Nói là làm, Bá»™ Tài chính Ä‘ã triển khai các tổ kiểm tra giá nháºp khẩu xăng dầu tại các doanh nghiệp nắm thị phần lá»›n, hòng làm rõ trắng Ä‘en vá» cÆ¡ cấu hình thành giá bán lẻ xăng dầu nhÆ° lá»i hứa của Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÆ°Æ¡ng Äình Huệ. Từ phản biện tá»›i “truy đến cùng…” Vấn Ä‘á» là trong khi Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính khẳng định đến thá»i Ä‘iểm giảm giá xăng 500 đồng/lít vào ngày 26.8 thì các DN đầu mối nhÆ° Petrolimex lãi 780 đồng/lít, nhÆ°ng phía DN lại phủ nháºn. Vì thế, việc tiến hành kiểm tra ngay không chỉ để làm rõ thá»±c hÆ°, mà còn để có cÆ¡ sở chính xác và nhanh chóng xác láºp việc Ä‘iá»u hành thị trÆ°á»ng xăng dầu theo hÆ°á»›ng công bằng và minh bạch. Äiá»u này không có nghÄ©a là làm khó DN, mà là hÆ°á»›ng thị trÆ°á»ng xăng dầu trở lại sá»± lành mạnh, không bị bóp giá, làm giá và kêu than vá» giá.
Trong cuá»™c há»™i thảo ngày 20.9, dù chủ trì nhÆ°ng Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Äình Huệ cÅ©ng giữ luôn vai trò phản biện và chất vấn má»™t cách sắc sảo, giúp cho cuá»™c há»™i thảo không Ä‘i theo hÆ°á»›ng má»™t chiá»u vá»›i những lá»i kêu than lá»— của các DN. Sau cuá»™c há»™i thảo chỉ má»™t ngày, Bá»™ Tài chính Ä‘ã thành láºp ba tổ kiểm tra giá nháºp khẩu xăng dầu của DN. Äá»™ng thái này Ä‘ã Ä‘i Ä‘úng nhÆ° cam kết của Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Äình Huệ: “Chúng tôi sẽ truy tá»›i cùng các DN xăng dầu đầu mối xem há» lá»— cái gì, so vá»›i Ä‘âu...”.
Sau khi giảm 500 đồng/lít vào ngày 28.6, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lại Ä‘ang kêu lá»— nặng. Ảnh: Kỳ anh
Phải truy đến cùng các yếu huyệt
Thứ nhất là phải làm rõ vì sao Petrolimex kêu lá»—, nhÆ°ng khi IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) thì lại báo cáo lãi? Câu há»i này được Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Äình Huệ chất vấn và dÆ° luáºn cÅ©ng Ä‘ã thắc mắc nhiá»u, nhÆ°ng Petrolimex vẫn chÆ°a giải thích thấu Ä‘áo. Thứ hai, vì sao DN không thể hạch toán rõ lá»— lãi của từng mặt hàng? Càng nháºp nhằng thì càng tạo môi trÆ°á»ng cho sá»± thiếu minh bạch và nháºp nhèm vá» lá»— lãi.
Phải Ä‘i tá»›i cùng, phải hạch toán rõ sá»± lá»— lãi của từng mặt hàng, không để cho DN lấy cái lá»— của những mặt hàng khác, của những việc khác để bắt xăng dầu phải gánh chịu. Äiểm thứ ba cần phải làm rõ là bao nhiêu năm qua, DN lÆ°u giữ hàng ngàn tỉ đồng từ nguồn Quỹ Bình ổn giá xăng dầu. Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Äình Huệ Ä‘ã mổ xẻ vấn Ä‘á» này: Nếu gá»i ngân hàng không kỳ hạn thì cÅ©ng phải có lãi.
Trong đợt kiểm tra lần này, phải làm rõ xem DN Ä‘ã hưởng lợi bao nhiêu từ những khoản lãi suất trong nhiá»u năm qua. Äiểm thứ tÆ° cần làm rõ, là vá»›i tình hình ná»n kinh tế và cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu nhÆ° hiện nay liệu Ä‘ã có thể thả nổi giá xăng dầu hay chÆ°a? Sá»± Ä‘á»™c quyá»n DN còn Ä‘ó khi Petrolimex, Saigon Petro và PVOil Ä‘ã chiếm tá»›i 90% thị phần, trong Ä‘ó Petrolimex chiếm đến 60% thị phần, thì việc thả nổi chẳng khác nào giao cho DN tùy tiện làm giá.
Trong khi Ä‘ó, vỠđại cục cần phải ổn định giá cả thị trÆ°á»ng để kiá»m chế lạm phát. Làm thế không có nghÄ©a là cố tình Ä‘i ngược lại xu thế kinh tế thị trÆ°á»ng, mà là sá»± cân nhắc tùy vào tình hình, thá»i Ä‘iểm để tránh tình trạng má»™t số doanh nghiệp thao túng giá, gây hại cho ná»n kinh tế.
Doanh nghiệp xin tăng chi phí định mức. Ông Bùi Ngá»c Bảo - Chủ tịch HÄQT TCty Xăng dầu VN (Petrolimex) - ngày 20.9 cho biết, hiện TCty và các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối khác Ä‘ã có kiến nghị lên Bá»™ Tài chính mức phí 600 đồng/lít xăng, dầu (tính từ NK đến lÆ°u thông) là thấp. Mức phí này duy trì từ 2007. Mức quy định này đến nay không còn đủ bù đắp các chi phí thá»±c mà DN phải chịu.
Theo ông Bảo, trong cÆ¡ cấu giá cÆ¡ sở, DN quan tâm nhất là chi phí định mức 600 đồng/lít. Tức là từ lúc nháºp vỠđến bán xong chỉ có thêm 600 đồng/lít. Nếu được Nhà nÆ°á»›c “thÆ°Æ¡ng” thì cho thêm 300 đồng nữa thành 900 đồng/lít. Chủ tịch HÄQT Petrolimex cÅ©ng cho biết, hiện Bá»™ Tài chính Ä‘ã có chỉ đạo phối hợp vá»›i Petrolimex rà soát và tính lại. Thông tin này cÅ©ng cho biết Cục Quản lý giá và Phòng nghiệp vụ (Bá»™ Tài chính) Ä‘ã tính ra được mức cao hÆ¡n 600 đồng/lít nhÆ°ng chÆ°a rà soát ra mức cuối cùng. C.SÆ¡n
Tiá»n háºu bất nhất. Bá»™ Tài chính trong cuá»™c há»p ngày 20.9 Ä‘ã Ä‘Æ°a ra con số: Tại thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu ngày 26.8, Petrolimex Ä‘ang lãi 780 đồng/lít. Cuá»™c há»p có sá»± tham dá»± của ông Bùi Ngá»c Bảo - Chủ tịch HÄQT Petrolimex. Tuy nhiên, doanh nghiệp này chiá»u ngày 21.9 lại Ä‘ính chính thông tin là mức lãi không cao nhÆ° Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra. Chuyên gia Ngô Trí Long cho rằng: “Việc Petrolimex nói chỉ lãi 441 đồng trÆ°á»›c khi giá xăng giảm là thông tin há» Ä‘Æ°a ra.
Thá»±c chất, vá»›i lãi định mức của há» là 300 đồng/lít, cá»™ng vá»›i tiá»n lãi 441 đồng nữa thì là Ä‘úng lãi hÆ¡n 700 đồng/lít. Cần đặt câu há»i tại sao ở cuá»™c há»p, Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Äình Huệ nói Ä‘ã há»i ông Bùi Ngá»c Bảo và được thông báo có lãi 780 đồng/lít. Tại sao ông Bảo không phản ứng ngay tại Ä‘ó, mà giá» lại nói khác. Cách nhÆ° ông Bảo nói có Ä‘iá»u gì Ä‘ó khuất tất, không rõ ràng”.
Nguồn tin: Laodong