng không đủ năng lá»±c, thời gian mà thẩm định, xem kỹ xem doanh nghiệp kiến nghị thế Ä‘úng chÆ°a. Do vậy, doanh nghiệp kiến nghị tăng giá bao nhiêu thì biết bấy nhiêu, cho tăng bấy nhiêu...

Trong diá»…n biến liên quan, chiều 1.12, trả lời báo chí vì sao giá xăng dầu nhập khẩu giảm mà giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn chÆ°a giảm, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Thị Mai lý giải: Thời gian gần Ä‘ây, giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã có biến Ä‘á»™ng giảm nhÆ°ng tính theo giá bình quân 30 ngày (từ 27.10 - 25.11), giá cÆ¡ sở mặt hàng xăng Ä‘ã có lợi nhuận vẫn thấp hÆ¡n giá hiện hành là 288 đồng/lít. Còn giá cÆ¡ sở các mặt hàng dầu (diezel, dầu hỏa, mazut) cao hÆ¡n giá hiện hành từ 1.204 - 1.334 đồng/lít.

Chính vì vậy, liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã cân nhắc và quyết định cho sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá đối vá»›i các mặt hàng dầu để giảm mức lá»— vá»›i mặt hàng dầu. Còn vá»›i mức chênh 288 đồng/lít xăng, nếu có giảm giá xăng thì mức giảm không Ä‘áng kể nên vẫn giữ nguyên để lấy mức tăng này trích Ä‘Æ°a vào Quỹ bình ổn giá xăng dầu do hiện nay tồn quỹ không nhiều.

Nguồn tin: Danviet