Trong bối cảnh dư luáºn Ä‘ang lo ngại vá» các vụ cháy nổ ô tô, xe máy, ngày 16/2, Bá»™ Công Thương Ä‘ã tổ chức há»p vá»›i 13 doanh nghiệp đầu mối nháºp khẩu xăng dầu để tìm biện pháp quản lý chất lượng xăng dầu trong hệ thống phân phối. Chá»§ trì cuá»™c há»p, Thứ trưởng Bá»™ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa Ä‘ã yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối phải có trách nhiệm đến cùng trong việc kiểm soát chất lượng xăng dầu.
Bất cáºp trong quản lý hệ thống đại lý xăng dầu
Cả nước hiện có 13 doanh nghiệp (DN) đầu mối nháºp khẩu xăng dầu. Các DN đầu mối nháºp khẩu để cung cấp xăng dầu cho 2 hệ thống: má»™t là hệ thống kinh doanh trá»±c thuá»™c, hai là cung cấp cho doanh nghiệp là tổng đại lý, sau Ä‘ó tổng đại lý sẽ phân phối cho các đại lý cá»§a hỠđể bán cho ngưá»i tiêu dùng.
Theo các ý kiến từ các DN đầu mối và các nhà quản lý, nguồn xăng dầu nháºp khẩu và xăng dầu do Nhà máy lá»c dầu Dung Quất sản xuất được kiểm soát rất chặt chẽ vá» chất lượng nên khó xảy ra việc nháºp và cung cấp xăng kém chất lượng. Äối vá»›i khâu tồn chứa tại các DN đầu mối việc quản lý cÅ©ng rất nghiêm ngặt, có các bá»™ pháºn kiểm tra chặt chẽ, như khi nháºp phải lấy mẫu xăng dầu, khi xuất cÅ©ng lấy mẫu, trong quá trình bảo quản cÅ©ng thưá»ng xuyên kiểm tra định kỳ. Khâu thứ 3 là váºn chuyển xăng dầu từ kho cá»§a DN đầu mối đến các đơn vị tiêu thụ thuá»™c hệ thống hoặc các tổng đại lý, đại lý cÅ©ng được kiểm soát chặt thông qua việc liên tục lấy mẫu đối chiếu.
Tuy nhiên, những vi phạm vá» chất lượng xăng dầu được phát hiện trong thá»i gian vừa qua chá»§ yếu là ở hệ thống các đại lý. Hiện nay cả nước có khoảng 13.000 cá»a hàng xăng dầu, trong Ä‘ó hệ thống cá»§a các DN đầu mối chỉ có trên 3.000 cá»a hàng (chiếm 25 - 30%), còn lại là cá»a hàng đại lý cá»§a tổng đại lý, DN tư nhân (chiếm khoảng 70 - 75%). Theo ông Nguyá»…n Quang Kiên, Phó Tổng giám đốc Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex): “Trên 2.000 cá»a hàng xăng dầu trá»±c thuá»™c hệ thống, Petrolimex Ä‘ã đầu tư rất tốn kém vào quy trình kỹ thuáºt cÅ©ng như các khâu quản lý chất lượng nên xăng dầu bán ra được đảm bảo chất lượng, số lượng, giá bán. Tuy nhiên, Petrolimex còn cung cấp xăng dầu cho 4.000 cá»a hàng cá»§a đại lý, tổng đại lý, mà việc kiểm soát hệ thống này khá phức tạp, còn nhiá»u vấn đỠbất cáºp”.
Theo Thông tư 36/2009/TT - BCT cá»§a Bá»™ Công Thương hướng dẫn thá»±c hiện Nghị định 84/2009/NÄ - CP cá»§a Chính phá»§ vá» kinh doanh xăng dầu thì tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu cho 1 thương nhân đầu mối và thương nhân là đại lý chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu cho 1 thương nhân đầu mối hoặc cho 1 thương nhân là tổng đại lý. Quy định trên nhằm để DN đầu mối dá»… dàng kiểm soát các đại lý vá» chất lượng xăng dầu. Nhưng theo nhiá»u DN đầu mối phản ánh, thá»±c tế má»™t ông chá»§ có thể láºp ra vài công ty làm đại lý hoặc tổng đại lý để lấy xăng dầu từ nhiá»u nguồn khác nhau. DN đầu mối khi phát hiện sai phạm chỉ có quyá»n cắt hợp đồng cấp hàng vá»›i đại lý. Nhưng, lại có tình trạng, các đại lý khi vi phạm bị cắt hợp đồng vá»›i đầu mối này thì lại chạy sang đầu mối khác mua hàng nên rất khó xá» lý. Vì váºy, hoạt động cá»§a các đại lý còn nhiá»u bất cáºp.
Bên cạnh Ä‘ó, má»™t trong những nguyên nhân khiến gian láºn thương mại trong kinh doanh xăng dầu gia tăng trong thá»i gian gần Ä‘ây là kinh doanh xăng dầu lợi nhuáºn thấp hoặc không có lợi nhuáºn vì thù lao thấp trong khi đầu tư má»™t cá»a hàng xăng dầu rất tốn kém nên để duy trì hoạt động, má»™t số đại lý Ä‘ã nảy sinh gian láºn mua lại nguồn xăng dầu trôi nổi hoặc các hóa chất vá»›i giá rẻ để pha trá»™n vào xăng dầu.
Doanh nghiệp đầu mối phải sá» dụng hết “quyá»n” vá»›i đại lý
Theo ý kiến cá»§a nhiá»u DN xăng dầu đầu mối, để tăng cưá»ng quản lý chất lượng xăng dầu tại hệ thống đại lý, tổng đại lý cần nghiêm túc thá»±c hiện quy định cá»§a Nghị định 84 vá»: 1 tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng vá»›i 1 thương nhân đầu mối và 1 đại lý chỉ được ký vá»›i 1 đầu mối hoặc vá»›i 1 tổng đại lý.
Äể tăng cưá»ng kiểm tra chất lượng xăng dầu tại hệ thống đại lý cá»§a mình, vừa qua PVOil Ä‘ã láºp kế hoạch kiểm tra chất lượng xăng dầu tại các bể chứa cá»§a các đại lý. Theo Ä‘ó, PVOil Ä‘ã gấp rút xây dá»±ng má»™t phòng thí nghiệm, thay vì chỉ lấy mẫu má»™t lần duy nhất, tá»›i Ä‘ây PVOil có thể sẽ lấy mẫu cá»§a bất kỳ đại lý nào và vào bất kỳ thá»i Ä‘iểm nào. SaigonPetro cÅ©ng tiến hành lắp thiết bị định vị, giám sát hành trình cá»§a xe chở xăng dầu.
Vụ trưởng Vụ Thị trưá»ng trong nước (Bá»™ Công Thương) Võ Văn Quyá»n đồng tình vá»›i các DN là nếu váºn hành thị trưá»ng xăng dầu má»™t cách thông suốt theo cÆ¡ chế thị trưá»ng và các yếu tố thị trưá»ng được phản ánh đầy đủ thì có Ä‘iá»u kiện để giảm gian láºn. Do Ä‘ó, theo ông Quyá»n, các cÆ¡ quan quản lý nhà nước sẽ xem xét vấn đỠđiá»u hành giá xăng dầu theo giá thị trưá»ng, bù lá»—, tăng chi phí, chính sách hoa hồng cho đại lý, tăng cưá»ng kiểm tra, kiểm soát... để tháo gỡ khó khăn cho DN kinh doanh xăng dầu. “Nhiá»u trưá»ng hợp sai phạm xảy ra là do DN chưa làm hoặc chưa thá»±c hiện hết quyá»n cá»§a mình vá»›i đại lý. DN đầu mối xăng dầu không chỉ có trách nhiệm chính vá» chất lượng vá»›i hệ thống phân phối cá»a hàng, kho, bãi và đại lý trá»±c thuá»™c mà còn phải có trách nhiệm quản lý chất lượng đối vá»›i tất cả các tổng đại lý và đại lý có bán hàng cá»§a mình”, ông Quyá»n yêu cầu.
Nguồn tin: Baotintuc