Trong 4 nhóm vấn đỠđược các đại biểu Quốc há»™i nêu câu há»i vá»›i ông Ninh, nhiá»u ý kiến Ä‘á» nghị Bá»™ Tài Chính cho biết công tác Ä‘iá»u hành giá cả thá»i gian qua và việc cho phép tăng giá má»™t loạt nguyên liệu đầu vào cÆ¡ bản, đặc biệt là xăng, than và Ä‘iện.
CPI tháng 3 có thể tăng 0,5%
Theo Bá»™ trưởng Ninh, chỉ số giá tiêu dùng 2 tháng đầu năm nay tăng cao không có gì bất thÆ°á»ng so vá»›i các năm trÆ°á»›c, trừ các năm 2008, 2009 là những năm có biến Ä‘á»™ng kinh tế lá»›n.
Nguyên nhân chủ yếu do Ä‘ây là thá»i Ä‘iểm có Tết DÆ°Æ¡ng lịch và Tết Nguyên Ä‘án, nhu cầu và sức mua tăng; ngoài ra còn do tác Ä‘á»™ng của má»™t số yếu tố nhÆ° giá thế giá»›i tăng nhẹ, tá»· giá USD/VND tăng…
CÅ©ng theo ông Ninh, chỉ số giá tháng 3/2010 chÆ°a được công bố chính thức nhÆ°ng CPI của Hà Ná»™i tháng này có thể tăng khoảng 0,3 - 0,4%, trong khi chỉ số giá tiêu dùng của Tp.HCM có thể thấp hÆ¡n. Trên cÆ¡ sở này, Bá»™ trưởng Tài chính dá»± báo CPI cả nÆ°á»›c tháng 3/2010 có thể tăng khoảng 0,5%.
NgÆ°á»i đứng đầu Bá»™ Tài chính cÅ©ng tin tưởng có khả năng Ä‘iá»u tiết được giá cả và có đủ Ä‘iá»u kiện khống chế mức lạm phát năm 2010 nhÆ° Chính phủ trình và Quốc há»™i Ä‘ã thông qua.
Tăng có phần do Ä‘iá»u chỉnh giá xăng, than, Ä‘iện
Tuy nhiên, phần trả lá»i của Bá»™ trưởng Ninh chÆ°a thuyết phục được các đại biểu.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho rằng việc chỉ số giá tháng 3 năm nay tăng trong khi các năm khác (trong giai Ä‘oạn kinh tế phát triển ổn định) giảm là má»™t bất thÆ°á»ng. Ông đặt câu há»i, liệu lạm phát năm nay có lặp lại kịch bản nhÆ° năm 2008, CPI cả năm tăng đến gần 20% hay không?
Giải trình ná»™i dung này, Bá»™ trÆ°á»ng Ninh cho rằng CPI tháng 3 tăng nhích hÆ¡n cùng kỳ các năm có phần nguyên nhân cho phép Ä‘iá»u chỉnh giá má»™t số nguyên liệu quan trá»ng nhÆ° xăng, than, Ä‘iện.
NhÆ°ng theo Bá»™ trưởng, tình hình giá cả vẫn trong tầm kiểm soát, đặc biệt là lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm, các mặt hàng chiếm quyá»n số cao trong rổ hàng hóa tính CPI, Ä‘ã giảm giá trong những tuần gần Ä‘ây.
CÅ©ng theo Bá»™ trưởng Ninh, việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán than chỉ áp dụng đối vá»›i giá bán cho ngành Ä‘iện, và má»›i bằng khoảng 79 - 86% giá thành, bằng khoảng 60% giá thị trÆ°á»ng. HÆ¡n nữa, việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán than, Ä‘iện tác Ä‘á»™ng đến chỉ số tiêu dùng không lá»›n (khoảng 0,16%), đặc biệt không ảnh hưởng đến há»™ nghèo, vùng xa, khu vá»±c khó khăn.
Giải trình việc chính sách giá đối vá»›i mặt hàng xăng, dầu, Bá»™ trưởng cho rằng cÆ¡ chế kiểm soát hiện nay không tạo Ä‘á»™c quyá»n đối vá»›i doanh nghiệp xăng dầu đầu mối nhÆ° Petrolimex, dù doanh nghiệp này chiếm 70% thị phần cung cấp xăng dầu.
"Chúng tôi Ä‘ã kiểm tra và kết luáºn doanh nghiệp làm Ä‘úng quy định. Việc Ä‘iá»u chỉnh giá xăng và định mức lợi nhuáºn 300 đồng/lít nằm trong quy định pháp luáºt cho phép. Lãi mặt hàng dầu cao hÆ¡n thì doanh nghiệp Ä‘ã giảm ngay", ông Ninh nói.
Cụ thể, giá xăng tăng 3,6% vào ngày 21/2 chỉ làm tăng chỉ số giá tiêu dùng khoảng 0,024%, trong khi việc giảm giá dầu 2,01% vào ngày 3/3 làm giảm chỉ số giá tiêu dùng khoảng 0,053%.
CÅ©ng theo Bá»™ trưởng Ninh, hiện cÆ¡ quan này Ä‘ã yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu phải báo cáo cụ thể vá»›i cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh giá bán để có biện pháp kiểm soát. Thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh có thể sẽ phải kéo dài đến 20 ngày chứ không phải chỉ 10 ngày (theo quy định tại Nghị định 84 hiện nay).
Tá»· lệ hao hụt xăng dầu Ä‘ã hợp lý?
Äại biểu Quốc há»™i Nguyá»…n Văn Phúc Ä‘á» nghị giải thích thêm, cho đến nay định mức thất thoát đối vá»›i quá trình kinh doanh xăng dầu vẫn áp dụng quy định từ năm 1986, trong khi trình Ä‘á»™ khoa há»c công nghệ Ä‘ã thay đổi nhanh chóng. Ông Phúc đặt câu há»i, thá»±c tế hiện nay Petrolimex còn tính định mức Ä‘ó không? Äịnh mức này có tính vào giá cÆ¡ sở? Và Chính phủ có bù lá»— cho cả phần này?
Äược Ä‘á» nghị trả lá»i câu há»i này, Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng VÅ© Huy Hoàng khẳng định công nghệ áp dụng tại Petrolimex hiện nay thuá»™c diện tiên tiến trên thế giá»›i, nên định mức tiêu hao, thất thoát chắc chắn có giảm.
Tuy nhiên, vá»›i nhÆ°ng vấn đỠđại biểu Phúc nêu, Bá»™ trưởng Hoàng xin được kiểm tra lại trÆ°á»›c khi trả lá»i chính thức.
Kệt luáºn phần chất vấn Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính vá» nhóm vấn Ä‘á» chính sách Ä‘iá»u hành giá cả, Phó chủ tịch Quốc há»™i Nguyá»…n Äức Kiên lÆ°u ý, giá cả thị trÆ°á»ng hiện còn có nhiá»u nhân tố ảo nên Chính phủ cần kiểm soát chặt chẽ.
Theo ông Kiên, giá cả có tính tác Ä‘á»™ng liên hoàn, giá than tăng thì giá Ä‘iện tăng, rồi đến giá tiêu dùng và hàng hóa khác. Việc Ä‘iá»u chỉnh giá váºt tÆ° cÆ¡ bản nhÆ° vừa qua có thể là theo lá»™ trình, nhÆ°ng lá»™ trình Ä‘ó đặt ra khi không có khủng hoảng, nên thá»i gian tá»›i cần cân nhắc mức Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh cho phù hợp.
Äối vá»›i diá»…n biến chỉ số giá trong 2 tháng đầu năm, Phó chủ tịch Nguyá»…n Äức Kiên cho rằng CPI tăng là trên cÆ¡ sở mặt bằng giá má»›i nên Ä‘ã tác Ä‘á»™ng đến ngÆ°á»i dân, không được chủ quan vá» mức tăng của CPI quý 1.
Liên quan đến định mức hao hụt trong kinh doanh xăng dầu, ông Kiên Ä‘á» nghị nghiên cứu rà soát thá»±c tế để Ä‘Æ°a ra định mức phù hợp, đảm bảo lợi ích ngÆ°á»i tiêu dùng.