Từ 1/7, Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã cho phép các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối quyá»n quyết định giá xăng cÅ©ng nhÆ° tần suất Ä‘iá»u chỉnh giá theo quy định tại Nghị định số 84/2009/NÄ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ vá» kinh doanh xăng dầu. "Tuy nhiên, do hiện tại mức thuế suất thuế nháºp khẩu các mặt hàng xăng dầu Ä‘ang được Nhà nÆ°á»›c Ä‘iá»u hành giữ ở mức thấp hÆ¡n nhiá»u so vá»›i barem thuế quy định nên Liên Bá»™ yêu cầu các DN, trong trÆ°á»ng hợp giá cÆ¡ sở có biến Ä‘á»™ng tạo chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán hiện hành, cần phải xem xét Ä‘iá»u chỉnh giá. Dù váºy, trÆ°á»›c khi Ä‘iá»u chỉnh giá các DN có trách nhiệm thá»±c hiện đăng ký giá vá»›i Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng để Liên Bá»™ xem xét lá»±a chá»n phÆ°Æ¡ng án xá» lý hài hòa việc Ä‘iá»u hành thuế, phí, quỹ Bình ổn và giá xăng dầu cho phù hợp", Bá»™ Tài chính "chua" thêm.
Nháºn định vá» việc trao quyá»n tá»± quyết giá xăng cho các DN, má»™t chuyên gia kinh tế cho rằng Ä‘ây là Ä‘á»™ng thái giống nhÆ° "thưởng công" cho các DN xăng dầu vì há» "có công" giảm nhá» giá»t 5 lần trong 3 tháng. Trong khi cả 5 lần giảm, tổng cá»™ng chỉ là 3.200 đồng thì chỉ 2 lần tăng giá đầu năm, mức Ä‘iá»u chỉnh Ä‘ã là 3.000 đồng.Lần thứ tÆ°, vào ngày 21/6 dù giá xăng dầu thế giá»›i giảm sâu, xăng trong nÆ°á»›c có thể giảm nhiá»u hÆ¡n nữa, nhÆ°ng giá xăng chỉ giảm rất ít, để dành đợi khi tăng giá Ä‘iện, thì lại giảm lần nữa để xoa dịu dÆ° luáºn.
Ép các DN giảm giá xăng, cÆ¡ quan chức năng này lại vá»™i vàng trao quyá»n tá»± định giá để "làm hòa" vá»›i các DN. Từ bây giá», có công cụ trong tay, giảm hay tăng tùy vào chính DN, nếu có giảm ít tăng nhiá»u, giảm thấp tăng cao, thì cÅ©ng mặc kệ DN và khách hàng, không phải lá»—i của ngành Giá.
NhÆ° váºy, trÆ°á»›c Ä‘ây, khi Nhà nÆ°á»›c vẫn Ä‘ang định giá, thì giá xăng dầu thế giá»›i chÆ°a tăng, DN Ä‘ã xin tăng và tăng rất nhiá»u, trong khi các lần giảm, phải chịu sức ép từ dÆ° luáºn, truyá»n thông, Liên Bá»™ Tài chính "trát" xuống, DN má»›i chịu giảm và giảm cÅ©ng chỉ "tí tách".
Äấy là chÆ°a kể Ä‘iệp khúc "lá»—" và "bù lá»—" là câu thÆ°á»ng trá»±c của các DN kinh doanh xăng dầu. Cái kiểu "Ä‘i nhanh vá» cháºm" này Ä‘ã khiến cho ngÆ°á»i tiêu dùng không khá»i hoài nghi vá» sá»± minh bạch của các DN Ä‘ang kinh doanh mặt hàng nhạy cảm, đụng chạm đến đồng tiá»n bát gạo của má»i thành phần kinh tế này. GiỠđược trao quyá»n tá»± quyết, dù Nghị định có khống chế biên Ä‘á»™ và tần suất tăng giảm, nhÆ°ng rõ ràng, DN vẫn hoàn toàn có thể lách.
Äấy là chÆ°a kể, giá cả, thá»i gian nháºp khẩu… Ä‘á»u do tá»± DN định Ä‘oạt để tính giá cÆ¡ sở rồi báo cáo. Bởi váºy, phải minh bạch giá nháºp khẩu, kiểm soát được đầu ra, đầu vào mặt hàng xăng dầu, thì má»›i mong đảm bảo được lợi ích cho ngÆ°á»i tiêu dùng và cả ná»n kinh tế.
Bàn vá» vấn Ä‘á» này, chuyên gia kinh tế, TS VÅ© Äình Ánh nháºn xét: Bao giá» cÅ©ng có 2 mặt đối láºp: má»™t bên là DN bán hàng và má»™t bên là ngÆ°á»i tiêu dùng. Lợi ích của ngÆ°á»i bán và ngÆ°á»i mua luôn luôn xung Ä‘á»™t nhau, ngÆ°á»i bán muốn giá cao, còn ngÆ°á»i mua muốn giá thấp.
Trong cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có quy luáºt canh tranh, quy luáºt cung cầu, nên hai mặt đối láºp này sẽ được giải quyết: hai bên cùng có lợi theo kiểu thuáºn mua vừa bán. Tuy nhiên, hiện nay, thị trÆ°á»ng xăng dầu chÆ°a hoàn toàn váºn hành theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, vẫn Ä‘á»™c quyá»n bán, nên việc Ä‘iá»u tiết giá cả chÆ°a theo quy luáºt thị trÆ°á»ng. Bởi váºy, cần phải có thể chế để Ä‘iá»u hòa lợi ích của ngÆ°á»i bán và ngÆ°á»i mua. Nếu xây dá»±ng được thể chế này, thì việc trao quyá»n tá»± quyết giá cho DN xăng dầu là việc tất yếu của quy luáºt.Tuy nhiên, hiện chÆ°a có thể chế này, mà Ä‘ã trao quyá»n tá»± quyết cho các DN xăng dầu sẽ chẳng khác gì thả gà ra Ä‘uổi, hoặc việc trao quyá»n tá»± quyết vẫn sẽ chỉ ná»a vá»i.
"Äừng bao giá» trông mong vào sá»± tá»± giác của các DN, bởi chẳng ai lại muốn bá»›t xén lợi ích của mình chia sẻ cho má»i ngÆ°á»i. Trong lúc này, trao quyá»n tá»± quyết cho các DN, thì ngÆ°á»i tiêu dùng chắc chắn sẽ bị thiệt
Nguồn tin: Cand