Doanh nghiệp được quyá»n tăng hoặc giảm giá xăng dầu theo thế giá»›i và tá»± chịu trách nhiệm vá» hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của mình mà không cần xin phép. 3 phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u chỉnh giá xăng được Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra bàn thảo trong cuá»™c há»p sáng nay.
Theo phÆ°Æ¡ng án 1, các doanh nghiệp phải có trách nhiệm bình ổn giá bán trÆ°á»›c khi áp dụng phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u chỉnh căn cứ vào giá thế giá»›i và tá»± chịu trách nhiệm vá» hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của mình. Nhà nÆ°á»›c chỉ can thiệp trong trÆ°á»ng hợp giá có biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng. Nếu các yếu tố cấu thành giá tăng và giảm 3% doanh nghiệp tiếp tục giữ ổn định giá bán lẻ. Trong trÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành giá tăng hoặc giảm từ 3% đến 12%, doanh nghiệp má»›i được Ä‘iá»u chỉnh giá bán nhÆ°ng mức tăng không được vượt quá 50%.
Từ đầu năm đến nay, giá xăng Ä‘ã 5 lần được Ä‘iá»u chỉnh. Ảnh Hoàng Hà. |
Nếu các yếu tố đầu vào tăng trên 12%, doanh nghiệp cÅ©ng chỉ được Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ thêm 50%, phần còn lại phải đăng ký vá»›i cÆ¡ quan quản lý nếu muốn tăng giá lên mức cao hÆ¡n. Sau 3 lần tăng giá liên tiếp, giá tiếp tục tăng trên 12% thì Nhà nÆ°á»›c sẽ áp dụng các biện pháp bình ổn giá theo quy định của pháp luáºt...
PhÆ°Æ¡ng án 2, Bá»™ Tài chính Ä‘á» xuất cho phép doanh nghiệp đầu mối được Ä‘iá»u chỉnh giá theo thị trÆ°á»ng trong phạm vi đến 10%. Vá»›i cách thức này, doanh nghiệp chỉ được phép tăng hoặc giảm giá bán trong phạm vi nhất định, phần còn lại sẽ được xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá xăng dầu. NghÄ©a là khi các yếu tố đầu vào tăng hoặc giảm dÆ°á»›i 10% các doanh nghiệp được toàn quyá»n chủ Ä‘á»™ng quyết định phÆ°Æ¡ng án giá. Nhà nÆ°á»›c chỉ thá»±c hiện công tác háºu kiểm xem doanh nghiệp có niêm yết giá bán theo quy định hay không.
Trong trÆ°á»ng hợp, yếu tố đầu vào tăng khoảng 10-15%, doanh nghiệp được Ä‘iá»u chỉnh tăng thêm 60%. Nếu mức tăng này chÆ°a đủ bù cho các khoản lá»— sẽ được há»— trợ bởi quỹ bình ổn giá và Nhà nÆ°á»›c chỉ can thiệp nếu thị trÆ°á»ng biến Ä‘á»™ng vá»›i nguyên tố đầu vào tăng trên 15%. Nếu giá thế giá»›i giảm mạnh, sau khi trừ Ä‘i các khoản chi phí, thuế... doanh nghiệp được quyá»n giảm giá bán nhÆ°ng mức giảm không được thấp hÆ¡n giá thành.
PhÆ°Æ¡ng án 3, Bá»™ Tài chính Ä‘á» xuất các phÆ°Æ¡ng thức Ä‘iá»u hành giống nhÆ° phÆ°Æ¡ng án 2. Tuy nhiên sá»± khác biệt ở chá»— biên Ä‘á»™ tăng giá được ná»›i rá»™ng hÆ¡n ở phạm vi 7 - 12%. NghÄ©a là doanh nghiệp đầu mối được Ä‘iá»u chỉnh giá trong phạm vi đến 7%. Nếu tăng 7-12%, doanh nghiệp đầu mối được Ä‘iá»u chỉnh giá 60% của giá vốn. Tăng trên 12%, Nhà nÆ°á»›c sẽ can thiệp. Phần vốn biến Ä‘á»™ng còn lại sẽ xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá.
Bá»™ Tài chính Ä‘ang nghiêng vá» phÆ°Æ¡ng án 3 vì giá xăng dầu tiệm cáºn được vá»›i giá thị trÆ°á»ng thế giá»›i. ThÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được chủ Ä‘á»™ng quy định giá trong trÆ°á»ng hợp tăng hoặc giảm theo định hÆ°á»›ng Nhà nÆ°á»›c.
Cục trưởng Cục Quản lý giá - Bá»™ Tài chính - Nguyá»…n Tiến Thá»a cho rằng má»™t trong những mục tiêu quan trong nhất của phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u hành giá xăng dầu là phải đảm bảo bình ổn giá, ngăn ngừa tác Ä‘á»™ng của thị trÆ°á»ng thế giá»›i vào hệ thống giá trong nÆ°á»›c, tránh tình trạng “neo giá” cao quá lâu.
Ngoài ra, để tạo yếu tố minh bạch trong quản lý Ä‘iá»u hành, Bá»™ Tài chính cÅ©ng công bố công khai công thức tính giá xăng dầu. Căn cứ vào Ä‘ó, ngÆ°á»i dân có thể giám sát các doanh nghiệp tăng hoặc giảm giá bán có hợp lý hay không. Ông Thá»a nhấn mạnh "Xăng dầu là mặt hàng nằm trong danh sách bình ổn giá, tác Ä‘á»™ng đến nhiá»u ngành hàng, lÄ©nh vá»±c, do váºy, cách thức Ä‘iá»u hành luôn được tính toán tháºn trá»ng đảm bảo cân bằng lợi ích giữa 3 bên doanh nghiệp - Nhà nÆ°á»›c và ngÆ°á»i tiêu dùng".
Các phÆ°Æ¡ng án giá sẽ được Bá»™ Tài chính trình Chính phủ sau khi lấy ý kiến Ä‘óng góp từ các bá»™ ngành và doanh nghiệp.
Kinh nghiệm Ä‘iá»u hành giá xăng dầu của má»™t số nÆ°á»›c. Nhiá»u nÆ°á»›c láºp kho dữ trữ chiến lược để chủ Ä‘á»™ng Ä‘iá»u hòa cung cầu, đảm bảo xăng dầu được kinh doanh tá»± do. Nháºt cung cấp dầu giá rẻ, ổn định và cạnh tranh xăng dầu diá»…n ra rất quyết liệt. Nháºt Bản nháºp khẩu 90% dầu thô vá» chế biến, 3% dầu thành phẩm. Còn Malaysia Ä‘Æ°a xăng Ä‘âu vào danh mục bị kiểm soát theo luáºt kiểm soát nguồn cung năm 1961. Hầu hết các nÆ°á»›c áp dụng cÆ¡ chế giá thị trÆ°á»ng. Nháºt Bản, Mỹ, Thái Lan dá»u niêm yết giá bán lẻ công khai, nhà nÆ°á»›c không can thiệp mức giá. Má»™t số ít các nÆ°á»›c áp dụng chính sách há»— trợ xăng dầu cho sản xuất. Má»™t số nÆ°á»›c có khai thác dầu được láºp quỹ ổn định bằng cách lấy tiá»n lãi từ kinh doanh dầu thô và sản phẩm dầu khí để trang trải cho các doanh nghiệp kinh doanh dầu khí nháºp khẩu khi giá dầu trên thế giá»›i tăng Ä‘á»™t biến. |
VnE