Giá dầu thế giá»›i ngày 2-5 sụt giảm nghiêm trọng sau khi có tin nói rằng sản lượng dầu thổ của các nÆ°á»›c trong và ngoài OPEC tăng mạnh. Thất bại của há»™i nghị Doha hồi giữa tháng 4 trong việc Ä‘óng băng sản lượng Ä‘ang đẩy các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu phản ứng theo kiểu mạnh ai nấy làm và kết quả là tất cả các nÆ°á»›c này Ä‘ang đứng trÆ°á»›c nguy cÆ¡ “chết chùm”.

Biếm họa về cuá»™c chiến giá dầu giữa Mỹ và Arập Xê út

Theo Bloomberg, chốt phiên giao dịch ngày 2-5, giá dầu thô Mỹ giao tháng 6/2016 giảm 1,14USD, tÆ°Æ¡ng ứng 2,5%, xuống 44,78USD/thùng trên sàn New York Mercantile Exchange. Giá dầu Brent giao tháng 7/2016 giảm 1,55USD, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 3,3%, xuống 45,81USD/thùng trên sàn ICE Futures Europe.

Đây là mức sụt giảm mạnh nhất của giá dầu kể từ tháng 1-2016. Nguyên nhân của tình trạng này là do kết quả khảo sát của Reuters cho thấy sản lượng dầu thô của OPEC trong tháng 4-2016 tăng 170.000 thùng/ngày lên 32,64 triệu thùng/ngày, mấp mé đỉnh cao nhất mọi thời đại. Cụ thể, xuất khẩu dầu từ phía nam Iraq đạt mức ká»· lục trong tháng 4. Xuất khẩu của phía nam Iraq trong 24 ngày đầu tháng 4 đạt trung bình 3,43 triệu thùng/ngày, theo nguồn và số liệu được theo dõi bởi Reuters. Nếu duy trì, thì số liệu Ä‘ó sẽ vượt mức ká»· lục 3,37 triệu thùng/ngày Ä‘ã đạt được trong tháng 11. Iraq là nÆ°á»›c tăng trưởng nguồn cung nhanh nhất trong OPEC năm ngoái và Ä‘ã tăng sản lÆ°Æ¡ng hÆ¡n 500.000 thùng/ngày, bất chấp việc cắt giảm chi tiêu của các công ty Ä‘ang làm việc ở các giếng phía nam và xung Ä‘á»™t vá»›i các chiến binh nhà nÆ°á»›c Hồi giáo. Các quan chức Iraq và giá»›i phân tích dầu mỏ dá»± kiến tăng trưởng tiếp tục trong xuất khẩu của nÆ°á»›c này năm nay, nhÆ°ng tốc Ä‘á»™ chậm lại so vá»›i năm 2015.

Trong khi Ä‘ó theo Reuters ngày 2-5, xuất khẩu dầu thô của Iran sang thị trường châu Á tăng mạnh cho thấy Iran Ä‘ã thành công khi giành lại thị phần ở châu Á sau khi các lệnh trừng phạt được ná»›i lỏng trong tháng 1/2016. Trong tháng 3/2016, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc – 4 thị trường hàng đầu về nhập khẩu dầu của Iran tại châu Á Ä‘ã nhập khẩu 1,56 triệu thùng/ngày, tăng 49,9% so vá»›i má»™t năm trÆ°á»›c; nhập khẩu của Ấn Độ đạt tổng cá»™ng 506.100 thùng/ngày và Ä‘ây là mức cao nhất trong 5 năm qua; dá»± báo trong năm tài chính 2016 – 2017, sản lượng dầu nhập khẩu từ Iran của Ấn Độ có thể tăng lên mức cao nhất trong vòng 7 năm qua. Đối vá»›i Hàn Quốc, trong tháng 3/2016, nÆ°á»›c này nhập khẩu từ Iran 264.452 thùng/ngày, tăng 94,5% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c.

Iran cho biết nÆ°á»›c này Ä‘ã tăng xuất khẩu dầu thô của mình lên 2,1 triệu thùng/ngày, gần gấp Ä‘ôi mức sản xuất trÆ°á»›c khi thỏa thuận hạt nhân lịch sá»­ giữa Tehran vá»›i Nhóm P5+1 chính thức có hiệu lá»±c vào tháng 1-2016. Theo Ä‘ó, các lệnh trừng phạt quốc tế Ä‘ã được dỡ bỏ và hoạt Ä‘á»™ng xuất khẩu dầu của Iran được khôi phục.

Cùng thời gian này, tập Ä‘oàn năng lượng nhà nÆ°á»›c Saudi Arabia Co thông báo Ä‘ã hoàn thành việc mở rá»™ng giếng dầu Shaybah giúp sản lượng tăng thêm khoảng hÆ¡n 200 nghìn/thùng ngày.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, ngày 19-4, Thứ trưởng Bá»™ Năng lượng Nga Kirill Molodtsov tuyên bố nÆ°á»›c này có thể tăng sản lượng cÅ©ng nhÆ° xuất khẩu dầu thô. Sản lượng dầu thô của Nga trong năm 2016 có thể tăng thêm 100.000 thùng/ngày lên 10,81 triệu thùng/ngày.
Về phía Mỹ, ngày 2-5, Genscape công bố dá»± trữ dầu thô của Mỹ tại Cushing, Oklahoma tăng 1,5 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 22-4-2016.

Ngân hàng Commerzbank cho biết, sản lượng dầu thô của OPEC có thể cao hÆ¡n nữa nếu không xảy ra tình trạng gián Ä‘oạn nguồn cung tại Kuwait, Các Tiểu vÆ°Æ¡ng quốc Arập Thống nhất (UAE), Venezuela và Nigeria.

Sá»± gia tăng mạnh sản lượng của các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu hiện nay là hệ quả từ thất bại của há»™i nghị Doha. Trong cuá»™c họp diá»…n ra vào ngày 17-4 tại Doha, Qatar, Arập Xê út Ä‘ã chặn đứng thỏa thuận giữa OPEC và các nhà sản xuất không thuá»™c OPEC, nhÆ° Nga, trong việc phục hồi giá dầu thông qua “Ä‘óng băng” sản lượng ở mức của tháng 1 do Iran từ chối tham gia ký kết vào thỏa thuận.

Tình trạng mạnh ai nấy làm trong thị trường xuất khẩu dầu Ä‘ã khiến giá dầu rá»›t từ trên 100 USD/thùng hồi năm 2013 xuống còn trên 40 USD hiện nay. Điều Ä‘áng nói là tình hình này Ä‘ang có chiều hÆ°á»›ng tăng nặng. Hậu quả của việc giá dầu giảm Ä‘ã thấy rất rõ. Không chỉ các quốc gia sống chủ yếu vào xuất khẩu dầu bị ảnh hưởng nặng nề, các tập Ä‘oàn dầu khí lá»›n trên thế giá»›i cÅ©ng Ä‘ã bắt đầu ngấm Ä‘òn.

Sau BP và ConocoPhillips, hai “đại gia” dầu khí Mỹ ExxonMobil và Chevron Corp ngày 29-4 công bố lợi nhuận quý 1 sụt giảm nghiêm trọng do sá»± xuống dốc không phanh của giá dầu mỏ thế giá»›i. Lợi nhuận trong quý đầu năm 2016 của ExxonMobil giảm tá»›i 63% xuống còn 1,8 tá»· USD, trong Ä‘ó, các hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh dầu mỏ làm tập Ä‘oàn này lá»— 76 triệu USD. Doanh thu của ExxonMobil giảm 28% xuống còn 48,7 tá»· USD trong 3 tháng đầu năm 2016.

Vá»›i mức lợi nhuận trên, má»—i cổ phiếu của ExxoMobil được lãi 43 cent, nhiều hÆ¡n 12 cent so vá»›i dá»± báo của các nhà phân tích. Điều này Ä‘ã giúp giá cổ phiếu của ExxoMobil tăng 1 lên mức 88,9USD trong các giao dịch trÆ°á»›c phiên ngày 29-4. Trong khi Ä‘ó, Chevron cho biết Ä‘ã lá»— 725 triệu USD trong quý vừa qua, má»™t sá»± sụt giảm nghiêm trọng so vá»›i mức lợi nhuận 2,6 tá»· USD cùng kỳ năm 2015. Doanh thu của tập Ä‘oàn dầu khí thứ 2 nÆ°á»›c Mỹ Ä‘ã giảm 31,8% xuống còn 23,6 tá»· USD vá»›i sản lượng khai thác 2,67 triệu thùng dầu má»—i ngày. Vá»›i khoản lá»— trên, má»—i cổ phiếu của Chevron bị mất 39 cent, cao hÆ¡n 19 cent so vá»›i dá»± báo của các chuyên gia. Giá cổ phiếu của Chevron Ä‘ã giảm 1,1% xuống còn 101,3 USD trong các phiên giao dịch trÆ°á»›c phiên ngày 29-4 sau thông tin trên.

Ngày 30-4, Tập Ä‘oàn dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNPC) thông báo rằng lợi nhuận năm ngoái của họ giảm còn 82,5 tỉ Nhân dân tệ (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 17,1 tỉ USD). Bên cạnh Ä‘ó, doanh thu của tập Ä‘oàn này cÅ©ng giảm 26% xuống còn 2.000 tỉ Nhân dân tệ, trong khi sản lượng đầu ra của dầu mỏ và khí đốt tăng 1,8% lên tá»›i 259,5 triệu tấn.

Giá dầu xuống thấp tiếp tục khiến kinh tế của các nÆ°á»›c sản xuất dầu lao Ä‘ao, nhất là Arập Xê út. Tập Ä‘oàn xây dá»±ng Binladin Group của nÆ°á»›c này buá»™c phải sa thải 50.000 công nhân nÆ°á»›c ngoài trong lúc bị tố nợ lÆ°Æ¡ng nhiều tháng liền. Tức giận, hàng nghìn nhân viên biểu tình và đốt hàng loạt xe buýt của công ty gần Ä‘ây. Theo AP, các công ty xây dá»±ng ở vùng Vịnh chịu ảnh hưởng nặng bởi giá “vàng Ä‘en” lao dốc khiến chính phủ các nÆ°á»›c nói trên giảm bá»›t chi tiêu về phát triển hạ tầng. Riêng Tập Ä‘oàn Binladin, nhiều nguồn tin cho biết họ Ä‘ang nợ tá»›i 30 tỉ USD.

Ngành công nghiệp dầu Ä‘á phiến ở Mỹ cÅ©ng chịu “thÆ°Æ¡ng vong” không kém. Công ty Magnum Hunter Resources là má»™t Ä‘iển hình: khởi nghiệp từ má»™t doanh nghiệp nhỏ, vay mượn nhiều để đầu tÆ° cho khai thác và rồi đứng trÆ°á»›c nguy cÆ¡ phá sản dÆ°á»›i sức ép của món nợ 1 tỉ USD. Nằm trong số những nạn nhân đầu tiên của tình trạng giảm giá năng lượng ở Mỹ, nhà sáng lập Gary Evans thừa nhận ngay cả khi không mắc nợ, họ vẫn khó lòng sống sót nếu giá năng lượng không mau chóng tăng trở lại.

Bàn về tÆ°Æ¡ng lai của giá dầu, má»™t số chuyên gia bày tỏ lạc quan rằng Ä‘à giảm giá dầu trong suốt hai năm rưỡi qua Ä‘ã chấm dứt. Tổng Giám đốc CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) Fatih Birol nhận định giá dầu dường nhÆ° Ä‘ã “chạm Ä‘áy” và trong trong các Ä‘iều kiện kinh tế bình thường, giá dầu sẽ có xu hÆ°á»›ng Ä‘i lên.

Nguồn tin: petrotimes.vn