Iraq Ä‘ã Ä‘iá»u lá»±c lượng an ninh áp sát vùng biên giá»›i vá»›i Iran và yêu cầu nÆ°á»›c láng giá»ng rút quân hoàn toàn khá»i khu vá»±c giếng dầu tranh chấp giữa hai nÆ°á»›c.
Theo hãng tin AP, căng thẳng giữa Iraq và Iran xảy ra vào tối 17.12, khi các lá»±c lượng Iran chiếm giữ giếng dầu số 4 thuá»™c khu má» al-Fakkah ở tỉnh Maysan (Iraq), cách biên giá»›i vá»›i Iran khoảng 100m. Hôm 19.12, Iraq Ä‘ã Ä‘iá»u lá»±c lượng tăng viện gồm cả cảnh sát lẫn quân Ä‘á»™i đến khu vá»±c trên, AP dẫn lá»i hai quan chức của Ä‘Æ¡n vị quân Ä‘á»™i Ä‘óng gần Ä‘ó cho hay. Má»™t trong hai quan chức cho biết binh sÄ© Iran có mặt tại giếng dầu trong cả ngày 19.12 và rút Ä‘i vào tối cùng ngày, để lại má»™t lá cá» Iran. Và hôm qua, theo phát ngôn viên Chính phủ Iraq Ali al-Dabbagh, binh lính Iran Ä‘ã rút lui 50m khá»i giếng dầu mà há» chiếm giữ, tuy nhiên rất khó thẩm định thông tin này, theo Reuters.
TrÆ°á»›c Ä‘ó má»™t ngày, phát ngôn viên al-Dabbagh Ä‘ã thúc giục Iran rút lá»±c lượng khá»i khu vá»±c giếng dầu nhằm thá»±c hiện “cam kết quan hệ tốt đẹp mà há» Ä‘ã tuyên bố vá»›i Iraq”. Vá» phía Iran, quân Ä‘á»™i nÆ°á»›c này Ä‘ã ra tuyên bố phủ nháºn việc há» vi phạm chủ quyá»n lãnh thổ của Iraq vì giếng dầu số 4 thuá»™c vá» Iran theo hiệp định biên giá»›i Ä‘ã ký năm 1975. Tình trạng căng thẳng Ä‘ã dẫn đến cuá»™c há»p Ä‘á»™t xuất của Há»™i đồng an ninh quốc gia Iraq cÅ©ng nhÆ° các cuá»™c há»p cấp cao giữa Baghdad và Tehran. Trong cuá»™c Ä‘iện Ä‘àm tối 19.12, ngoại trưởng hai nÆ°á»›c Ä‘ã nhấn mạnh cần có má»™t cuá»™c há»p “nhằm thá»±c thi các hiệp định biên giá»›i song phÆ°Æ¡ng”, theo hãng tin IRIB của Iran. Giá»›i chức Mỹ, vốn lo ngại vỠảnh hưởng ngày càng lá»›n của Iran, Ä‘ã hoan nghênh phản ứng nhanh chóng của Iraq nhÆ°ng khẳng định sẽ không can thiệp, theo AP.
Theo hãng tin Reuters, vụ việc xảy ra chỉ vài ngày sau khi Bá»™ Dầu má» Iraq ký hợp đồng khai thác vá»›i má»™t số công ty hàng đầu thế giá»›i trong lần đấu giá thứ hai kể từ khi quân Ä‘á»™i Mỹ tiến vào Iraq năm 2003. Quan hệ Iraq - Iran Ä‘ã được cải thiện Ä‘áng kể từ khi chính phủ do ngÆ°á»i Hồi giáo dòng Shiite lãnh đạo lên nắm quyá»n ở Iraq sau sá»± sụp đổ của chính quyá»n Saddam Hussein ủng há»™ giáo phái Sunni vào năm 2003. Cùng vá»›i Bazargan và Abu Gharab, al-Fakka là má»™t phần má» dầu thuá»™c khu vá»±c Maysan vá»›i trữ lượng Æ°á»›c đạt 2,463 tỉ thùng. Hoạt Ä‘á»™ng khai thác dầu ở Ä‘ây bắt đầu vào tháºp niên 1970 nhÆ°ng bị ngÆ°ng trệ khi nổ ra cuá»™c chiến Iraq - Iran.
Giá»›i quan sát nháºn định rằng, bằng việc chiếm má» dầu al-Fakka, Iran muốn “nhắc nhở” Iraq vá» sức mạnh kinh tế và chính trị của mình trong khu vá»±c chứ không nhằm khiêu khích. Theo há», giá»›i chức ở Tehran có thể Ä‘ang nháºn thấy há» bị cô láºp nhiá»u hÆ¡n sau cuá»™c bầu cá» tổng thống và do căng thẳng quanh chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của nÆ°á»›c này, và rằng Iran Ä‘ang có những vấn Ä‘á» ná»™i bá»™, nhÆ°ng Ä‘iá»u Ä‘ó không có nghÄ©a là Iraq có thể cho khai thác dầu sát biên giá»›i mà không tham khảo ý kiến Iran. Vá» phía Iraq, xung Ä‘á»™t vá»›i Iran là má»™t vấn Ä‘á» nhạy cảm trÆ°á»›c cuá»™c bầu cá» sắp tá»›i. Khi chính quyá»n Baghdad Ä‘ang nhích dần ra khá»i bóng của Washington thì ngay cả những quan chức thân thiện vá»›i Tehran cÅ©ng không thể chấp nháºn bị coi là khuất phục trÆ°á»›c các thế lá»±c nÆ°á»›c ngoài, kể cả Iran.
thanhnien