Theo Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến nay, hoạt Ä‘á»™ng buôn lậu vẫn diá»…n biến phức tạp vá»›i nhiều thủ Ä‘oạn tinh vi, nổi lên là việc lợi dụng kẽ hở trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh tạm nhập, tái xuất, vi phạm công Æ°á»›c quốc tế, buôn bán vận chuyển trái phép các chất ma túy, vÅ© khí… Chỉ tính riêng trong tháng 7-2012, toàn ngành Ä‘ã phát hiện, bắt giữ và xá»­ lý 1.936 vụ, trị giá hàng hóa vi phạm Æ°á»›c tính 29 tá»· 884 triệu đồng. Thá»±c tế cho thấy, tính chất của các vụ buôn lậu ngày càng phức tạp vá»›i thủ Ä‘oạn ngày má»™t tinh vi, mà vụ buôn lậu xăng dầu cuối tháng 7 vừa qua tại khu vá»±c miền Trung là má»™t ví dụ Ä‘iển hình. Qua theo dõi của ngành Hải quan, đường dây buôn lậu xăng dầu này Ä‘ã hoạt Ä‘á»™ng từ rất lâu, tần suất hoạt Ä‘á»™ng trung bình 4 chuyến/tháng, có thời Ä‘iểm lên đến 6-7 chuyến/tháng. 

 

 

Theo Ä‘iều tra ban đầu, các đối tượng lợi dụng tính chất đặc thù của mặt hàng xăng dầu, sá»± phức tạp của địa bàn rá»™ng lá»›n trên biển để buôn lậu thông qua loại hình kinh doanh tạm nhập, tái xuất hòng trốn thuế. Trong khi Ä‘ó, việc triệt phá, bắt giữ gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân do mặt hàng xăng dầu khó xác định được hàng hóa thuá»™c lô hàng nào. HÆ¡n nữa, địa bàn hoạt Ä‘á»™ng buôn lậu xăng dầu lại thường diá»…n ra trên vùng biển rá»™ng lá»›n. Các đối tượng sá»­ dụng thủ Ä‘oạn tinh vi vá»›i hồ sÆ¡, chứng từ được chuẩn bị sẵn sàng nhằm hợp thức hàng hóa khi bị phát hiện, bắt giữ. 

 

Không chỉ có mặt hàng xăng dầu mà má»™t số loại mặt hàng trọng Ä‘iểm gồm hàng bách hoá tiêu dùng nhÆ° rượu, bia, bánh kẹo, quần áo may sẵn, Ä‘á»™ng vật hoang dã và sản phẩm từ Ä‘á»™ng vật hoang dã,... cÅ©ng được đối tượng sá»­ dụng hình thức tạm nhập, tái xuất để trốn thuế. 

 

Cụ thể, thời gian qua, tại má»™t số Chi cục Hải quan cá»­a khẩu quản lý khu vá»±c cảng Hải Phòng, Quảng Ninh, Sài Gòn, Đồng Nai... phát hiện các vụ việc vi phạm vá»›i các đối tượng là các doanh nghiệp làm dịch vụ chuyển khẩu, tạm nhập - tái xuất doanh nghiệp thường xuyên đăng ký kiểm tra vào giờ cao Ä‘iểm… Thủ Ä‘oạn phổ biến vẫn là lợi dụng bất cập trong chính sách, quy trình nhÆ° lợi dụng sá»± Æ°u Ä‘ãi trong việc phân luồng hàng hoá (luồng xanh) miá»…n kiểm tra thá»±c tế lợi dụng hình thức chuyển cá»­a khẩu, tạm nhập tái xuất, quá cảnh, khai báo sai về số lượng, tên hàng, mã số thuế, gian lận định mức nguyên phụ liệu… 

 

 

Thời gian gần Ä‘ây việc gia tăng về kim ngạch mặt hàng kinh doanh tạm nhập tái xuất tuy có má»™t số lợi ích nhất định về mặt kinh tế nhÆ°ng kéo theo hệ lụy tồn tại nhiều năm nay đặc biệt là về tình trạng tồn đọng hợp đồng gia công vá»›i số nợ thuế ngày càng tăng. Tính đến thời Ä‘iểm 30-6-2012, tại 17/33 cục Hải quan còn 806 hợp đồng gia công chÆ°a thanh khoản từ năm 1994 vá»›i số nợ tạm tính hÆ¡n 115 tá»· đồng. 

 

Nhận định nhiều Cục Hải quan địa phÆ°Æ¡ng cho rằng, việc kinh doanh hàng tạm nhập, tái xuất không hạn chế việc kinh doanh mặt hàng nhạy cảm hay các mặt hàng ảnh hưởng đến môi trường…. trong khi Ä‘ó, cÆ¡ chế, chính sách quản lý, thủ tục hải quan đối vá»›i mặt hàng này quá thông thoáng nên đối tượng hoạt Ä‘á»™ng rất rá»™ng. Thêm nữa, mặt hàng này lại không thuá»™c đối tượng chịu thuế VAT thuế tiêu thụ đặc biệt. 

 

Trong khi Ä‘ó, tình trạng trên xuất phát từ việc kinh doanh tạm nhập, tái xuất chÆ°a thá»±c sá»± Ä‘úng vá»›i bản chất tạm nhập, tái xuất (hàng hóa phải giữ nguyên trạng). Trong khi Ä‘ó, doanh nghiệp lại chia nhỏ lô để dá»… vận chuyển làm cho công tác giám sát, quản lý của cÆ¡ quan Hải quan gặp nhiều khó khăn .

 

Thời gian hàng tạm nhập, tái xuất được phép lÆ°u lại tại Việt Nam tối Ä‘a (180 ngày) cÅ©ng nhÆ° thời gian thanh khoản (45 ngày) theo Ä‘ánh giá là khá dài dẫn tá»›i xảy ra tình trạng má»™t lượng hàng lá»›n được nhập sau Ä‘ó bán tiêu thụ ná»™i địa rồi bỏ trốn hoặc tá»± giải thể doanh nghiệp Ä‘ã từng xảy ra. 

Theo Ä‘ánh giá của các Cục Hải quan địa phÆ°Æ¡ng, việc giám sát Hải quan đối vá»›i hàng kinh doanh tạm nhập, tái xuất lÆ°u trong ná»™i địa còn phụ thuá»™c quá nhiều vào mức Ä‘á»™ chấp hành pháp luật Hải quan của chủ hàng. 

 

Cụ thể, theo Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23-1-2006 của Chính phủ quy định cÆ¡ quan Hải quan phải giám sát, quản lý hàng kinh doanh tạm nhập trong thời gian hàng lÆ°u tại Việt Nam nhÆ°ng không quy định khu vá»±c lÆ°u giữ. Do vậy, hàng được Ä‘Æ°a vào ná»™i địa bảo quản để chờ tái xuất gây khó cho việc kiểm soát. TrÆ°á»›c thá»±c tế này, tại Thông tÆ° số 194/2010/TT-BTC ngày 6-12-2010 của Bá»™ Tài Chính Ä‘ã giao cho chủ hàng tá»± bảo quản và tá»± chịu trách nhiệm trÆ°á»›c pháp luật. Tuy nhiên, quy định về trách nhiệm chủ hàng cÅ©ng nhÆ° trách nhiệm của Chi cục Hải quan cá»­a khẩu nÆ¡i hàng tạm nhập, tái xuất trong việc kiểm tra doanh nghiệp chÆ°a được cụ thể. 

 

Ý kiến của ngành Hải quan cho rằng, thời gian lÆ°u giữ hàng tại Việt Nam quá dài phát sinh má»™t số tiêu cá»±c khi doanh nghiệp lợi dụng để chiếm dụng tiền thuế của Nhà nÆ°á»›c trong trường hợp chuyển tiêu thụ ná»™i địa và rút ngắn thời gian hàng hóa kinh doanh tạm nhập tái xuất được phép lÆ°u giữ tại Việt Nam là không quá 45 ngày kể từ ngày tạm nhập và không cho phép gia hạn thời gian lÆ°u tại Việt Nam. Trong trường hợp quá thời hạn được phép lÆ°u lại tại Việt Nam mà hàng vẫn chÆ°a tái xuất thì phải ná»™p thuế các loại theo quy định, số thuế này sẽ được hoàn lại cho doanh nghiệp khi tái xuất lô hàng. 

 

Nguồn tin: Congly