- Tình trạng ăn trá»™m dầu thô Ä‘ang diá»…n ra công khai và ngày càng táo tợn ở khu vá»±c Deir El Zor, miền Ä‘ông Syria khi bọn buôn lậu lợi dụng sá»± há»—n loạn của cuá»™c ná»™i chiến tại quốc gia Trung Đông này để buôn bán dầu mỏ bất hợp pháp.

Dầu thô Ä‘ang được sÆ¡ chế tại Deir El Zor
 

“Nhà máy lọc dầu” trên xe tải

Hiện có ít nhất 11 mỏ dầu ở tỉnh Deir El Zor, trong Ä‘ó mỏ lá»›n nhất là al-Thayem, chỉ cách thủ phủ tỉnh này 6km. Lợi dụng tình trạng giao tranh giữa lá»±c lượng của Tổng thống Assad và quân nổi dậy, các bá»™ lạc có thế lá»±c trong vùng nhảy vào kiểm soát các giếng dầu. Các giếng dầu ở Deir El Zor giữ vai trò rất quan trọng vì chiếm hÆ¡n 200.000 trong tổng số 380.000 thùng dầu được sản xuất má»—i ngày ở Syria trÆ°á»›c khi cuá»™c ná»™i chiến nổ ra. Việc kiểm soát nguồn tài nguyên béo bở này do các tay súng có vÅ© trang đảm nhiệm.  

Lợi nhuận thu được là không hề nhỏ khiến bọn buôn lậu dầu mờ mắt, không quan tâm tá»›i những tác hại nghiêm trọng đối vá»›i sức khỏe và môi trường. Các tay súng không chỉ kiểm soát các cÆ¡ sở sản xuất mà còn thường xuyên khoan vào các ống dẫn dầu để trích xuất dầu. Má»—i ngày, hàng nghìn thùng dầu thô Ä‘ã được chở lậu vào Thổ NhÄ© Kỳ bằng các xe tải chuyên dụng nhỏ theo đường bá»™.  

Trong những tuần gần Ä‘ây, má»™t số kẻ buôn lậu giàu có thậm chí sá»­ dụng các “nhà máy lọc dầu di Ä‘á»™ng” Ä‘óng trên xe tải để xá»­ lý dầu thô thành nhiên liệu và các sản phẩm khác. Họ sẵn sàng bỏ ra khoản tiền lên đến 230.000 USD để xây dá»±ng má»™t “nhà máy lọc dầu di Ä‘á»™ng” vá»›i công suất khoảng 200 thùng má»™t ngày. Dầu nhập lậu vào Thổ NhÄ© Kỳ được bán vá»›i giá cao hÆ¡n khoảng 1,5 lần so vá»›i ở Syria.

“Những Ä‘ám khói Ä‘en phủ kín bầu trời khu vá»±c ngoại ô Deir El Zor không phải do quân chính phủ Syria Ä‘ánh bom hay máy bay quân sá»± bị bắn rÆ¡i gây ra. Đó là hậu quả của quá trình xá»­ lý dầu thô thành nhiên liệu và các sản phẩm khác”, ông Abdul Karim, má»™t nhà hoạt Ä‘á»™ng địa phÆ°Æ¡ng cho biết. Quá trình này bao gồm việc Ä‘un nóng các thùng dầu cho đến khi nó đạt đến má»™t nhiệt Ä‘á»™ nhất định, khi Ä‘ó xăng và dầu diesel chảy vào 2 ống khác nhau dẫn đến các thùng chứa riêng biệt.  

Tranh giành kiểm soát dầu

 Lá»±c lượng của Tổng thống Assad hiện vẫn kiểm soát hầu hết các mỏ dầu ở al-Thayem. Má»™t khối lượng dầu vẫn được bÆ¡m vào đường ống dài hàng trăm kilômét về phía tây đến nhà máy lọc dầu Banias trên Địa Trung Hải. NhÆ°ng quân nổi dậy và các bá»™ lạc có thế lá»±c cÅ©ng có chá»— đứng trong khu vá»±c. Má»—i nhóm vÅ© trang kiểm soát má»™t giếng dầu và ngăn chặn không cho ai tá»›i gần hoặc Ä‘e dọa sá»± kiểm soát của họ. Bởi vậy, hàng chục tay súng Ä‘ã được triển khai quanh các giếng dầu, thậm chí cả xe tăng cÅ©ng được huy Ä‘á»™ng để bảo vệ nguồn lợi này. Má»›i Ä‘ây, Ä‘ã xảy ra cuá»™c giao tranh giữa các tay súng của Mặt trận Nusra và bá»™ lạc Al Masrab tại khu vá»±c biên giá»›i Iraq liên quan đến má»™t xe tải dầu bị Ä‘ánh cắp. Cuá»™c đọ súng làm 37 người thiệt mạng và khoảng 30 ngôi nhà bị phá hủy. 

Phe đối lập Syria lo ngại về việc nếu không có bất kỳ ná»— lá»±c kiểm soát các giếng dầu sẽ gây ra má»™t cuá»™c đối đầu đẫm máu và tạo ra má»™t cuá»™c chiến trả thù kéo dài của các bá»™ lạc. Má»™t số nguồn tin phiến quân cho biết, chỉ huy của họ Ä‘ã liên lạc vá»›i má»™t số bá»™ tá»™c, tìm cách thuyết phục họ chia sẻ má»™t phần lợi nhuận nhÆ°ng cho đến nay các cuá»™c Ä‘àm phán chÆ°a có kết quả. 

Việc ngăn chặn nạn trá»™m cắp dầu thô là không hề Ä‘Æ¡n giản. Vá»›i sá»± hiện diện của hàng trăm nghìn người Syria ở Thổ NhÄ© Kỳ, dân buôn lậu dá»… dàng thiết lập mối làm ăn vá»›i các đối tác Thổ NhÄ© Kỳ. 

Bá»™ trưởng Dầu mỏ và Khoáng sản Suleiman al-Abbas cho biết, sản lượng dầu thô của nÆ°á»›c này Ä‘ã sụt giảm mạnh từ 380.000 thùng dầu má»—i ngày xuống còn 20.000 thùng dầu. Ông Suleiman nhấn mạnh rằng, Chính phủ Syria sẽ thá»±c thi tất cả các biện pháp cần thiết để bảo vệ các nguồn tài nguyên của đất nÆ°á»›c, chống lại nạn ăn cắp dầu thô. Theo Ä‘ó, các mỏ dầu sẽ được giám sát chặt chẽ và mọi vụ phạm pháp sẽ nhanh chóng được thông báo cho cÆ¡ quan chức năng. Thế nhÆ°ng, việc thá»±c thi trên thá»±c tế tỏ ra không mấy hiệu quả. 

Nguồn tin: (ANTĐ)