Äây là ý kiến của luáºt sÆ° Trần Hữu Huỳnh khi trả lá»i phá»ng vấn phóng viên NTNN.
ThÆ°a ông, vá»›i vị trí thống lÄ©nh của Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) trong ngành xăng dầu thì việc cho DN được tá»± định giá trong phạm vi 5% có vi phạm Luáºt Cạnh tranh không?
- Petrolimex hiện chiếm vị trí thống lÄ©nh thị trÆ°á»ng xăng dầu không có gì phải bàn cãi rồi. Tuy nhiên, há» không thể bị liệt vào diện DN Ä‘á»™c quyá»n vá» giá được. Lý do hỠđược định giá xăng dầu trong khuôn khổ, trong khung giá mà Nhà nÆ°á»›c cho phép, luáºt pháp của VN cho phép, ở Ä‘ây, dá»± kiến theo nghị định má»›i là 5%. Do váºy, nếu nói há» vi phạm Luáºt Cạnh tranh, cụ thể là vá» giá thì không chính xác lắm.
NhÆ°ng nếu Petrolimex tăng hay giảm giá thì các DN xăng dầu khác không thể không theo vì thị phần của há» quá lá»›n, nhÆ° váºy Ä‘âu có giá thị trÆ°á»ng vá»›i xăng dầu, thÆ°a ông?
- Vá»›i vị trí thống lÄ©nh thì chắc chắn khó tránh được việc giá xăng dầu sẽ váºn Ä‘á»™ng nhÆ° váºy. Do váºy, tôi cho rằng, trÆ°á»›c khi để cho DN quyá»n tá»± quyết giá xăng dầu thì trÆ°á»›c hết phải phi táºp trung hóa Petrolimex. Hiện táºp Ä‘oàn này quá to. Nếu chúng ta cho quyá»n tá»± quyết vá» giá cho DN thì quản lý của Nhà nÆ°á»›c kiểu gì cÅ©ng không hiệu quả. Nhà nÆ°á»›c sẽ không thể nào giám sát, kiểm tra được sá»± thống lÄ©nh của DN Ä‘ã có trên thị trÆ°á»ng. Lá»—i này không phải do Nhà nÆ°á»›c mà do sá»± thống lÄ©nh DN mà ra.
Ông có thể nói rõ hÆ¡n việc "phi táºp trung hóa Petrolimex" là nhÆ° thế nào không?
- Có nghÄ©a cần "chẻ" Petrolimex ra làm vài DN có thị phần nhÆ° nhau, đừng để má»™t Petrolimex vá»›i thị phần xăng dầu chiếm tá»›i 50-60% nhÆ° váºy. Giống nhÆ° viá»…n thông, các ông lá»›n nhÆ° Mobifone, Vinaphone, Viettel... má»—i DN có má»™t thị phần ngang nhau thì lúc Ä‘ó giá sẽ tá»± nhiên có sá»± cạnh tranh. Thị trÆ°á»ng viá»…n thông Ä‘ã cho thấy bài há»c rất rõ, giá viá»…n thông của VN hiện rất cạnh tranh và rẻ vô cùng, nông dân cÅ©ng có thể dùng Ä‘iện thoại thoải mái.
Tôi cho thị trÆ°á»ng xăng dầu của VN cÅ©ng hoàn toàn có thể cạnh tranh, giá lên xuống theo giá thị trÆ°á»ng nếu chúng ta mạnh dạn cải tổ.
Váºy theo ông, để "mạnh dạn cải tổ" thì chúng ta cần phải làm gì?
- Chúng ta chỉ cần vài DN lá»›n nháºp khẩu vá»›i hàng trăm cá»a hàng trá»±c thuá»™c vài DN lá»›n nhÆ° thế. Cứ để giá xăng dầu lên xuống theo thị trÆ°á»ng. DN nào nháºp hàng rẻ hÆ¡n thì bán rẻ hÆ¡n. Nhà nÆ°á»›c chỉ kiểm tra, can thiệp Ä‘úng việc của Nhà nÆ°á»›c, còn để DN tá»± cạnh tranh, DN nào giá»i thì sống, kém thì chết.
DN nào lá»— thì giải thể, bán hoặc sáp nháºp... Vá»›i cÆ¡ chế nhÆ° thế buá»™c DN phải quản lý tốt để tá»± cạnh tranh... Chúng ta đừng để Petrolimex gần nhÆ° Ä‘á»™c quyá»n vá» kinh doanh xăng dầu, phải “chẻ” Petrolimex ra. Ban đầu Nhà nÆ°á»›c có thể có các chính sách há»— trợ cho các DN nhÆ°ng sau Ä‘ó sẽ để các DN tá»± lá»›n mạnh, mở rá»™ng hoạt Ä‘á»™ng và cạnh tranh. Giá xăng dầu có thể khác nhau, cÆ¡ quan quản lý chỉ kiểm tra, giám sát việc chấp hành giá của các DN, xem có sá»± thông đồng, làm giá trong kinh doanh xăng dầu hay không. Làm được nhÆ° váºy, thì việc ra má»™t nghị định má»›i vá» xăng dầu sẽ Ä‘Æ¡n giản Ä‘i nhiá»u và ít bị tranh luáºn
Nguồn: Dân Việt