Sáng 19/12, Bá»™ Tài chính tổ chức họp báo công bố kết luận kiểm tra giá vốn hàng nhập khẩu tại các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối, gắn vá»›i câu chuyện lá»— lãi mà dÆ° luận quan tâm thời gian qua.

Kết quả kiểm tra của Bá»™ Tài chính tại bốn doanh nghiệp cho thấy, chi phí kinh doanh thá»±c tế của doanh nghiệp Ä‘ã vượt định mức để tính giá cÆ¡ sở, là má»™t yếu tố chính ảnh hưởng đến kết quả lợi nhuận.

Cụ thể, trong khoảng thời gian kiểm tra, kết luận cho thấy về cÆ¡ bản các doanh nghiệp không lá»— lá»›n hoặc có lãi. Nếu các doanh nghiệp thá»±c hiện Ä‘úng chi phí định mức theo quy định thì đều có lãi.

Vấn đề ở Ä‘ây là chi phí kinh doanh để tính vào giá cÆ¡ sở có những thời Ä‘iểm vượt xa định mức dẫn tá»›i lá»—. Và khẳng định của lãnh đạo Bá»™ Tài chính, khoản lá»— Ä‘ó các doanh nghiệp phải tá»± chịu.

Liên quan đến kết luận kiểm tra của tổ công tác, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Thị Mai và Cục trưởng cục Quản lý Giá Nguyá»…n Tiến Thỏa Ä‘ã trao đổi cụ thể hÆ¡n vá»›i báo giá»›i.

Có ý kiến cho rằng, mức chi phí kinh doanh xăng dầu hiện chỉ là tham khảo, nên không thể kết luận là doanh nghiệp Ä‘ã chi vượt, đại diện Bá»™ Tài chính nhìn nhận vấn đề này nhÆ° thế nào?

Bà VÅ© Thị Mai: Theo Thông tÆ° 36/2009/TT- BCT của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng thì không còn quy định chi phí thù lao cho đại lý mà chỉ là sá»± thỏa thuận giữa công ty và các tổng đại lý/đại lý.

NhÆ°ng tại Thông tÆ° 234/2009/TT-BTC của Bá»™ Tài chính vẫn quy định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở trong Ä‘ó Ä‘ã bao gồm cả thù lao đại lý. Theo Ä‘ó định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở là 600 đồng/lít đối vá»›i xăng và má»™t số mặt hàng dầu.

Kết quả kiểm tra má»›i Ä‘ây cÅ©ng Ä‘ã cho thấy mức chi phí kinh doanh thá»±c tế của doanh nghiệp đều vượt mức này. Có thời Ä‘iểm, thù lao cho đại lý chỉ ở mức 100 đồng/lít, nhÆ°ng cÅ©ng có khi mức chi cho đại lý vượt cả trên mức 600 đồng/lít, thậm chí có lúc đạt gần 1.000 đồng/lít.

Nguyên nhân của tình trạng trên là do không có má»™t quyết định cụ thể về thù lao đại lý và chi phí kinh doanh định mức mà má»›i chỉ có chi phí kinh doanh định mức để tính giá cở sở.

Hiện ở nÆ°á»›c ta, thị trường xăng dầu vẫn do má»™t số doanh nghiệp chi phối nếu không khống chế định mức này doanh nghiệp sẽ tăng thù lao cho đại lý và gây nên cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường.

Thông tin từ Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng còn cho rằng mức chi phí kinh doanh là 600 đồng/lít Ä‘ang được áp dụng Ä‘ã không còn phù hợp và Bá»™ Tài chính Ä‘ã có “thỏa thuận” về mức chi phí kinh doanh má»›i đối vá»›i doanh nghiệp. Ông/bà có ý kiến gì về vấn đề này?

Bà VÅ© Thị Mai: Đây là vấn đề Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ang đặt ra. Tuy nhiên, để thay đổi cần phải có sá»± khảo sát để đảm bảo vá»›i quy định má»›i sẽ cân bằng lợi ích cho cả doanh nghiệp và người dân.

Tá»›i Ä‘ây, chi phí này có thể sẽ tính theo từng khu vá»±c và từng vùng, do các vùng khác nhau chi phí kinh doanh, vận chuyển là khác nhau. NhÆ° vậy, má»›i đảm bảo làm sao doanh nghiệp kinh doanh có lãi và đảm bảo xăng dầu phục vụ nền kinh tế và người dân.

Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa: Trên thá»±c tế, Bá»™ Tài chính cÅ©ng thấy mức cÅ© không còn phù hợp, nhÆ°ng để thay đổi và mức giá má»›i là bao nhiêu, phải có khảo sát, Ä‘ánh giá thá»±c tế. Kết quả kiểm tra vừa rồi chính là căn cứ. Tuy nhiên, trong thời gian chÆ°a Ä‘Æ°a ra mức giá má»›i thì vẫn giữ nguyên cÅ©, các Bá»™ không thể Ä‘iều hành bằng các thỏa thuận vá»›i nhau và thỏa thuận vá»›i doanh nghiệp. Khi có những quy định má»›i, Bá»™ Tài chính sẽ có thông báo bằng văn bản gá»­i tá»›i doanh nghiệp.

Vậy chi vượt định mức kinh doanh doanh nghiệp dẫn đến lá»—, doanh nghiệp sẽ bị xá»­ phạt nhÆ° thế nào và khoản chênh lệch này người tiêu dùng, Nhà nÆ°á»›c có phải gánh?

Bà VÅ© Thị Mai: Mục tiêu của đợt kiểm tra này là kiểm tra giá vốn nhập khẩu của doanh nghiệp từ 30/6 đến 26/8, chứ không phải là đợt kiểm tra để phát hiện vi phạm. Tuy nhiên, trong má»™t số trường hợp doanh nghiệp chi vượt mức để tính giá cÆ¡ sở là chÆ°a chia sẻ vá»›i người dân và Nhà nÆ°á»›c.

Song, khi quyết toán thuế của doanh nghiệp trong năm 2011 vào ngày 31/3/2012, doanh nghiệp Ä‘ã được Ä‘oàn kiểm tra chỉ ra các sai sót này phải có sá»± Ä‘iều chỉnh lại cho phù hợp hÆ¡n.
 
Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa: Người tiêu dùng không phải chịu khoản chênh lêch này do chi vượt nhÆ°ng giá xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c vẫn giữ ổn định. Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng không cấp bù khi doanh nghiệp chi vượt định mức mà doanh nghiệp tá»± trang trải lấy trong quá trình tổ chức sản xuất kinh doanh của mình.

CÅ©ng không có chuyện việc doanh nghiệp tá»± kê khai vào giá cÆ¡ sở để đề nghị tăng giá. Tổ Ä‘iều hành giá xăng dầu chỉ chấp nhận mức chi phí kinh doanh là 600 đồng/lít.

Còn khoản lá»— do chênh lệch tá»· giá, doanh nghiệp đầu mối sẽ được há»— trợ giải quyết vấn đề nhÆ° thế nào?

Bà Bùi Thị Mai: Trong tháng 2/2011, tá»· giá giữa USD và VND Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh tăng tá»›i 9,3%. Xăng dầu nhập khẩu tại Việt Nam lại chiếm số lượng rất lá»›n nên các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối cÅ©ng bị ảnh hưởng từ việc Ä‘iều chỉnh tá»· giá này.

NhÆ°ng từ năm 2009, kinh doanh xăng dầu Ä‘ã thá»±c hiện theo cÆ¡ chế của thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c, vì vậy Nhà nÆ°á»›c không cấp bù lá»— đối vá»›i các doanh nghiệp kinh doanh xăng đầu mối mà sẽ thông qua các công cụ nhÆ° Ä‘iều chỉnh thuế nhập khẩu xăng dầu, công cụ quỹ bình ổn giá… Ä‘á»ƒ bảo đảm hài hòa lợi ích của người dân cÅ©ng nhÆ° doanh nghiệp và của Nhà nÆ°á»›c.

Phải chăng việc Ä‘iều hành kinh doanh xăng dầu vẫn còn bất cập. Trong vấn đề này, trách nhiệm các bá»™ ngành là gì?

Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa: Về Ä‘iều hành giá xăng dầu, chúng ta phải nhìn vào cái tổng thể, thời gian qua cái lá»›n thứ nhất, chúng ta Ä‘ã đảm bảo đủ xăng dầu để phát triển kinh tế xã há»™i và đảm bảo an ninh năng lượng.

Cái lá»›n thứ hai, các cÆ¡ quan tham mÆ°u cho Chính phủ thá»±c hiện được bình ổn giá chứ không phải là cố định giá. Người tiêu dùng cÅ©ng được hưởng mức giá bình ổn mặc dù thời gian qua trên thị trường thế giá»›i giá xăng dầu có nhiều biến Ä‘á»™ng. Điều này Ä‘ã góp phần tích cá»±c vào ổn định kinh tế vÄ© mô, đảm bảo an sinh xã há»™i. Xăng dầu là đầu vào của nhiều ngành kinh tế, nếu không giữ bình ổn thì nó sẽ làm cho giá của nhiều mặt hàng khác bị Ä‘á»™i lên, tạo mặt bằng giá má»›i.

Còn những bất cập trong thời gian tá»›i hoàn toàn có thể khắc phục khi chúng ta Ä‘ã phát hiện ra. Doanh nghiệp qua đợt kiểm cÅ©ng có thể thấy được trách nhiệm của mình việc hoạch toán kinh doanh.

Nguồn tin: Vneconomy