- Thưa Bá»™ trưởng, cÅ©ng như Ä‘iện, độc quyá»n cá»§a ngành xăng dầu Ä‘ã kéo dài rất lâu mặc dù ta nháºn biết rõ ràng cần phải phá thế độc quyá»n?. Váºy bao giỠđộc quyá»n má»›i chấm dứt?.
- Trước Ä‘ây chúng ta hầu như chỉ có Táºp Ä‘oàn, TCty Xăng dầu Việt Nam Petrolimex và má»™t số đơn vị xăng dầu khác. Trong thá»i gian vừa qua cÅ©ng thá»±c hiện lá»™ trình thị trưá»ng vấn đỠphân phối sản phẩm xăng dầu và đặc biệt thá»±c hiện Nghị định 84 cá»§a Chính phá»§ vá» kinh doanh xăng dầu, đến nay chúng ta Ä‘ã có 12 đầu mối vá» nháºp khẩu xăng dầu và phân phối xăng dầu; trong Ä‘ó, có cả khu vá»±c DN ngoài quốc doanh, chứ không phải chỉ có các khu vá»±c DN Nhà nước.
Vá»›i 12 đầu mối xăng dầu này, trong thá»i gian qua, vá» cÆ¡ bản Ä‘ã Ä‘áp ứng được các yêu cầu vá» sản phẩm xăng dầu cho nhu cầu sản xuất và Ä‘á»i sống nhân dân.
 |
Bá»™ trưởng bá»™ Công thương VÅ© Huy Hoàng |
Äá»™c quyá»n cá»§a TCty Xăng dầu Việt Nam cÅ©ng có lịch sá» cá»§a nó. Trước Ä‘ây, hầu như tất cả các yêu cầu xăng dầu do TCty Xăng dầu Việt Nam đảm nháºn và có các đơn vị cá»§a quân đội. Äến nay, đối vá»›i việc chúng ta cho phép các DN đầu mối khác nhưng do vai trò cá»§a TCty Xăng dầu và hệ thống phân phối được hình thành từ nhiá»u năm nay, cho nên trên thá»±c tế thị phần cá»§a TCty Xăng dầu Việt Nam có thể dao động trong thá»i gian này so vá»›i thá»i gian khác, nhưng bình quân khoảng 60%, là lá»±c lượng chá»§ lá»±c trong việc Ä‘áp ứng các yêu cầu sản phẩm xăng dầu cá»§a đất nước.
Äặc biệt, trong tình hình biến động vá» xăng dầu thế giá»›i như thá»i kỳ năm 2010 - 2011, nếu không có những táºp Ä‘oàn kinh tế nhà nước, các TCty nhà nước vì lợi ích cá»§a Nhà nước, có thể ảnh hưởng đến lợi ích cá»§a DN, tháºm chí chịu lá»— nhưng theo yêu cầu cá»§a Chính phá»§ và trước yêu cầu cuá»™c sống, há» vẫn phải duy trì mạng lưới cung cấp xăng dầu. Tôi nghÄ©, Ä‘ó là vai trò tích cá»±c được xã há»™i và nhân dân ghi nháºn.
Tuy nhiên, thá»±c hiện theo Nghị định 84/CP hiện nay, việc Ä‘a dạng hóa các hình thức phân phối xăng dầu và các thành phần tham gia vào xăng dầu Ä‘ã bước đầu được thá»±c hiện. Tôi tin rằng nếu chúng ta tiếp tục kiên trì Nghị định 84 thì thị trưá»ng xăng dầu sẽ là thị trưá»ng váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng và có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước.
- Nhiá»u ý kiến cho rằng việc giảm giá xăng dầu chưa kịp thá»i, tăng thì nhiá»u mà giảm thì chẳng Ä‘áng bao nhiêu?
- Giá xăng dầu váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước và má»™t trong những quy định cá»§a Nghị định 84 Ä‘ó là yêu cầu các thương nhân đầu mối vá» nháºp khẩu xăng dầu khi có biến động giá trên thị trưá»ng thế giá»›i thì trên cÆ¡ sở mức giá cá»§a 30 ngày trước Ä‘ó, phải quyết định việc tăng giá hay giảm giá theo tần suất là nếu tăng giá thì tối thiểu khoảng cách lần sau vá»›i lần trước là 10 ngày, còn nếu giảm giá thì đối Ä‘a là 10 ngày.
Vì sao phải lấy giá cÆ¡ sở cá»§a 30 ngày trước Ä‘ó, vì theo quy định, Chính phá»§ yêu cầu các DN đầu mối xăng dầu phải có dá»± trữ trong lưu thông là 30 ngày cho sản phẩm xăng dầu.
Thứ hai, biến động giá cá»§a thị trưá»ng bên ngoài cÅ©ng có độ trá»…, vì việc chúng ta có xăng dầu phần lá»›n do nháºp khẩu. Hiện nay, Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất sản xuất 1 năm khoảng hÆ¡n 5 triệu tấn, nhu cầu cá»§a chúng ta sá» dụng khoảng 16 triệu tấn, như váºy phải nháºp khoảng hÆ¡n 10 triệu tấn.
Phụ thuá»™c vào việc nháºp khẩu, có thể lô hàng đến Việt Nam ngày hôm nay phải được nháºp khẩu từ cách Ä‘ó hàng tháng và giá lúc Ä‘ó khác. VỠđộ trá»… cá»§a giá là có nhưng 30 ngày dá»± trữ lưu thông cÅ©ng là có chuyện như váºy, quan trá»ng nhất là khi giá thế giá»›i thay đổi thì giá trong nước phải thay đổi, tần suất là như váºy.
Äúng là có chuyện chưa kịp thá»i, có hiện tượng giá thế giá»›i giảm tương đối mạnh mà giá trong nước giảm có mức độ. Äiá»u này theo cÆ¡ chế váºn hành cá»§a Nghị định 84, trước hết chúng ta sá» dụng Quỹ bình ổn giá và công cụ thuế để đảm bảo khi giá xăng dầu tăng quá cao cÅ©ng không ảnh hưởng nhiá»u đến ngưá»i tiêu dùng trong nước. Khi giá thế giá»›i hạ thì trước hết, các DN cÅ©ng phải có trách nhiệm hạ giá để đảm bảo nhu cầu cá»§a ngưá»i dân.
Tuy nhiên, qua 2 năm váºn hành Nghị định 84, chúng ta làm và có rút kinh nghiệm, Thá»§ tướng Chính phá»§ Ä‘ang chỉ đạo Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công Thương nghiêm túc xem xét quá trình váºn hành này, nếu thấy có gì bất hợp lý thì báo cáo Chính phá»§ xem xét, bổ sung, sá»a đổi theo tinh thần giá xăng dầu là giá thị trưá»ng nhưng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước, đảm bảo quyá»n lợi cá»§a ngưá»i tiêu dùng.
-Trong độc quyá»n xăng dầu, liệu có lợi ích nhóm, thưa Bá»™ trưởng?
- Nói vá» lợi ích nhóm, vá»›i tinh thần Nghị định 84 và tinh thần động viên, khuyến khích các DN, hiện nay như chúng tôi Ä‘ã báo cáo có 12 DN đầu mối vá» xăng, dầu, không phải 12 DN này Ä‘á»u thuá»™c má»™t Bá»™ nào, có DN ngoài quốc doanh, có DN quân đội, có DN ở địa phương, có DN là táºp Ä‘oàn Petrolimex Nhà nước quản lý.
Như váºy, không phải chỉ có má»™t Bá»™, má»™t ngành nào, cho nên cÅ©ng không có cÆ¡ sở để nói lợi ích cá»§a nhóm và sắp tá»›i Ä‘ây, theo Quyết định cá»§a Chính phá»§ sẽ triển khai dá»± án lá»c dầu ở Nghi SÆ¡n có sá»± tham gia cá»§a nhà đầu tư nước ngoài và kể cả việc phân phối sản phẩm cá»§a há». Tôi nghÄ©, nếu nói vì lợi ích nhóm thì chắc chưa có đủ cÆ¡ sở khẳng định như váºy…
Nguồn tin: phapluatvn