Ngày 23-2, má»™t cán bá»™ tổ Ä‘iều hành giá xăng dầu cho biết Ä‘ã đề xuất má»™t số phÆ°Æ¡ng án Ä‘iều hành giá xăng dầu lên lãnh đạo Bá»™ Tài chính từ ngày 20-2.

Người dân vẫn đổ xăng bình thường tại má»™t cá»­a hàng xăng dầu Petrolimex ở ấp 1, xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh, TP.HCM vào chiều 23-2 - Ảnh: Minh Đức

Theo Ä‘ó, phÆ°Æ¡ng án có tính đến giảm thuế nhập khẩu, cho phép doanh nghiệp sá»­ dụng quỹ bình ổn và cả tăng giá xăng dầu. Dù phÆ°Æ¡ng án nào thì cÅ©ng khó trong lúc này vì nếu tăng giá sẽ tác Ä‘á»™ng đến mặt bằng giá cả thị trường do xăng dầu là huyết mạch của nền kinh tế. Còn nếu giảm thuế thì sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách, nhất là trong năm nay ngân sách rất eo hẹp.

Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ang theo dõi rất chặt chẽ diá»…n biến giá xăng dầu trong nÆ°á»›c cÅ©ng nhÆ° nhập khẩu và tính toán để sá»›m có phÆ°Æ¡ng án Ä‘iều hành giá xăng dầu tối Æ°u nhất. Khi nào có thông tin chính thức, liên bá»™ sẽ công bố.

Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang Æ°u ái cho ngành xăng dầu

Về các phÆ°Æ¡ng án cân nhắc để Ä‘iều hành giá xăng dầu nhÆ° trên, ông VÅ© Vinh Phú - chuyên gia kinh tế - đề nghị Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cần tính toán cụ thể có cần thiết Ä‘iều chỉnh giá và mức tăng là bao nhiêu. Nhà nÆ°á»›c cần có Ä‘iều hành linh hoạt vá»›i việc phối hợp giữa các công cụ thuế, quỹ bình ổn kể cả Ä‘iều chỉnh giá trên tinh thần hài hòa lợi ích của người dân - Nhà nÆ°á»›c và doanh nghiệp.

“Song nếu có tăng giá cÅ©ng chỉ nên tăng 500 đồng/lít xăng vào thời Ä‘iểm này. Vì trong bối cảnh hiện nay, khi sức mua vẫn rất chậm thì việc tăng giá xăng dầu sẽ khiến người dân hạn chế chi tiêu các mặt hàng tiêu dùng khác. Thá»±c tế, thu nhập của người dân không tăng mà Ä‘iện thì vừa tăng giá, giờ xăng dầu tăng nữa sẽ gây khó khăn cho người tiêu dùng. Còn đối vá»›i doanh nghiệp, doanh thu không tăng, hàng tồn kho còn nằm Ä‘ó, trong khi chi phí đầu vào lại tăng khiến họ sẽ bị giảm sức cạnh tranh Ä‘áng kể” - ông Phú băn khoăn.

Đó là vấn đề thời sá»± trong tính toán Ä‘iều hành giá xăng dầu thời Ä‘iểm hiện nay, còn về lâu dài trong cÆ¡ chế quản lý xăng dầu, ông Phú đề nghị cÆ¡ quan quản lý cần xem xét lại cÆ¡ cấu tính giá xăng dầu, các loại thuế, phí... Ä‘ã hợp lý chÆ°a.

Chỉ riêng việc quy định lợi nhuận vá»›i 300 đồng/lít xăng dầu cho thấy Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang Æ°u ái quá lá»›n cho ngành xăng dầu mà Ä‘ã gây bất bình đẳng cho các ngành kinh doanh khác. Cần phải bỏ lợi nhuận định mức đối vá»›i ngành xăng dầu khi chúng ta Ä‘ang thá»±c hiện cÆ¡ chế quản lý thị trường vá»›i mặt hàng này. Điều này có thể Ä‘Æ°a vào khi Chính phủ Ä‘ang xúc tiến việc sá»­a đổi nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu - ông Phú đề nghị.

Điều hành thế nào để hài hòa lợi ích các bên

TS Nguyá»…n Ngọc SÆ¡n, Trường ĐH Kinh tế - luật TP.HCM, cho rằng về nguyên tắc, giá nhập khẩu tăng thì giá bán lẻ trong nÆ°á»›c dứt khoát phải Ä‘iều chỉnh theo. NhÆ°ng nhìn dÆ°á»›i góc Ä‘á»™ của người tiêu dùng, đụng đến vấn đề tăng giá xăng là đụng đến túi tiền của họ, sẽ lại làm tăng sá»± bức xúc, bất bình... Nhìn dÆ°á»›i góc Ä‘á»™ của người quản lý thì không thể để doanh nghiệp lá»— mãi. Vì cứ càng bán càng lá»— thì doanh nghiệp sẽ không trụ được lâu. Khi Ä‘ó, khả năng giữ ổn định năng lượng sẽ bị ảnh hưởng.

Thá»±c tế qua tìm hiểu, cứ má»—i lần giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng theo chiều hÆ°á»›ng tăng là những người Ä‘iều hành xăng dầu cÅ©ng nhÆ° “ngồi trên chảo lá»­a”. Má»™t bên là áp lá»±c từ phía doanh nghiệp Ä‘òi tăng. Má»™t bên là áp lá»±c rất lá»›n từ phía người tiêu dùng muốn giữ giá. NhÆ°ng trong trường hợp lần này, người tiêu dùng cần “cảm thông” và chấp nhận vì biến Ä‘á»™ng giá thế giá»›i là vấn đề khách quan. “Điều chúng ta quan tâm là Nhà nÆ°á»›c sẽ Ä‘iều hành nhÆ° thế nào để hài hòa lợi ích các bên. Theo tôi, nếu để tăng giá hoàn toàn theo giá thế giá»›i sẽ ảnh hưởng rất lá»›n đến đời sống người dân. Nếu chỉ giảm thuế nhập khẩu để không phải tăng giá lại ảnh hưởng lá»›n đến nguồn thu ngân sách. Do Ä‘ó, vừa tăng giá, vừa giảm thuế là hợp lý nhất” - ông SÆ¡n nói.

Theo ông SÆ¡n, mức giảm thuế bao nhiêu phụ thuá»™c vào nguồn thu ngân sách chịu Ä‘á»±ng được đến Ä‘âu. Mặt khác, cÆ¡ quan Ä‘iều hành cÅ©ng phải có những tính toán để Ä‘o lường được mức tăng giá bao nhiêu là hợp lý. Việc Ä‘o lường Ä‘á»™ nhạy cảm của dân, cả về tâm lý kinh tế và tâm lý chính trị hết sức quan trọng trÆ°á»›c khi Ä‘Æ°a ra quyết định Ä‘iều hành giá xăng dầu ở thời Ä‘iểm đầu năm.

Cùng quan Ä‘iểm, chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Minh Phong cho rằng chỉ số CPI cả nÆ°á»›c tháng 2 Ä‘ã công bố tăng 1,32%. NhÆ° vậy, hai tháng đầu năm CPI Ä‘ã tăng 2,59%. Trường hợp giá xăng tăng cao sẽ lại “bồi” thêm vào CPI tháng 3 má»™t cú không nhẹ. Điều này sẽ ảnh hưởng lá»›n đến việc kiềm chế lạm phát. Do Ä‘ó, Ä‘iều hành xăng dầu cần mềm dẻo. Bá»™ Tài chính nên áp dụng cả ba công cụ gồm: tăng má»™t phần giá bán lẻ, giảm thuế má»™t phần và tiếp tục cho sá»­ dụng quỹ bình ổn. Mức Ä‘iều chỉnh các công cụ này phải làm sao để mức tăng giá bán lẻ thấp nhất trong Ä‘iều kiện có thể, tránh trường hợp giảm thuế chỉ “tí tẹo” và tăng giá quá nhiều.

ChÆ°a phát hiện cây xăng nào găm hàng

Theo ông Võ Văn Quyền - vụ trưởng Vụ Thị trường trong nÆ°á»›c, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, ngay từ trÆ°á»›c tết khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng, giá trong nÆ°á»›c giữ nguyên, các cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã lường trÆ°á»›c sẽ có khả năng tái diá»…n tình trạng găm hàng. Vì vậy, ngay từ trÆ°á»›c tết Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã có chỉ đạo việc đảm bảo cung cầu xăng dầu và quản lý thị trường Ä‘ã vào cuá»™c.

Ông Quyền khẳng định nguồn cung hiện nay vẫn đảm bảo, nhÆ°ng do giá bán trong nÆ°á»›c thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở nên chiết khấu cho các đại lý của nhiều đầu mối giảm, khiến nguồn hàng về tổng đại lý, đại lý có thể đủ nhÆ°ng nhiều cá»­a hàng do càng bán càng lá»— nên sinh tâm lý không muốn bán.

Về câu hỏi trÆ°á»›c Ä‘ây cứ đến lúc căng thẳng lại có tình trạng găm hàng, theo ông Võ Văn Quyền, má»™t mặt các cÆ¡ quan chức năng sẽ phải Ä‘i kiểm tra và sẽ xá»­ phạt nghiêm túc nhÆ°ng mặt khác nếu giá xăng dầu lên xuống nhịp nhàng theo cÆ¡ chế thị trường, chiết khấu hợp lý thì hiện tượng găm hàng cÅ©ng sẽ khó xảy ra. Vì vậy, việc các cây xăng không bán hàng là vi phạm, sẽ phải xá»­ phạt nhÆ°ng theo ông Quyền, bên cạnh Ä‘ó cÅ©ng cần thúc đẩy việc thá»±c hiện nghị định 84/2009 về kinh doanh xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường.

Trong khi Ä‘ó, trao đổi vá»›i Tuổi Trẻ, ông Đỗ Thanh Lam - cục phó Cục Quản lý thị trường, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - cho biết sáng 23-2 Cục Quản lý thị trường Ä‘ã có công văn hỏa tốc gá»­i chi cục quản lý thị trường các tỉnh thành yêu cầu rà soát, kiểm tra, xá»­ lý nghiêm các cây xăng găm hàng, bán hàng không đủ thời gian đăng ký. Đến cuối giờ chiều qua, theo ông Lam, cán bá»™ Cục Quản lý thị trường Ä‘ang theo dõi và vẫn chÆ°a thấy báo cáo việc phát hiện cây xăng nào găm hàng.

* Ông BÙI DANH LIÊN (chủ tịch Hiệp há»™i Vận tải ôtô Hà Ná»™i):

CÆ°á»›c vận tải sẽ tăng ngay theo giá xăng dầu

Nếu giá xăng tăng thêm 600-800 đồng/lít thì cÆ°á»›c taxi sẽ tăng ngay khoảng 200-500 đồng/km vì đối vá»›i giá thành vận tải, chi phí xăng dầu chiếm 30-35%. Do vậy, dù xăng dầu tăng chỉ vài trăm đồng má»™t lít cÅ©ng tác Ä‘á»™ng không nhỏ tá»›i giá vận tải nói chung và giá cÆ°á»›c taxi nói riêng. Cá»™ng thêm vá»›i việc từ đầu năm tá»›i nay, khi các doanh nghiệp kinh doanh vận tải phải ná»™p phí bảo trì đường bá»™.

NhÆ° taxi, bình quân tháng má»—i taxi ná»™p thêm 130.000 đồng. Tính ra má»—i taxi cÅ©ng chỉ vài ngàn đồng/ngày nhÆ°ng nếu tăng giá xăng dầu ngay dịp này thì không còn cách nào khác, doanh nghiệp vận tải sẽ buá»™c phải tăng giá cÆ°á»›c. Điều Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên là giá hàng hóa sẽ phải Ä‘á»™i thêm ngay sau khi giá cÆ°á»›c vận tải tăng. Và cuối cùng, người dân sẽ phải gánh chịu chi phí tăng thêm này.

* Ông TẠ LONG HỶ (chủ tịch Hiệp há»™i Taxi TP.HCM):

Nếu bị lá»— thì buá»™c phải tăng giá

Giá cÆ°á»›c taxi hiện hành khá cao, nay giá xăng dầu tăng mà Ä‘iều chỉnh tăng giá cÆ°á»›c thì hoạt Ä‘á»™ng taxi sẽ càng gặp khó khăn hÆ¡n. Trong thời gian qua, Hiệp há»™i Taxi TP cố gắng không Ä‘iều chỉnh tăng giá cÆ°á»›c cho dù có những đợt tăng giá xăng dầu. Đồng thời bắt đầu vào năm 2013, hoạt Ä‘á»™ng taxi phải chịu thêm phí bảo trì đường bá»™ mà hầu hết các hãng taxi Ä‘ã không tăng giá. Điều này cho thấy các doanh nghiệp taxi Ä‘ang chịu Ä‘á»±ng vì hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Nếu sắp tá»›i tiếp tục tăng giá xăng dầu, các doanh nghiệp taxi sẽ xem xét lại, nếu bị lá»— thì buá»™c phải tăng giá.

Nguồn tin: Tuoitre