Theo Simon Romero, phóng viên tờ New York Times, cán cân năng lượng ở Nam Mỹ Ä‘ang có sá»± đảo chiều. Brazil Ä‘ang nhanh chóng trở thành nguồn cung dầu mỏ toàn cầu, vượt mặt “láng giềng” Venezuela, vốn có trữ lượng dầu mỏ dồi dào hÆ¡n.

Chịu trách nhiệm cho thá»±c tế Ä‘áng buồn này đầu tiên phải nhắc đến chính sách quản lý và phát triển không hợp lý của Chính phủ dẫn đến việc nghành công nghiệp dầu mỏ hoạt Ä‘á»™ng không hiệu quả. Ngoài ra, còn có má»™t số nguyên nhân nhÆ° các trang thiết bị, máy móc trong nghành công nghiệp “siêu lợi nhuận” ở Venezuela rất thiếu thốn, hạn chế, nhiều trang thiết bị lá»—i thời dẫn đến tình trạng nhiều nhà máy phải Ä‘óng cá»­a.

Ngành công nghiệp dầu mỏ của Venezuela Ä‘ang lao dốc trong khi "láng giềng" Brazil Ä‘ang Ä‘i lên. Ảnh: Gstatic.

Theo dữ liệu của Ngân hàng trung Æ°Æ¡ng nÆ°á»›c này, năm 2009, nguồn thu từ dầu mỏ của Venezuala chỉ đạt mức 7,2 % GDP, thấp hÆ¡n so vá»›i các năm trÆ°á»›c. Đến năm 2010, con số này tụt thê thảm xuống còn 2,2 %, mức thấp nhất trong vòng 7 năm qua.

Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) phấn khởi tuyên bố các quốc gia Nam Mỹ hiện có trữ lượng dầu lá»›n hÆ¡n bất cứ má»™t quốc gia nào khác, thậm chí là Saudi Arabia.

Tuy vẫn còn nhiều Ä‘iều không chắc chắn trong tuyên bố của OPEC nhÆ°ng dẫu sao má»™t Ä‘iều có thể dám chắc là trữ lượng dầu mỏ ở Venezuela không hề nhỏ. Trong Ä‘ó, dầu thô siêu nặng (EHCO) chiếm 1/3 trữ lượng dầu mỏ nÆ°á»›c này. Tuy nhiên, vấn đề cho Caracas là việc triết xuất, tinh triết và vận chuyển EHCO khá khó khăn bởi chi phí cao.

“Bạn có thể Ä‘ang sở hữu trữ lượng dầu vào loại lá»›n nhất trên thế giá»›i nhÆ°ng nếu bạn không có vốn, công nghệ để khai thác chúng…chúng trở thành vô giá trị”, Jorge Piñon, cá»±u Chủ tịch Công ty dầu khí Amoco Mỹ La Tinh thừa nhận.

Tuy nhiên, ngoài nguyên nhân yếu kém về chính sách, cÆ¡ chế quản lý và nền tảng cÆ¡ sở vật chất nghèo nàn trong lÄ©nh vá»±c dầu mỏ, tá»· lệ lạm phát cao cÅ©ng là má»™t nguyên nhân khiến Venezuela không thể phát huy được thế mạnh nghành dầu mỏ nÆ°á»›c họ.

Theo Æ°á»›c tính của Latin Business Chronicle cuối năm 2011, Venezuela sẽ gánh tá»· lệ lạm phát là 25,8 %, cao thứ 3 trên thế giá»›i chỉ sau Argentina và Belarus. Trong khi Ä‘ó, các khoản vay nợ nÆ°á»›c ngoài khổng lồ của Chính phủ nÆ°á»›c này nhằm phát triển nghành dầu mỏ lại không được sá»­ dụng, đầu tÆ° hợp lý và hiệu quả dẫn đến má»™t tác Ä‘á»™ng ngược.

Chẳng hạn, Venezuela vay Trung Quốc 32 tá»· USD để đầu tÆ° vào lÄ©nh vá»±c dầu mỏ nhÆ°ng hồi tháng 4 vừa qua, nhà phân tích Walter Molano Ä‘Æ°a ra Æ°á»›c tính rằng, thỏa thuận vá»›i Trung Quốc khiến Venezuela mất Ä‘i “gần má»™t ná»­a lợi nhuận thu được từ nghành công nghiệp dầu mỏ bởi phải trả lãi cho những khoản vay nợ nÆ°á»›c ngoài”.

Tất những Ä‘iều này khiến hi vọng về các khoản đầu tÆ° đến từ các tập Ä‘oàn năng lượng hàng đầu thế giá»›i của Caracas vào dá»± án Orinoco Belt trở nên mong manh hÆ¡n. Má»™t thá»±c tế Ä‘áng buồn là, các tập Ä‘oàn năng lượng trên thế giá»›i do quan ngại về cÆ¡ sở hạ tầng tồi tàn (trong Ä‘ó, cÆ¡ sở hạ tầng giao thông của Venezuela xếp thứ 128 trong bảng xếp hạng toàn cầu); các quy phạm pháp luật không nhất quán; sá»± bất ổn chính trị và cả chính sách thuế lợi tức không hợp lý mà Chính quyền Chavez Ä‘Æ°a ra cách Ä‘ây 6 tháng nên vẫn chÆ°a mạnh dạn đầu tÆ° vào “mỏ dầu” Venezuela.

“Điều kiện đầu tÆ° chẳng có bất cứ tín hiệu tích cá»±c nào”, má»™t “ông trùm” trong lÄ©nh vá»±c dầu mỏ phát biểu trên Reuters.

Trong khi Ä‘ó, có má»™t Ä‘iều chắc chắn rằng, Brazil hoàn toàn không phải môi trường kinh doanh lý tưởng do thuế cao, các thủ tục rườm rà, tham nhÅ©ng tràn lan và cÆ¡ sở hạ tầng yếu kém. Tuy nhiên, bất chấp tất cả, Brazil Ä‘ang bắt đầu vÆ°Æ¡n mình trá»—i dậy bằng việc áp dụng các chính sách kinh tế thiết thá»±c trong vòng hai thập ká»· qua và kết quả là, ngày nay Brazil là Ä‘iểm đầu tÆ° hấp dẫn hÆ¡n Venezuela.

Cá»±u Tổng thống Brazil Lula da Silva nhận ra tiềm năng của trữ lượng dầu mỏ dồi dào dÆ°á»›i lòng đất cÅ©ng nhÆ° ngoài khÆ¡i Brazil và coi Ä‘ây nhÆ° là má»™t món quà của thượng đế dành cho đất nÆ°á»›c của ông. Và rõ ràng, nguồn năng lượng dá»± trữ của má»™t quốc gia có thể được khai thác triệt để hay không phụ thuá»™c vào các chính trị gia, đặc biệt là Nguyên thủ quốc gia Ä‘ó.

Trái vá»›i tình cảnh khó khăn của tập Ä‘oàn dầu khí quốc gia Venezuela PDVSA thì các tập Ä‘oàn dầu khí quốc gia Brazil lại Ä‘ang “ăn nên làm ra”, liên tiếp gặt hái thành công và sẵn sàng Ä‘ón nhận những thành công tiếp theo trong tÆ°Æ¡ng lai.

“Trong vòng 10 năm tá»›i, ngành công nghiệp khí đốt và dầu mỏ thế giá»›i sẽ đầu tÆ° khoảng 3.000 tá»· USD cho việc tìm kiếm và khai thác dầu mỏ và khoảng 1/3 số tiền đầu tÆ° này sẽ chảy vào Brazil”, Kenneth Rapoza, má»™t nhà báo kỳ cá»±u nhận định.

Điều này rõ ràng là má»™t thách thức lá»›n và là má»™t tín hiệu cảnh báo cho Chính phủ Venezuela phải ná»— lá»±c tìm ra má»™t giải pháp thỏa Ä‘áng để tăng cường tính cạnh tranh cho nghành công nghiệp dầu mỏ nÆ°á»›c này nếu không muốn bị lép vế hay bị tụt lại quá xa so vá»›i “láng giềng” Brazil.

Nguồn tin: Pjmedia