Bất chấp việc không được LHQ và chính phủ trung Æ°Æ¡ng Iraq công nháºn là má»™t quốc gia Ä‘á»™c láºp, các táºp Ä‘oàn dầu khí hàng đầu thế giá»›i vẫn ký hợp đồng khai thác dầu má» vá»›i khu vá»±c Kurdistan ở miá»n Bắc Iraq.
Nếu được Ä‘á»™c láºp, Kurdistan có thể nổi lên là má»™t trong những quốc gia xuất khẩu năng lượng lá»›n nhất Trung Äông
Năm ngoái, ExxonMobil Ä‘ã ký má»™t hợp đồng thăm dò dầu khí Ä‘á»™c láºp vá»›i Kurdistan bất chấp những Ä‘e dá»a từ Chính phủ Iraq. Chính phủ Iraq Ä‘ã cảnh báo sẽ cấm ExxonMobil nếu há» ký hợp đồng Ä‘ó vá»›i Kurdistan. Chevron và các công ty khác phá»›t lá» những Ä‘e dá»a của Iraq, cÅ©ng sá»›m theo chân ExxonMobil. Tuần này, Kurdistan Ä‘ã xuất lô dầu má» Ä‘á»™c láºp đầu tiên của há» ra các thị trÆ°á»ng quốc tế theo má»™t hợp đồng vá»›i Gemel, má»™t công ty liên doanh Anh-Thổ NhÄ© Kỳ, do cá»±u giám đốc BP Tony Hayward đứng đầu và được sá»± há»— trợ của các công ty tài chính toàn cầu Nathaniel Rothschild và Paulson & Co.
Sá»± Ä‘e dá»a của Iraq đối vá»›i những công ty này và yêu cầu công nháºn chủ quyá»n của Badghdad đối vá»›i Kurdistan Ä‘ã trở nên vô ích bởi vì trữ lượng dầu khí khổng lồ ở khu vá»±c Kurdistan quan trá»ng hÆ¡n những tế nhị ngoại giao. Trong khi các nguồn tài nguyên năng lượng lá»›n, nhÆ°ng hoạt Ä‘á»™ng kém hiệu quả ở miá»n Nam Iraq, suy yếu do những đấu Ä‘á ná»™i bá»™ trong chính phủ và sá»± bá» bê, quan liêu, khu vá»±c Kurdistan ở miá»n Bắc Ä‘ang trở thành má»™t trong những khu vá»±c khai thác năng lượng nóng và có lãi nhiá»u nhất thế giá»›i. Ước tính trữ lượng dầu mỠở khu vá»±c này lên tá»›i 45 tá»· thùng, trong khi trữ lượng khí đốt tá»± nhiên là khoảng 6.000 tá»· m3.
Ảnh hưởng Ä‘ang tăng lên của Kurdistan đối vá»›i các khu vá»±c còn lại của Iraq cÅ©ng có thể khiến những ngÆ°á»i Kurds, vốn ủng há»™ phÆ°Æ¡ng Tây, tuyên bố đốc láºp và chính thức tách khá»i Iraq trong má»™t cuá»™c ná»™i chiến. Phía nam của biên giá»›i Kurdistan hiện nay là những vùng đất giàu dầu má», trong Ä‘ó có những thành phố lá»›n của ngÆ°á»i Kurds là Mosul và Kirkuk, thủ phủ truyá»n thống của há», nÆ¡i những ngÆ°á»i Kurds Ä‘ã bị cá»±u Tổng thống Iraq Saddam Hussein trục xuất để "Aráºp hóa" khu vá»±c này.
Nếu ngÆ°á»i Kurds thành công trong việc thiết láºp má»™t nhà nÆ°á»›c Ä‘á»™c láºp tại tất cả các vùng đất lịch sá» của hỠở bên trong Iraq, má»™t nÆ°á»›c Iraq bị thu hẹp nhiá»u sẽ mất quy chế mà há» má»›i giành được gần Ä‘ây là nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»›n thứ hai của Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu má» (OPEC), trong khi Kurdistan có thể nổi lên là má»™t trong những quốc gia xuất khẩu năng lượng lá»›n nhất Trung Äông. Việc các công ty dầu má» lá»›n sẵn sàng cá»± tuyệt Iraq để "bắt tay riêng" vá»›i Kurdistan là sá»± "Ä‘ánh cược" rằng Iraq sẽ không có khả năng giành lại quyá»n kiểm soát đối vá»›i Kurdistan.
Sá»± Ä‘ánh cược này dÆ°á»ng nhÆ° là Ä‘úng, phần lá»›n do háºu quả của cuá»™c chiến tranh Iraq. Vá»›i việc Mỹ bất ngá» rút quân khá»i Iraq mà không đảm bảo sá»± có mặt quân sá»± hiện nay, Iraq và các nguồn dầu má» của nÆ°á»›c này ngày càng rÆ¡i vào sá»± kiểm soát của Iran, khiến phÆ°Æ¡ng Tây thất vá»ng. PhÆ°Æ¡ng Tây dÆ°á»ng nhÆ° sẽ há»— trợ Kurdistan trong trÆ°á»ng hợp xảy ra chiến tranh vá»›i Iraq. Má»™t nhà nÆ°á»›c Kurds ủng há»™ phÆ°Æ¡ng Tây sẽ từ chối các nguồn năng lượng của Iran và khiến Tehran gặp khó khăn hÆ¡n nữa. HÆ¡n nữa, má»™t nhà nÆ°á»›c Kurds có thể là má»™t đồng minh tiá»m tàng của phÆ°Æ¡ng Tây tại Trung Äông, làm giảm sá»± trá»—i dáºy của tổ chức "Anh em Hồi giáo" ở khắp khu vá»±c, gia nháºp liên minh vá»›i Israel, đối tác Ä‘áng tin cáºy duy nhất của phÆ°Æ¡ng Tây tại Trung Äông.
Mặc dù má»™t Iraq được Iran há»— trợ có thể không khoanh tay đứng nhìn việc Kurdistan li khai, nhÆ°ng há» khó có thể thành công trong việc bảo vệ sá»± toàn vẹn lãnh thổ. Thứ nhất, ngÆ°á»i Kurds là những chiến binh dÅ©ng mãnh trong suốt lịch sá» 2.500 năm của há». Thứ hai, giấc mÆ¡ Ä‘á»™c láºp của ngÆ°á»i Kurds, được hứa hẹn sau khi Äế chế Ottoman sụp đổ sau Chiến tranh thế giá»›i thứ I, là má»™t "mệnh lệnh quốc gia". Vá»›i vÅ© khí của Mỹ và Israel, Ä‘ã giúp ngÆ°á»i Kurds kháng cá»± trong nhiá»u tháºp ká»·, ngÆ°á»i Kurds dÆ°á»ng nhÆ° sẽ được nhiá»u hÆ¡n trong má»™t tráºn chiến chống lại sá»± phản đối của Iraq. Ngành dầu má» biết cách thức chÆ¡i con bài địa chính trị.
Nguồn tin: Post National