Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Văn Ninh sáng nay (24/2) Ä‘ã có bài phát biểu giải thích vá» mức tăng giá Ä‘iện và xăng dầu. Trước Ä‘ó, thông tin vỠđợt Ä‘iá»u chỉnh này là giá Ä‘iện tăng 165 đồng/KWh; xăng A92 tăng thêm 2.900 đồng/lít…
Tại há»™i nghị trá»±c tuyến vá»›i 63 địa phương triển khai nghị quyết cá»§a Chính phá»§ vá» những giải pháp chá»§ yếu táºp trung kiá»m chế lạm phát, ổn định kinh tế vÄ© mô, bảo đảm an sinh xã há»™i, ngưá»i đứng đầu Bá»™ Tài chính cho biết, mức độ tác động vào lạm phát cá»§a đợt Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu và Ä‘iện lần này, chỉ tính má»™t vòng trá»±c tiếp, vào khoảng 1,03%.
Tuy nhiên, do tác động cá»§a các nguyên liệu đầu vào sản xuất quan trá»ng này còn theo nhiá»u vòng và tác động tâm lý, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính dá»± báo mức độ tác động sẽ vào khoảng 2%.
Nói vá» lý do Ä‘iá»u chỉnh lần này, Bá»™ trưởng Ninh cho biết, giá các mặt hàng đầu vào sản xuất như Ä‘iện, xăng vốn bị kìm hãm quá lâu khiến hạch toán ná»n kinh tế bị méo mó, khó thu hút đầu tư, gây ra mất cung cầu, dẫn tá»›i buôn láºu và sá» dụng lãng phí.
Vá»›i việc kìm giá trong thá»i gian qua, tính đến 31/12/2010 ngành Ä‘iện Ä‘ã lá»— xấp xỉ 28 nghìn tá»· đồng, chưa kể hoạch toán treo vá» tá»· giá và thanh toán lưới Ä‘iện nông thôn, Bá»™ trưởng nói.
Nếu để giá như hiện nay đến hết năm 2011 thì sẽ lá»— thêm khoảng 29,5 nghìn tá»· nữa. Và như váºy, số lá»— sẽ lên đến trên 57 nghìn tá»· đồng thì ná»n kinh tế không thể chịu đựng được, ngành Ä‘iện cÅ©ng không chịu đựng được.
Nếu Ä‘iá»u chỉnh lần này để ngành Ä‘iện không lá»—, Ä‘i theo thị trưá»ng má»™t lần thì phải Ä‘iá»u chỉnh tăng 62%, tương đương vá»›i 668 đồng/KWh. Tuy nhiên, mức Ä‘iá»u chỉnh như váºy là quá lá»›n, gây sốc cho ná»n kinh tế.
Vì váºy tại đợt Ä‘iá»u chỉnh lần này, má»™t số biện pháp há»— trợ ngành Ä‘iện tiếp tục được thá»±c hiện như lùi khấu hao 90% và chỉ tính 10%; Ä‘iá»u chỉnh giá bán than cho Ä‘iện chỉ tăng 5%, tức là má»›i bằng 32-52% giá bán lẻ trong nước, bằng 28-32% giá xuất khẩu; tạm thá»i chưa thu má»™t số khoản thu cá»§a nhà nước như phí dịch vụ môi trưá»ng; tạm khoanh lại toàn bá»™ lá»— cÅ© để xá» lý dần.
Ngoài ra, ngành Ä‘iện vá» cÆ¡ bản tiếp tục không có lãi và Nhà nước chấp nháºn lá»— má»™t mức độ nhất định, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính nhấn mạnh.
Trên tình thần như váºy, giá Ä‘iện lần này Ä‘iá»u chỉnh tăng 165 đồng/KWh, chỉ bằng khoảng 24,7% mức cần Ä‘iá»u chỉnh. “Äây là bước Ä‘i chưa được 1/3”, ông Ninh nói.
Äối vá»›i mặt hàng xăng dầu, hiện giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã tăng 29% trong khi giá bán lẻ trong nước không tăng. Có thể nói, ngành xăng dầu Ä‘ã lá»— 16,4 nghìn tá»· đồng, trong Ä‘ó lùi thuế khoảng 10 nghìn tá»· đồng; sá» dụng quỹ bình ổn giá mất 6,4 nghìn tá»· đồng.
“Tiếp tục kéo dài tình trạng này thì xăng dầu sẽ lá»— rất lá»›n, chưa biết là bao nhiêu nếu giá xăng dầu tiếp tục tăng lên”, Bá»™ trưởng Ninh thừa nháºn.
Hiện nay, mức thuế suất cá»§a nhà nước đối vá»›i các mặt hàng xăng dầu chỉ còn 2% đối vá»›i dầu há»a và mazut, còn lại tất cả là 0%. Trong Ä‘iá»u kiện bình thưá»ng, ông Ninh cho biết phải thu khoảng 20% giá nháºp khẩu.
So sánh vá»›i má»™t số nước trong khu vá»±c, giá xăng cá»§a Việt Nam Ä‘ang ở mức 16.400 đồng/lít trong khi Lào là 24.352 đồng/lít; Campuchia là 23.200 đồng/lít; Trung Quốc là 22.500 đồng/lít; Singapore là 30.600 đồng/lít… Chênh lệnh này gây ra buôn láºu vô cùng lá»›n, ông Ninh cho biết.
CÅ©ng theo Bá»™ trưởng, nếu Ä‘iá»u chỉnh đủ ngay má»™t lần thì giá xăng phải tăng khoảng 34-45% so vá»›i mức giá hiện nay. Tuy nhiên, Ä‘iá»u chỉnh lần này nhà nước tiếp tục không thu thuế; doanh nghiệp tạm thá»i không tính lãi; lá»— cÅ© tạm thá»i khoanh lại để hạn chế má»™t phần biên độ tăng giá.
Như váºy, giá xăng tại đợt Ä‘iá»u chỉnh lần này sẽ lăng lên 19.300 đồng/lít, tức là tăng 2.900 đồng/lít so vá»›i trước. “Nếu Ä‘iá»u chỉnh để xăng dầu để không lá»— và Ä‘i theo thị trưá»ng thì xăng phải tăng khoảng 6.500 đồng/lít nữa. Mức Ä‘iá»u chỉnh lần này chỉ bằng 44% so vá»›i mức phải Ä‘iá»u chỉnh”, ông Ninh cho hay.
Cụ thể, vá»›i dầu diezel, mức Ä‘iá»u chỉnh là từ 14.750 đồng/lít lên 18.300 đồng/lít, tăng thêm khoảng 3.600 đồng/lít và bằng khoảng 56% mức Ä‘áng ra phải Ä‘iá»u chỉnh; dầu há»a từ 15.100 đồng/lít lên 18.200 đồng/lít, tăng thêm 3.100 đồng/lít và bằng 46,3% mức cần Ä‘iá»u chỉnh; dầu mazut từ 12.690 đồng/lít lên 14.800 đồng/lít, tăng thêm khoảng 2.110 đồng/lít, bằng 48,7% mức cần Ä‘iá»u chỉnh.
Nguồn: Vneconomy