Sau khi có thêm hai tàu chở dầu bị tấn công ở Vịnh Oman vào đầu tuần này, những lo ngại đang gia tăng rằng căng thẳng ngày càng lớn giữa Hoa Kỳ và Iran sẽ leo thang. Sự thật phũ hay lảng tránh như mọi khi ở khu vực đó của thế giới với việc đổ lỗi thường thấy và sự thể hiện quyền lực đến từ mọi phía. Nhưng chỉ một tháng sau khi bốn tàu chở dầu bị tấn công ngay ngoài khơi Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, tình hình ngày càng biến động.
Các sự cố mới nhất tại một trong những tuyến đường biển vận chuyển dầu bận rộn nhất thế giới liên quan đến tàu Front Altair thuộc sở hữu của Na Uy và tàu Kokuka Courageous thuộc sở hữu của Nhật Bản với những tin đồn gỡ mìn và thậm chí cả ngư lôi được lên tiếng sau đó.
Hai tàu bị ảnh hưởng đang đi qua vùng biển quốc tế, gần Iran và Eo biển Hormuz, được cho là chở theo lần lượt CPC naphtha và metanol. “Cuộc tấn công bị cáo buộc này xảy ra trong một tình huống vốn căng thẳng sau khi chúng ta thấy bốn tàu chở dầu khác bị tấn công chỉ vài tuần trước đó, ngoài khơi bờ biển UAE”, Sophie Udubasceanu, biên tập viên dầu thô toàn cầu, ICIS, nói. “Thị trường cũng đã chứng kiến một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào một đường ống của Saudi chỉ vài ngày sau đó, làm gia tăng thêm căng thẳng ở Trung Đông. Chính những lo ngại này đã chuyển sang thị trường dầu mỏ toàn cầu và gây ra sự tăng giá đột biến trong hợp đồng tương lai dầu”.
Căng thẳng gia tăng
Căng thẳng trong khu vực đã dâng cao và chưa có nhiều sự rõ ràng về thủ phạm đằng sau. “Căng thẳng chuyển sang sự không chắc chắn, và sự không chắc chắn là những gì làm cho dầu biến động”, Udubasceanu nói thêm. “Khi đầu cơ đang gia tăng, sự cố này đặt ra câu hỏi về an ninh của khu vực, với eo biển Hormuz đóng vai trò là nơi khoảng 30% tàu chở dầu trên biển đi qua. Đây là một vị trí chiến lược trong khu vực. Những lo ngại về nguồn cung thắt chặt hơn sẽ khiến giá dầu tăng lên cho đến khi thị trường hài lòng rằng mối đe dọa đã giảm thiểu hoặc đã biến mất”.
Thật khó để xác định chính xác ai sẽ được hưởng lợi từ căng thẳng gia tăng sau các cuộc tấn công. Bất cứ ai cũng có thể chỉ ra rằng giá dầu cao hơn có nghĩa là doanh thu cao hơn cho các quốc gia sản xuất dầu, nhưng vẫn chưa rõ liệu đây có phải là thứ sẽ tồn tại trong ngắn ngủi hoặc liệu nó sẽ có tác động lâu dài đến thị trường hay không.
Phản ứng của thị trường
Trong ngắn hạn, giá đã phản ứng một cách mạnh mẽ, tăng trong phiên giao dịch châu Âu. Giá dầu Brent tương lai tăng 2 USD/thùng so với thứ Tư (ngày 12 tháng 6). “Dầu có khả năng tiếp tục phản ứng với câu chuyện này khi nó tiến triển”, Udubasceanu nói. “Tôi dự báo tác động này sẽ tiếp tục vào cuối tuần khi chúng ta thấy phản hồi thêm từ các quan chức. Ngoại trưởng Iran Zarif đã tweet về vụ việc và gọi đó là “nghi ngờ”. Chúng ta chắc chắn sẽ thấy các quốc gia sản xuất dầu khác phản ứng với tin tức này. Giá có thể bị khóa trong một xu hướng tăng cho đến khi chúng ta thấy diễn biến trong cuộc chiến thương mại Hoa Kỳ-Trung Quốc, điều này sẽ chuyển sự chú ý và gây ra một số áp lực giảm; hoặc cho đến khi một diễn biến khác xuất hiện”.
Bất ổn địa chính trị
Sau khi giá dầu giảm đáng kể trong các phiên gần đây, vụ nổ tàu chở dầu ở Vịnh Oman đã đưa ra một lời nhắc nhở rằng sự bất ổn địa chính trị vẫn còn, nói cách khác là nguy cơ gia tăng. “Quan trọng hơn là cuộc tấn công này đã diễn ra gần eo biển quan trọng của thế giới, Eo biển Hormuz”, Justin McQueen, nhà phân tích tại DailyFX cho biết.
“Bây giờ, trọng tâm chính là ai thực hiện cuộc tấn công này? Đương nhiên, sự đổ lỗi ban đầu dường như đang di chuyển theo hướng nhắm vào Iran, do căng thẳng gia tăng giữa Tehran và Hoa Kỳ sau quyết định trừng phạt của Mỹ đối với ngành dầu mỏ và hóa dầu Iran. Nếu Iran thực sự chịu trách nhiệm, sự leo thang hơn nữa trong căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông có thể làm tăng nguy cơ tăng giá dầu trong tương lai trong bối cảnh bất ổn xung quanh sự gián đoạn nguồn cung.
Thách thức hậu cần
Theo Alejandro Perez, đội ngũ năng lượng và hàng hải VHR Global Recruitment giải thích mặc dù chúng ta đã thấy giá dầu tăng đột biến sau vụ tấn công, nhưng nhiều khả năng đây chỉ là một sự cố cô lập nên sẽ không có tác động lâu dài. Tuy nhiên, có thể có một hiệu ứng lan tỏa nếu các công ty dầu khí quyết định Eo biển này là quá nguy hiểm để đi qua.
“Nếu điều này xảy ra, họ có thể sẽ phải tìm các phương thức vận chuyển khác, vì Eo biển này là một nút thắt tự nhiên mà không có các tuyến giao thương thay thế bằng đường biển”, ông giải thích. “Gần như một phần ba trong số tất cả các loại dầu vận chuyển hàng hải di chuyển qua Eo biển, do đó, điều này sẽ làm gián đoạn giao dịch hàng ngày và tăng thời gian di chuyển cho số lượng lớn dầu. Có thể chúng ta sẽ thấy phản ứng tức thời trong những ngày tới, chắc chắn là về an ninh, nhưng ở giai đoạn này, còn quá sớm để nói liệu điều này sẽ có hậu quả rộng hơn cho toàn ngành hay không”.
Thị trường dao động
Mihir Kapadia, Giám đốc điều hành của Sun Global Investments giải thích rằng các nhà đầu tư sẽ chú ý đến diễn biến ở Vịnh Oman khi căng thẳng ở Trung Đông đang gia tăng kể từ khi Tổng thống Trump rút khỏi thỏa thuận Iran năm ngoái, và điều này chắc chắn sẽ tác động đến giá dầu trong những ngày tới khi có nhiều diễn tiến hơn. “Mặc dù Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ John Bolton đã cáo buộc Iran về một sự cố tương tự trước đó, nhưng quốc gia này đã tránh xa các cuộc tấn công. Từ đó, mối quan tâm lớn nhất sẽ là sự trả đũa mà có thể khiến thị trường trông có vẻ dao động trong thời gian này, với việc Iran có khả năng bị trừng phạt nghiêm khắc hơn, điều này thực sự có thể ảnh hưởng đến sản lượng dầu và nền kinh tế nếu bị kết tội”.
Nguồn tin: xangdau.net/Forbes