Ngày 20.12, Iraq Ä‘ã Ä‘Æ°a quân đến bảo vệ giếng dầu Al-Fakkah bị lá»±c lượng vÅ© trang Iran chiếm Ä‘óng hồi cuối tuần.
Cùng thời gian, Đô đốc Mike Mullen - Chủ tịch Há»™i đồng Tham mÆ°u trưởng liên quân Mỹ - bày tỏ quan ngại về Ä‘á»™ng thái của Iran, nhÆ°ng khẳng định Mỹ sẽ không can thiệp bởi Ä‘ây là chuyện riêng giữa các nhà lãnh đạo Tehran và Baghdad.

Cho đến nay, cả Iraq và Iran đều khẳng định muốn tìm má»™t giải pháp ngoại giao cho vấn đề này. Phía Iraq nói có khoảng hai chục binh sÄ© Iran tham gia vào vụ chiếm Ä‘óng này. Chính phủ Iraq cho biết Ä‘ang tập trung tìm giải pháp hoà bình cho vấn đề này, nhằm tránh leo thang quân sá»±. Đáp lại, Chủ tịch Uá»· ban Chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia của Quốc há»™i Iran cÅ©ng cho rằng vấn đề này sẽ được giải quyết qua các kênh ngoại giao.

Chiều 19.12, quân Ä‘á»™i Iran Ä‘ã rời khỏi giếng dầu Al-Fakkah của Iraq, vốn nằm cận kề biên giá»›i nÆ°á»›c này, dù vẫn căng quốc kỳ Iran tại Ä‘ây. Al-Fakkah là má»™t trong những giếng dầu lá»›n nhất tại Iraq vá»›i trữ lượng chừng 1,5 triệu thùng.

Phát biểu tại cuá»™c họp báo ở Baghdad ngày 19.12, Đô đốc Mullen tỏ ra quan ngại về ảnh hưởng của Iran, cÅ©ng nhÆ° quan Ä‘iểm gây mất ổn định khu vá»±c của Tehran và việc nÆ°á»›c này dòm ngó đến các giếng dầu.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, các lá»±c lượng vÅ© trang Iran Ä‘ã khẳng định hành Ä‘á»™ng chiếm Ä‘óng trên kênh truyền hình vệ tinh Iran Al-Alam. “Lá»±c lượng của chúng tôi Ä‘ang làm nhiệm vụ trên lãnh thổ của mình và dá»±a trên các đường biên giá»›i Ä‘ã được cá»™ng đồng quốc tế công nhận”, tuyên bố cho hay.

Giá dầu ngày 18.12 Ä‘ã phi mã ngay sau khi có tin về hành Ä‘á»™ng chiếm Ä‘óng giếng dầu của Iran, tăng hÆ¡n 1USD/thùng chạm mức 74,69USD/thùng. Đây là căng thẳng đầu tiên giữa hai quốc gia láng giềng nhiều dầu mỏ tại vùng Vịnh, kể khi Mỹ phát Ä‘á»™ng cuá»™c chiến xâm lược Iraq hồi năm 2003 và lật đổ chính quyền của cá»±u Tổng thống Saddam Hussein. Đa số các nhà lãnh đạo dòng Shiite của Iraq hiện nay Ä‘ã từng sống lÆ°u vong nhiều năm tại Iran dÆ°á»›i thời ông Saddam. Các nhà phân tích cho rằng Iran không dại gì mà khiêu khích Iraq - chính quyền dòng Shiite đồng minh duy nhất tại Trung Đông.

“Họ không muốn xung Ä‘á»™t. Thá»±c chất, thông Ä‘iệp của Iran là “chúng tôi bị cô lập, không có nghÄ©a các người có thể đến, ký thoả thuận về giếng dầu ngay gần biên giá»›i mà không thèm tham vấn chúng tôi” - chuyên gia về Trung Đông, ông Vantanka cho hay.

Căng thẳng giữa Iran và Iraq diá»…n ra chỉ vài ngày sau khi Bá»™ Dầu mỏ Iraq trao cho các công ty năng lượng hàng đầu thế giá»›i các hợp đồng khai thác 7 mỏ dầu trong vụ đấu thầu hồi giữa tháng 12. Đây là lần đầu tiên Iraq mở cá»­a cho các công ty nÆ°á»›c ngoài vào khai thác dầu tại nÆ°á»›c này trong 30 năm qua. Iraq cho biết, các hợp đồng khai thác dầu má»›i ký kết sẽ giúp nâng sản lượng khai thác của nÆ°á»›c này lên 12 triệu thùng má»—i ngày, gần bằng sản lượng của Saudi Arabia và vượt xa so vá»›i khoảng 4 triệu thùng/ngày của Iran.

BBC, The NY Times