Nghị định 84/2009/NÄ-CP vá» kinh doanh xăng dầu theo cÆ¡ chế má»›i có tạo nên tình trạng vừa độc quyá»n vừa định giá hay không? Hiện Tổng công ty xăng dầu Việt Nam Petrolimex có áp dụng định mức hao hụt xăng dầu từ năm 1986 trong khi áp dụng công nghệ hiện đại hay không?... là những chất vấn mà Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính phải trả lá»i trong buổi “đăng Ä‘àn” sáng nay (19/3) tại phiên há»p thứ 29 cá»§a Uá»· ban Thưá»ng vụ Quốc há»™i.
Giữ ổn định giá Ä‘iện, than
Báo cáo vá» công tác Ä‘iá»u hành giá cả đối vá»›i má»™t số mặt hàng và các giải pháp bình ổn giá thá»i gian qua, Bá»™ trưởng VÅ© Văn Ninh khẳng định, chỉ số giá tháng 2/2010 là bình thưá»ng, không đột biến và theo xu hướng biến động giá cả có tính quy luáºt hàng năm ở nước ta. Giá Ä‘iện sẽ được giữ ổn định trong năm 2010 (Ảnh minh hoạ: vietnamnet.vn)
Bá»™ trưởng giải thích: chỉ số giá tiêu dùng tháng 2/2010 tăng 1,96% so vá»›i tháng trước, còn so vá»›i tháng 12/2009 tăng 3,35%, tương đương vá»›i mức tăng chỉ số giá 2 tháng năm trước trong Ä‘iá»u kiện kinh tế diá»…n biến bình thưá»ng. Chỉ số giá 2 tháng đầu năm giai Ä‘oạn 2003-2009 lần lượt tăng: 3,1%; 4,1%; 3,6%; 3,3%; 3,2%; 6,02% và 1,49%. Trong Ä‘ó, chỉ số giá tháng 2/2008 và 2/2009 trong Ä‘iá»u kiện kinh tế diá»…n biến không bình thưá»ng, năm 2008 lạm phát cao, năm 2009 lại suy giảm kinh tế.
Vá» việc Ä‘iá»u hành giá Ä‘iện, theo Bá»™ trưởng VÅ© Văn Ninh, Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘iện sẽ làm tăng chỉ số giá tiêu dùng khoảng 0,16%; tác động đến giá thành má»™t số sản phẩm sá» dụng nhiá»u Ä‘iện từ 0,09-2,28% tuỳ theo từng ngành. Vá» Ä‘á»i sống, các há»™ sá» dụng Ä‘iện dưới 50KWh/tháng không phải trả thêm tiá»n vì giá Ä‘iện 50KWh đầu tiên vẫn giữ ổn định như năm 2009 (chỉ bằng 60% giá thành). Äối vá»›i những há»™ sá» dụng Ä‘iện từ 51 đến 100KWh/tháng được áp dụng mức giá bằng mức giá thành sản xuất kinh doanh Ä‘iện bình quân (không có lãi cho ngành Ä‘iện). Bá»™ trưởng VÅ© Văn Ninh cÅ©ng cho biết, giá Ä‘iện chỉ tăng 1 lần trong năm 2010 và năm tá»›i không Ä‘iá»u chỉnh nữa.
Vá» Ä‘iá»u hành giá than, ông cho biết sẽ giữ ổn định giá bán cho sản xuất và tiêu dùng trong nước như năm 2009, chỉ Ä‘iá»u chỉnh giá than bán cho sản xuất Ä‘iện. Như váºy, theo Bá»™ Tài chính việc Ä‘iá»u chỉnh giá than chỉ tác động đến giá Ä‘iện, không tác động trá»±c tiếp đến giá các mặt hàng khác.
Cần Ä‘iá»u chỉnh định mức hao hụt xăng dầu
Chất vấn Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Văn Ninh, Chá»§ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Quốc há»™i Phùng Quốc Hiển đặt vấn Ä‘á»: Chính phá»§ có ban hành Nghị định 84 cho phép 11 cÆ¡ sở kinh doanh xăng dầu được phép quyết định giá. Nhưng dư luáºn quan tâm tá»›i cÆ¡ sở lá»›n nhất là Tổng công ty xăng dầu Petrolimex chiếm khoảng 70% thị phần. Má»—i khi Petrolimex tăng giá thì đồng loạt tất cả các công ty khác tăng giá. Mà thá»i gian vừa qua, mặc dù Petrolimex Ä‘ã tăng 4 lần nhưng hiện tại vẫn kêu lá»—. Váºy Bá»™ trưởng cho biết Nghị định 84 có tạo lên tình trạng vừa độc quyá»n vừa quyết định giá không?” - ông Hiá»n chất vấn.
Äại biểu Nguyá»…n Văn Phúc lại bức xúc trước vấn đỠkinh doanh xăng dầu liên quan tá»›i cả Bá»™ Công Thương và Bá»™ Tài chính. Äó là việc Kiểm toán Nhà nước phát hiện ra má»™t chi tiết là trong kinh doanh xăng dầu ta có định mức cho phép thất thoát ở mức độ nào đấy, đương nhiên thất thoát này tính vào giá thành mà ngưá»i tiêu dùng phải chịu. Theo Kiểm toán, hiện công nghệ Ä‘ã thay đổi nên tá»· lệ hao hụt Ä‘ã không còn như trước, nhưng Tổng công ty xăng dầu Petrolimex vẫn áp dụng định mức thất thoát từ năm 1986. Ông đỠnghị Bá»™ trưởng giải trình rõ: Có Ä‘úng trên thá»±c tế Petrolimex vẫn áp dụng định mức hao hụt xăng dầu từ năm 1986 hay không?
Vá» vấn đỠliệu Nghị định 84 có tạo nên tình trạng vừa độc quyá»n vừa quyết định giá hay không, Bá»™ trưởng VÅ© Văn Ninh giải thích: Nghị định cho phép doanh nghiệp được tá»± Ä‘iá»u chỉnh giá nhưng là Ä‘iá»u chỉnh trong phạm vi nhất định và trong khung cho phép chứ không phải tuỳ thích. Bá»™ trưởng cho biết: “vừa rồi chúng tôi có kiểm tra thì thấy doanh nghiệp Ä‘iá»u chỉnh phù hợp vá»›i pháp luáºt và diá»…n biến cá»§a thị trưá»ng”.
Bá»™ trưởng cÅ©ng cho biết, Bá»™ Tài chính Ä‘ã ra văn bản yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối thá»±c hiện Ä‘iá»u chỉnh giá xăng, dầu theo nguyên tắc thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước, khi giá xăng, dầu trên thị trưá»ng thế giá»›i giảm cần giảm giá bán kịp thá»i. Từ nay đến hết tháng 6/2010, doanh nghiệp cần giãn thá»i gian giữa các lần Ä‘iá»u chỉnh, khi chuẩn bị Ä‘iá»u chỉnh giá bán thì các doanh nghiệp phải báo cáo trước đầy đủ vá» cÆ¡ sở tăng giá tá»›i Tổ giám sát liên ngành vá» giá xăng dầu. Äồng thá»i thông tin đầy đủ đến các cÆ¡ quan thông tấn, báo chí để tuyên truyá»n cho nhân dân biết.
Vá» câu há»i cá»§a đại biểu Võ Văn Phúc, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính cho biết vấn đỠliên quan tá»›i Bá»™ Công Thương nên đỠnghị Bá»™ trưởng Bá»™ Công Thương trả lá»i. Vá» phần mình, Bá»™ trưởng Bá»™ Công Thương lại cho biết Bá»™ Thương mại trước Ä‘ây và hiện nay là Bá»™ Công Thương không ban hành quy định vỠđịnh mức hao hụt trong kinh doanh xăng dầu. Äịnh mức Ä‘ó là định mức kinh tế kỹ thuáºt do Uá»· ban Kế hoạch Nhà nước trước Ä‘ây nay là Bá»™ Kế hoạch Äầu tư ban hành.
Tuy nhiên, ông khẳng định chắc chắn, từ khi áp dụng công nghệ tiên tiến thì mức hao hụt xăng dầu có giảm. Song định mức giảm Ä‘ó có được thể hiện trong những quy định má»›i hay không thì Bá»™ trưởng Bá»™ Công Thương xin được báo cáo lại sau vì chưa kiểm tra được.
Chốt lại vá» vấn đỠnày, Phó Chá»§ tịch Quốc há»™i Nguyá»…n Äức Kiên đỠnghị Bá»™ Công Thương cần nghiên cứu rà soát, nắm bắt để đưa ra định mức phù hợp vá»›i hiện tại.
(ÄCSVN)