Đầu tháng này, Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA đã đưa ra một cảnh báo thảm khốc khác dành cho những người lo ngại về lợi ích của hành tinh. IEA cho biết, nhu cầu khí đốt tự nhiên đang tăng nhanh hơn so với dự kiến trước đó và điều này có thể khiến thế giới vượt ra khỏi Lộ trình đạt tới mức phát thải Net Zero vào năm 2050 của cơ quan này.
Nhu cầu khí đốt phục hồi là kết quả của sự khôi phục trong hoạt động kinh tế, cơ quan này thừa nhận cũng như lưu ý sự tăng trưởng mạnh mẽ của nhu cầu này dự kiến trong tương lai gần sẽ là do khí tự nhiên thay thế các nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm hơn như than đá và dầu trong lĩnh vực sản xuất điện và các lĩnh vực khác. Tuy nhiên, điều này không đủ tốt cho kịch bản net-zero của IEA.
Keisuke Sadamori, Giám đốc thị trường năng lượng và an ninh của IEA cho biết: “Nhu cầu khí đốt phục hồi cho thấy nền kinh tế toàn cầu đang khôi phục sau cú sốc của đại dịch và khí đốt đang tiếp tục thay thế các nhiên liệu thải ra nhiều khí thải hơn”.
“Tuy nhiên, các chính sách mạnh mẽ hơn cần được thực hiện để đưa nhu cầu khí đốt toàn cầu đi đúng hướng với việc đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 trong khi vẫn thúc đẩy sự thịnh vượng kinh tế”, ông này lưu ý rằng điều này liên quan đến việc sử dụng khí đốt hiệu quả hơn và thúc đẩy “các chất khí sạch hơn và cacbon thấp”.
Hiện tại, IEA đã lấy lộ trình net-zero của mình làm mục tiêu để theo dõi nhưng cần lưu ý rằng không phải ai cũng đồng ý rằng mục tiêu này là thực tế. Theo kịch bản đó, IEA cho biết hoạt động thăm dò để khai thác dầu và khí đốt mới phải dừng lại ngay, trong năm nay. Tuy nhiên, chỉ vài tuần sau khi công bố báo cáo, cơ quan này đã kêu gọi OPEC + tăng sản lượng vì nhu cầu dầu phục hồi nhanh hơn và mạnh hơn so với dự kiến của họ.
IEA sau đó tiếp tục cho biết trong lộ trình net-zero của mình rằng thế giới cần bổ sung thêm công suất thủy điện để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng không. IEA cho biết thủy điện đã cung cấp năng lượng sạch nhiều hơn so với tổng năng lượng mặt trời và gió và chiếm 1/6 sản lượng điện toàn cầu nhưng chúng ta cần nhiều hơn thế, IEA cho biết vào tháng trước.
Trong khi đó, California đang phải vật lộn để đảm bảo cung cấp đủ điện cho mùa hè này, đặc biệt là vì hạn hán đã làm giảm đáng kể nguồn thủy điện của bang này. Mặt khác, Trung Quốc gần đây đã đưa vào hoạt động hai dự án thủy điện lớn. Điều đó diễn ra bất chấp sự phản đối của các nhà bảo vệ môi trường rằng những dự án như vậy ảnh hưởng xấu đến hệ sinh thái. Sự phản đối cũng đang xuất hiện đối với các dự án năng lượng mặt trời.
Tất cả điều này có ý nghĩa gì đối với các mục tiêu net-zero của chính phủ và các cơ quan như IEA? Trước hết, điều đó có nghĩa là họ đã hoàn thành công việc của mình. Việc bổ sung công suất năng lượng tái tạo đã đạt mức cao kỷ lục vào năm ngoái trong bối cảnh đại dịch nhưng hiện tại mức tăng này đang chậm lại do tình trạng thiếu nguyên liệu thô đang khiến giá tăng cao.
Trong khi đó, nhu cầu về dầu và khí đốt đang tăng nhanh khi mọi người bắt đầu đi du lịch trở lại. Các hãng hàng không, năm ngoái đã chết mòn do đại dịch, hiện đang cố gắng đáp ứng nhu cầu tăng cao đối với các dịch vụ của họ. Và các nhà phân tích đang nói về việc dầu đạt 90 đô la hoặc thậm chí 100 đô la mỗi thùng.
Bây giờ, nhiệm vụ của các nhà phân tích là suy đoán về giá dầu dựa trên tất cả các yếu tố đã biết mà ảnh hưởng đến giá dầu tại bất kỳ thời điểm nào. Ngay bây giờ, chúng ta có thêm sự bất hòa nội bộ trong OPEC giữa UAE và Ả Rập Xê-út, làm tăng thêm sự không chắc chắn về nguồn cung tại thời điểm nhu cầu tăng cao. Đương nhiên, giá sẽ tăng. Tuy nhiên, tình hình cung và cầu hiện tại cũng cho thấy rằng các mục tiêu net-zero cao ngất ngưởng sẽ khó hơn để đạt được so với kỳ vọng.
Các chính phủ hiện đang thúc đẩy việc bán xe điện (EV) nhiều hơn, một số thậm chí còn cấm chúng, đồng thời trợ cấp cho cơ sở điện gió và năng lượng mặt trời mới trong khi ngừng hoạt động các nhà máy điện than và trong trường hợp của Đức là các nhà máy hạt nhân vì những lý do không liên quan đến khí thải. Tuy nhiên, nhu cầu dầu khí vẫn mạnh và thậm chí nhu cầu than đá cũng đang tăng lên, kể cả ở Đức.
Vào thời điểm viết bài này, Đức, quốc gia đi đầu trong quá trình chuyển đổi năng lượng, đang sản xuất phần lớn điện từ than đá, theo electricityMap. Điều này cũng đúng vào cuối tháng sáu.
Vương quốc Anh, cũng là một quốc gia đầy tham vọng trong việc đạt phát thải bằng 0, đang sản xuất phần lớn điện năng từ khí đốt tự nhiên. Nếu hai nước này cần phải phụ thuộc quá nhiều vào nhiên liệu hóa thạch, thì viễn cảnh về kịch bản net-zero của IEA sẽ thực sự khó khăn.
Hiệu quả là một cách để vượt qua những thách thức này nhưng việc đạt được hiệu quả, đặc biệt là trong các công nghệ trưởng thành như sản xuất điện cần có thời gian. Việc khuyến khích các nhà sản xuất khí đốt giảm phát thải khí mê-tan - như một cách của việc sản xuất “khí sạch hơn” - chắc chắn là một mục tiêu cao cả nhưng điều này cũng sẽ mất thời gian cũng như các khoản đầu tư có thể đẩy giá khí đốt lên cao hơn.
Do đó, có thể dễ dàng cảnh báo về việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch đang gia tăng. Thật khó hơn nhiều để đề xuất các lựa chọn thay thế thực tế cho những nhiên liệu hóa thạch này mà có thể cạnh tranh với chúng trên mọi chỉ số quan trọng, từ chi phí đến độ tin cậy của nguồn cung. Cho đến khi các giải pháp thay thế như vậy được phát triển, các cảnh báo mà IEA đang đưa ra là rất vô nghĩa.
Nguồn tin: xangdau.net
