Tình trạng xăng bẩn (xăng pha nÆ°á»›c và các tạp chất khác) Ä‘ã gây bức xúc dÆ° luáºn trong nhiá»u tháng qua và háºu quả để lại tháºt khôn lÆ°á»ng, không chỉ chết máy, hÆ° há»ng phÆ°Æ¡ng tiện mà còn có thể gây nên những tai nạn vô cùng nguy hiểm và ảnh hưởng xấu đến cá»™ng đồng xã há»™i. Vì váºy, việc quản lý chất lượng xăng dầu má»™t lần nữa lại được đặt ra vá»›i yêu cầu cấp bách hÆ¡n.
Trên thá»±c tế, khi những vụ việc xăng bẩn xảy ra, hầu hết các Ä‘Æ¡n vị đầu mối Ä‘á»u khẳng định: “Chất lượng xăng dầu khi xuất ra khá»i kho hoàn toàn đảm bảo” và há» chỉ chịu trách nhiệm khi xăng xuất lên các xe bồn. Còn lại trong quá trình váºn chuyển cho đến khi xăng đến tay ngÆ°á»i tiêu dùng, ngÆ°á»i bán lẻ thì há» không kiểm soát được. Và nhÆ° váºy việc quản lý chất lượng xăng dầu lại má»™t lần nữa được đặt ra là trách nhiệm thuá»™c vá» ai?
Theo số liệu thống kê chÆ°a đầy đủ, hiện cả nÆ°á»›c có 13 doanh nghiệp (DN) đầu mối cung cấp và gần 13.000 đại lý xăng dầu. Trong số Ä‘ó, gần 3.000 cá»a hàng trá»±c thuá»™c các DN đầu mối, hÆ¡n 10.000 đại lý còn lại (chiếm đến 75%) là mạng lÆ°á»›i của các DN tÆ° nhân. Theo quy định pháp luáºt, đại lý thuá»™c hệ thống của đầu mối nào, đầu mối Ä‘ó phải có trách nhiệm giám sát. Thế nhÆ°ng các DN đầu mối cho rằng há» không có cÆ¡ chế cÅ©ng nhÆ° quyá»n hạn. Phó Tổng giám đốc má»™t DN đầu mối cho biết: “Chúng tôi là DN, các đại lý cÅ©ng là DN. Chúng tôi lấy tÆ° cách gì để kiểm tra há»? Thêm nữa, quan hệ giữa hai bên là quan hệ hợp đồng kinh tế. Há» có vi phạm, hình thức xá» lý cao nhất mà đầu mối có thể làm là cắt hợp đồng nhÆ°ng đại lý không lo, bởi há» sẵn sàng ký vá»›i má»™t đầu mối khác”.
Tại cuá»™c há»p vá»›i Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng vá» việc quản lý chất lượng xăng dầu hồi trung tuần tháng 2-2012, đại diện các DN nháºp khẩu xăng dầu đầu mối cÅ©ng cho rằng, cách quản lý việc phân phối của các đại lý, tổng đại lý hiện nay có nhiá»u kẽ hở và để quản lý được không dá»… do các hệ thống đại lý chÆ°a váºn hành Ä‘úng Nghị định 84 của Chính phủ vá» kinh doanh xăng dầu. Nghị định này quy định má»—i đại lý, tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng vá»›i má»™t thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối, song thá»±c tế, các Ä‘Æ¡n vị này vẫn tìm cách “lách luáºt” ký vá»›i nhiá»u nÆ¡i và do Ä‘ó không thể kiểm soát được chất lượng, vì khó phân định xăng dầu của đầu mối nào kém chất lượng để xá» lý. Khi nào thá»±c trạng này còn tiếp diá»…n thì việc quản lý chất lượng xăng dầu còn khó khăn.
CÅ©ng theo các DN đầu mối, trách nhiệm của các DN này cÅ©ng không được quy định rõ. Hiện nay, việc yêu cầu các DN đầu mối đảm bảo chất lượng xăng dầu là Ä‘úng nhÆ°ng DN đầu mối kiểm soát nhÆ° thế nào và trách nhiệm đến Ä‘âu lại không rõ. Theo Nghị định 84, DN đầu mối chỉ được kiểm tra tổng đại lý, đại lý vá» thủ tục, nếu phát hiện sai phạm có thể chấm dứt hợp đồng chứ không có quyá»n xá» phạt. Do Ä‘ó, đại lý vi phạm khi bị phát hiện lại có thể ký hợp đồng vá»›i DN khác. Chính Ä‘iá»u này khiến cho việc gian láºn số lượng hoặc chất lượng xăng dầu vẫn cứ tiếp diá»…n.
Bài toán khó nhất đối vá»›i các nhà sản xuất và phân phối xăng dầu là gia tăng các Ä‘iá»u khoản ràng buá»™c vá» chất lượng xăng dầu bán ra của đại lý. Chất lượng xăng dầu bán ra Ä‘ã bị thả nổi trong suốt má»™t thá»i gian dài. Bằng chứng là trong má»i hợp đồng đại lý Ä‘á»u không có bất cứ chế tài xá» phạt nào nếu có vi phạm xảy ra. Mức xá» phạt hành chính từ trÆ°á»›c tá»›i nay Ä‘á»u rất thấp so vá»›i lợi nhuáºn thu được từ hành vi gian láºn. Vì váºy để khắc phục, loại bá» tình trạng này thì việc gia tăng hình phạt, xá» lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lÄ©nh vá»±c váºn chuyển kinh doanh xăng dầu là hết sức cần thiết.
Nguồn tin: SGGP