Ngành công nghiệp dầu khí của Nga đã trở thành động lực thúc đẩy nền kinh tế nước này kể từ khi các mỏ dầu đầu tiên được phát hiện ở nước Nga thời Sa hoàng vào cuối thế kỷ 19 tại bờ biển Caspi. Trong thế kỷ 21, nền kinh tế Nga vẫn phụ thuộc nhiều vào việc sản xuất dầu và khí đốt. Do đó, triển vọng tươi sáng của ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch là tin tốt cho Moscow và những tham vọng chính trị của nước này.
Năm ngoái, ngành dầu khí toàn cầu đã chịu thiệt hại khi toàn bộ nền kinh tế bị tê liệt bởi các biện pháp của chính phủ nhằm ngăn chặn sự lây lan của Covid-19. Từ nửa đầu năm 2021, tình hình đã được cải thiện đáng kể khi các chương trình tiêm chủng của hầu hết các quốc gia công nghiệp phát triển nhất đang tiến triển nhanh chóng. Ngoài ra, có vẻ như các quốc gia đang phát triển có thể nhận được nhiều sự trợ giúp hơn thông qua việc tài trợ trực tiếp vắc xin và khả năng từ bỏ các bằng sáng chế.
Ngành năng lượng thường là một trong những ngành đầu tiên tận dụng lợi thế của nền kinh tế đang cải thiện vì hầu như tất cả các hoạt động đều liên quan tới năng lượng. Do đó, giá dầu thô Brent đã vượt 70 USD/thùng, cao nhất kể từ tháng 5 năm 2019. Nhu cầu đang cải thiện nhanh hơn nguồn cung đã khiến IEA kêu gọi OPEC + tăng sản lượng.
Nhu cầu đối với các sản phẩm dầu và khí đốt phản ánh một thực tế mới khi các hoạt động kinh tế đang gia tăng trên toàn cầu. Ngành nhiên liệu hóa thạch của Nga đang tận dụng lợi thế khi giá năng lượng đang tăng trở lại. Thu nhập 3 tháng đầu năm nay tăng 11-23% so với cùng kỳ năm ngoái.
Hơn nữa, hai yếu tố khác đang góp phần vào sự tăng trưởng doanh thu mạnh mẽ của các công ty dầu khí của Nga vượt trội so với các công ty trong cùng ngành. Đầu tiên là sự gia tăng sản lượng. Thỏa thuận OPEC+ mà Nga là thành viên đã đồng ý tăng dần sản lượng mỗi tháng cho đến tháng 7 năm 2021. Tuy nhiên, tổ chức này không nêu rõ liệu họ có kế hoạch tiếp tục tăng sản lượng sau mùa hè hay không.
Yếu tố tiếp theo và quan trọng nhất khiến ngành dầu khí của Nga trở nên khác biệt so với các nước cùng ngành, đó là đồng Rúp yếu. Căng thẳng địa chính trị và các yếu tố cơ bản về kinh tế đã ảnh hưởng đến giá trị của đồng tiền Nga so với đồng đô la thường được sử dụng trong các giao dịch dầu mỏ quốc tế. Tình hình hiện tại đang thuận lợi cho lĩnh vực dầu mỏ của Nga vì hầu hết các giao dịch mua bán vẫn được thực hiện bằng đô la trong khi chi phí hoạt động được tính bằng đồng Rúp.
Mặc dù các nguyên tắc cơ bản của thị trường đang có lợi cho Nga, nhưng Moscow nên thận trọng với việc trở nên quá thoải mái. Quá trình chuyển đổi năng lượng đang diễn ra ở hầu hết các quốc gia công nghiệp phát triển, điều này sẽ dần dần ảnh hưởng đến nhu cầu đối với các sản phẩm dầu mỏ và khí đốt tự nhiên. Tuy nhiên, lĩnh vực nhiên liệu hóa thạch của Nga nằm trong số có chi phí sản xuất thấp nhất thế giới ở mức 3-5 đô la/thùng. Do đó, hãy kỳ vọng hoạt động bơm sẽ tiếp tục miễn là có lãi.
Một yếu tố khác góp phần vào triển vọng tích cực của ngành năng lượng Nga trong dài hạn là áp lực ngày càng lớn của các công ty phương Tây trong việc khử cacbon. Trong những năm gần đây, các cổ đông hoạt động đã yêu cầu các công ty dầu khí phương Tây như Shell và BP phải chịu trách nhiệm về sự góp phần của họ vào việc phát thải khí nhà kính GHG.
Trong khi các công ty phương Tây được dự báo là cuối cùng cũng sẽ thoái vốn đối với nhiên liệu hóa thạch, thì nhu cầu đối với các sản phẩm dầu chủ yếu ở thế giới đang phát triển sẽ không sớm biến mất. Do đó, các công ty Nga không được là sẽ thay đổi lộ trình khi họ thấy có cơ hội. Ví dụ, Rosneft đang đầu tư 110 tỷ USD vào dự án Vostok khổng lồ mà sẽ mang lại 100 triệu tấn dầu hàng năm vào năm 2030 và cần tới 400.000 công nhân để xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết.
Trong khi các chính sách giảm thiểu khí nhà kính của Moscow thiếu tham vọng, thì hầu hết các công ty Nga cảm thấy cần phải đa dạng hóa. Sự tập trung toàn cầu vào tính bền vững đang nhanh chóng trở thành một tiêu chuẩn mới vốn đã ảnh hưởng đến ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch. Do đó, các công ty Nga đang dần đa dạng hóa sang CCS (thu giữ và lưu trữ carbon) và hydro khi các khách hàng chủ yếu ở châu Âu đang hướng tới mục tiêu khử carbon nhanh chóng.
Tuy nhiên, hydrocacbon sẽ vẫn là trụ cột của ngành năng lượng Nga. Giá cả tăng cao đang làm giảm bớt thiệt hại của năm ngoái, điều này thúc đẩy niềm tin rằng thời đại của dầu khí vẫn chưa kết thúc. Miễn là còn có nhu cầu nhiên liệu hóa thạch ở một nơi nào đó trên thế giới, các công ty Nga sẽ là những người cuối cùng bỏ lại ngành công nghiệp này.
Nguồn tin: xangdau.net