Bất chấp việc không được LHQ và chính phá»§ trung ương Iraq công nháºn là má»™t quốc gia độc láºp, các táºp Ä‘oàn dầu khí hàng đầu thế giá»›i vẫn ký hợp đồng khai thác dầu má» vá»›i khu vá»±c Kurdistan ở miá»n Bắc Iraq.
Nếu được độc láºp, Kurdistan có thể nổi lên là má»™t trong những quốc gia xuất khẩu năng lượng lá»›n nhất Trung Äông
Năm ngoái, ExxonMobil Ä‘ã ký má»™t hợp đồng thăm dò dầu khí độc láºp vá»›i Kurdistan bất chấp những Ä‘e dá»a từ Chính phá»§ Iraq. Chính phá»§ Iraq Ä‘ã cảnh báo sẽ cấm ExxonMobil nếu há» ký hợp đồng Ä‘ó vá»›i Kurdistan. Chevron và các công ty khác phá»›t lá» những Ä‘e dá»a cá»§a Iraq, cÅ©ng sá»›m theo chân ExxonMobil. Tuần này, Kurdistan Ä‘ã xuất lô dầu mỠđộc láºp đầu tiên cá»§a há» ra các thị trưá»ng quốc tế theo má»™t hợp đồng vá»›i Gemel, má»™t công ty liên doanh Anh-Thổ NhÄ© Kỳ, do cá»±u giám đốc BP Tony Hayward đứng đầu và được sá»± há»— trợ cá»§a các công ty tài chính toàn cầu Nathaniel Rothschild và Paulson & Co.
Sá»± Ä‘e dá»a cá»§a Iraq đối vá»›i những công ty này và yêu cầu công nháºn chá»§ quyá»n cá»§a Badghdad đối vá»›i Kurdistan Ä‘ã trở nên vô ích bởi vì trữ lượng dầu khí khổng lồ ở khu vá»±c Kurdistan quan trá»ng hÆ¡n những tế nhị ngoại giao. Trong khi các nguồn tài nguyên năng lượng lá»›n, nhưng hoạt động kém hiệu quả ở miá»n Nam Iraq, suy yếu do những đấu Ä‘á ná»™i bá»™ trong chính phá»§ và sá»± bá» bê, quan liêu, khu vá»±c Kurdistan ở miá»n Bắc Ä‘ang trở thành má»™t trong những khu vá»±c khai thác năng lượng nóng và có lãi nhiá»u nhất thế giá»›i. Ước tính trữ lượng dầu mỠở khu vá»±c này lên tá»›i 45 tá»· thùng, trong khi trữ lượng khí đốt tá»± nhiên là khoảng 6.000 tá»· m3.
Ảnh hưởng Ä‘ang tăng lên cá»§a Kurdistan đối vá»›i các khu vá»±c còn lại cá»§a Iraq cÅ©ng có thể khiến những ngưá»i Kurds, vốn á»§ng há»™ phương Tây, tuyên bố đốc láºp và chính thức tách khá»i Iraq trong má»™t cuá»™c ná»™i chiến. Phía nam cá»§a biên giá»›i Kurdistan hiện nay là những vùng đất giàu dầu má», trong Ä‘ó có những thành phố lá»›n cá»§a ngưá»i Kurds là Mosul và Kirkuk, thá»§ phá»§ truyá»n thống cá»§a há», nÆ¡i những ngưá»i Kurds Ä‘ã bị cá»±u Tổng thống Iraq Saddam Hussein trục xuất để "Aráºp hóa" khu vá»±c này.
Nếu ngưá»i Kurds thành công trong việc thiết láºp má»™t nhà nước độc láºp tại tất cả các vùng đất lịch sá» cá»§a hỠở bên trong Iraq, má»™t nước Iraq bị thu hẹp nhiá»u sẽ mất quy chế mà há» má»›i giành được gần Ä‘ây là nước xuất khẩu dầu lá»›n thứ hai cá»§a Tổ chức các nước xuất khẩu dầu má» (OPEC), trong khi Kurdistan có thể nổi lên là má»™t trong những quốc gia xuất khẩu năng lượng lá»›n nhất Trung Äông. Việc các công ty dầu má» lá»›n sẵn sàng cá»± tuyệt Iraq để "bắt tay riêng" vá»›i Kurdistan là sá»± "Ä‘ánh cược" rằng Iraq sẽ không có khả năng giành lại quyá»n kiểm soát đối vá»›i Kurdistan.
Sá»± Ä‘ánh cược này dưá»ng như là Ä‘úng, phần lá»›n do háºu quả cá»§a cuá»™c chiến tranh Iraq. Vá»›i việc Mỹ bất ngá» rút quân khá»i Iraq mà không đảm bảo sá»± có mặt quân sá»± hiện nay, Iraq và các nguồn dầu má» cá»§a nước này ngày càng rÆ¡i vào sá»± kiểm soát cá»§a Iran, khiến phương Tây thất vá»ng. Phương Tây dưá»ng như sẽ há»— trợ Kurdistan trong trưá»ng hợp xảy ra chiến tranh vá»›i Iraq. Má»™t nhà nước Kurds á»§ng há»™ phương Tây sẽ từ chối các nguồn năng lượng cá»§a Iran và khiến Tehran gặp khó khăn hÆ¡n nữa. HÆ¡n nữa, má»™t nhà nước Kurds có thể là má»™t đồng minh tiá»m tàng cá»§a phương Tây tại Trung Äông, làm giảm sá»± trá»—i dáºy cá»§a tổ chức "Anh em Hồi giáo" ở khắp khu vá»±c, gia nháºp liên minh vá»›i Israel, đối tác Ä‘áng tin cáºy duy nhất cá»§a phương Tây tại Trung Äông.
Mặc dù má»™t Iraq được Iran há»— trợ có thể không khoanh tay đứng nhìn việc Kurdistan li khai, nhưng há» khó có thể thành công trong việc bảo vệ sá»± toàn vẹn lãnh thổ. Thứ nhất, ngưá»i Kurds là những chiến binh dÅ©ng mãnh trong suốt lịch sá» 2.500 năm cá»§a há». Thứ hai, giấc mÆ¡ độc láºp cá»§a ngưá»i Kurds, được hứa hẹn sau khi Äế chế Ottoman sụp đổ sau Chiến tranh thế giá»›i thứ I, là má»™t "mệnh lệnh quốc gia". Vá»›i vÅ© khí cá»§a Mỹ và Israel, Ä‘ã giúp ngưá»i Kurds kháng cá»± trong nhiá»u tháºp ká»·, ngưá»i Kurds dưá»ng như sẽ được nhiá»u hÆ¡n trong má»™t tráºn chiến chống lại sá»± phản đối cá»§a Iraq. Ngành dầu má» biết cách thức chÆ¡i con bài địa chính trị.
Nguồn tin: Post National