Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cho rằng Bá»™ Tài chính Ä‘iá»u hành giá xăng càng lúc càng rối, khiến doanh nghiệp lá»— nặng. Phản lại Bá»™ Tài chính khẳng định há» chịu trách nhiệm trÆ°á»›c dân, nếu doanh nghiệp lá»— không kinh doanh được thì rút.
Buổi há»™i thảo vá» "Äiá»u hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng" tổ chức sáng nay biến thành cuá»™c tranh cãi gay gắt giữa đại diện 2 bá»™ Tài chính và Công ThÆ°Æ¡ng. Dù rằng, cuá»™c há»p có sá»± góp mặt của hÆ¡n 20 chuyên gia đầu ngành và giá»›i báo chí.
Bá»™ trưởng Tài chính VÆ°Æ¡ng Äình Huệ (ảnh trái), Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng - Nguyá»…n Cẩm Tú (ảnh phải) chÆ°a thống nhất được quan Ä‘iểm.
Bá»™ Tài chính - VÆ°Æ¡ng Äình Huệ vá»›i 10 năm kinh nghiệm trong ngành kiểm toán cho biết mục Ä‘ích của cuá»™c há»™i thảo là để lắng nghe các ý kiến trái chiá»u liên quan đến mặt hàng nhạy cảm - xăng dầu. Trên cÆ¡ sở các số liệu công khai vá» lá»— lãi doanh nghiệp, biến Ä‘á»™ng thị trÆ°á»ng, các ý kiến Ä‘á» xuất, Bá»™ Tài chính sẽ có các giải pháp Ä‘iá»u hành hiệu quả trong thá»i gian tá»›i.
Äại diện cho phía Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng có Thứ trưởng Bá»™ Nguyá»…n Cẩm Tú. Dù không có tên trong danh sách phát biểu, ông Tú xin có ý kiến vì cho rằng bức xúc của ông Ä‘ã ở ngưỡng không thể tiếp tục kìm nén.
Ông Tú cho rằng cách Ä‘iá»u hành giá bán lẻ xăng dầu của Việt Nam thá»i gian vừa qua mang tính ná»a vá»i và chẳng giống ai. NghÄ©a là không hẳn là bao cấp cÅ©ng chẳng thị trÆ°á»ng. Mấu chốt vấn Ä‘á» nằm ở chá»— Bá»™ Tài chính không xác định rõ mục tiêu là đảm bảo an ninh năng lượng hay bao cấp cho dân. Vì váºy mà càng Ä‘iá»u hành thì càng rối, làm Ä‘úng cÅ©ng bị chá»i, và bị dân coi nhÆ° thể tá»™i đồ.
Theo ông, chủ trÆ°Æ¡ng của Chính phủ Ä‘ã rõ Ä‘ó là đảm bảo nguồn cung ở má»i lúc, má»i nÆ¡i và má»i thá»i Ä‘iểm. NghÄ©a là mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng phải được đặt lên hàng đầu. Thế nhÆ°ng, do chÆ°a xác định mục tiêu cụ thể nên Ä‘iá»u hành xăng dầu của VN thá»i gian qua vẫn theo kiểu "bịt mắt bắt dê", thấy báo chí lên tiếng là sợ, không dám tăng giá bán lẻ dù thị trÆ°á»ng thế giá»›i biến Ä‘á»™ng, doanh nghiệp trong nÆ°á»›c lá»— nặng. Dẫn đến háºu quả cÆ¡ quan quản lý bị tiếng xấu, doanh nghiệp bị chá»i vì suốt ngày chỉ biết kêu lá»—.
"Chúng ta Ä‘ang Ä‘iá»u hành giá xăng theo kiểu 'sống chết mặc bay', dùng tay chân thay cho cái đầu vì váºy mà lãnh đạo cấp cao chá»i, báo chí chá»i, làm Ä‘úng cÅ©ng bị chá»i và dân thì coi nhÆ° tá»™i đồ", ông Tú bức xúc.
Theo ông Tú, thá»i gian qua, Bá»™ Tài chính Ä‘iá»u hành giá xăng theo kiểu dÆ° luáºn tá»›i Ä‘âu, Ä‘iá»u hành tá»›i Ä‘ó. Thành thá» các mục tiêu cân đối cung cầu, hệ thống ra sao, doanh nghiệp lá»— lãi thế nào, xuất láºu ra sao Ä‘á»u bị bá» qua. Khi giá tăng, không dám tăng, giá giảm thì không có cÆ¡ để giảm và rồi khi ban hành quyết định thì giá má»›i khác quá xa so vá»›i thế giá»›i.
"Bá»™ Tài chính hứa bù lá»— cho doanh nghiệp bao lần nhÆ°ng hứa nhiá»u lại thất hứa. Tôi tháºt xấu hổ khi hứa quá nhiá»u vá»›i doanh nghiệp nhÆ°ng lại bất lá»±c không làm được gì giúp há» cả trong khi vẫn yêu cầu đảm bảo nguồn cung", ông Tú nói.
Theo ông, chính cách Ä‘iá»u hành kể trên Ä‘ã dẫn đến háºu quả là cÆ¡ quan quản lý bất lá»±c trÆ°á»›c doanh nghiệp. Nếu giá không theo thị trÆ°á»ng, không giải quyết các khoản lá»— cho doanh nghiệp thì sẽ dẫn đến các nguy cÆ¡ vỡ hệ thống, đứt nguồn cung... Vì váºy, việc tăng giá từng bÆ°á»›c cần phải thá»±c hiện. "Dân chá»i cố mà nghe, vợ tôi chá»i, anh em há» hàng nhà tôi chá»i, tôi cÅ©ng phải chịu. Äây là cách tốt nhất có thể làm lúc này. Lý thuyết nhiá»u nhÆ°ng thá»±c tế thì khác xa nhiá»u lắm", ông Tú nói thêm.
Bổ sung cho ý kiến của Thứ trưởng Tú, Tổng giám đốc Petrolimex - Bùi Ngá»c Bảo cÅ©ng dẫn chứng má»™t loạt các con số lá»— - lãi mà doanh nghiệp này phải chịu trÆ°á»›c áp lá»±c giá thế giá»›i và cách Ä‘iá»u hành quá rối rắm của Bá»™ Tài chính.
Ông Bảo cho biết suốt thá»i gian qua, giá bán lẻ của Việt Nam thấp hÆ¡n rất nhiá»u so vá»›i giá nháºp khẩu. Vì váºy, doanh nghiệp luôn trong trạng thái lá»— trÆ°á»ng kỳ. Tính tá»›i tháng 8, Petrolimex lá»— 1.800 tá»· đồng. Dá»± kiến trong tháng 9 khoản lá»— của công ty Æ°á»›c khoảng 200 tá»· đồng nâng tổng số lá»— trong 9 tháng đầu năm lên 2.000 tá»· đồng. "Bá»™ Tài chính nên xem xét xá» lý các khoản lá»— cho doanh nghiệp", ông Bảo nói.
Tổng giám đốc Tổng công ty Dầu VN (PV Oil) - Lê Xuân Trình tiếp lá»i: "Các khoản lá»— này không phải do doanh nghiệp tạo ra mà do cÆ¡ chế".
Ông Trình Ä‘á» xuất nên "thả" giá xăng, dầu theo thị trÆ°á»ng giống nhÆ° má»™t số mặt hàng khác trong Ä‘ó có gas. Vì khi giá theo thị trÆ°á»ng "có lên, có xuống" ngÆ°á»i tiêu dùng sẽ cảm thấy sòng phẳng, doanh nghiệp cÅ©ng dá»… thở hÆ¡n...
Tại buổi há»™i thảo, đại diện của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và má»™t số doanh nghiệp cÅ©ng lá»›n tiếng chì chiết Bá»™ Tài chính vá» quyết định giảm giá bán lẻ xăng dầu 500 đồng hồi cuối tháng 8 vừa qua. Lý do là, quyết định này quá bất ngá» và nó không phản ánh Ä‘úng thá»±c tế của thị trÆ°á»ng. Tại thá»i Ä‘iểm tháng 7/2011 khi giá thế giá»›i giảm mạnh, doanh nghiệp lãi, Bá»™ Tài chính "lá»" chuyện giảm giá. Khi giá thế giá»›i tăng trở lại (tháng 8/2011), doanh nghiệp lá»—, quyết định giảm giá lại được Ä‘Æ°a ra. Tháºm chí có ý kiến nói rằng việc Ä‘á»™t ngá»™t giảm giá này có yếu tố chính trị nhiá»u hÆ¡n là đảm bảo quyá»n lợi của ngÆ°á»i tiêu dùng.
Bằng thái Ä‘á»™ khá bình tÄ©nh, ngÆ°á»i đứng đầu ngành tài chính VÆ°Æ¡ng Äình Huệ nói rằng quyết định giảm giá bán lẻ được ông căn cứ vào Ä‘úng quy định của Luáºt, diá»…n biến thá»±c tế của thị trÆ°á»ng. Và nếu vì Ä‘á»™ng cÆ¡ chính trị, ông Ä‘ã giảm giá ngay thá»i Ä‘iểm đảm nháºn vị trí Bá»™ trưởng Tài chính - giai Ä‘oạn mà dÆ° luáºn bức xúc nhất vá» giá xăng dầu, chứ không phải đợi đến 20 ngày sau má»›i ra quyết định.
Ông Huệ tiết lá»™, tại thá»i Ä‘iểm giảm giá xăng dầu, ông Ä‘ã má»i Chủ tịch Petrolimex lên để há»i: "Có giảm giá hay không?". Lúc ấy, Petrolimex Ä‘ã lãi tá»›i 780 đồng má»—i lít xăng, chÆ°a kể lợi nhuáºn định mức 300 đồng. Khoản lãi của Petrolimex cÅ©ng được ông Huệ cáºp nháºt từ chính số liệu của hải quan. "Tôi ra quyết định giảm giá và tôi chịu trách nhiệm cá nhân. Chúng tôi không quan liêu mà sau má»—i quyết định là cả táºp thể lãnh đạo", ông Huệ nói.
Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Äình Huệ cho rằng vá»›i kinh nghiệm 10 năm kiểm toán ông thuá»™c các số liệu lá»— lãi của doanh nghiệp nhÆ° lòng bàn tay. Äiá»u này có nghÄ©a, ông thừa hiểu các nhà nháºp khẩu xăng dầu lá»— hay lãi và sức chịu Ä‘á»±ng của hỠđến Ä‘âu. "Không ai muốn tăng giá xăng cả vì tác Ä‘á»™ng đến lạm phát ảnh hưởng tá»›i 80 triệu dân. Việc giảm giá cÅ©ng váºy, không ai lại bá» qua khi có cÆ¡ há»™i giảm", ông Huệ chia sẻ.
Theo ông, sở dÄ© giá xăng dầu chÆ°a thể "thả" theo thị trÆ°á»ng ngay được vì vẫn còn tồn tại Ä‘á»™c quyá»n. Ba doanh nghiệp Ä‘ang chiếm trên 90% thị phần trong Ä‘ó có Petrolimex (trên 60%) và PV Oil. Nếu 3 doanh nghiệp này "Ä‘i Ä‘êm" vá»›i nhau thì doanh nghiệp khác chết, ngÆ°á»i tiêu dùng sẽ chịu thiệt.
"Bá»™ Tài chính không bá» qua doanh nghiệp nào cả. Nếu cách Ä‘iá»u hành của chúng tôi gây thiệt hại cho doanh nghiệp chúng tôi chịu trách nhiệm và bồi thÆ°á»ng. Nếu doanh nghiệp nào không làm được thì rút lui. Kể cả Petrolimex, nếu không làm được chúng tôi sẵn sàng cho giải tán để láºp tổng công ty khác. Nhà nÆ°á»›c không dá»a ai và cÅ©ng không ai dá»a được nhà nÆ°á»›c", ông Huệ tá» thái Ä‘á»™.
Năm 2008, Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã trích trên 4.600 tá»· đồng để bù lá»— cho doanh nghiệp. Theo bá»™ trưởng Huệ, sá»± hy sinh của Nhà nÆ°á»›c chẳng ai Ä‘á» cáºp tá»›i, trong khi doanh nghiệp chỉ biết kêu lá»— mà không biết chia sẻ vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng.
Ông Huệ cảnh báo tá»›i Ä‘ây, Bá»™ Tài chính sẽ liên tục có "trát" yêu cầu doanh nghiệp phải báo cáo lá»— lãi, các hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh ở bất cứ thá»i Ä‘iểm nào
Liên quan đến ý kiến của Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú, ông Huệ cÅ©ng thẳng thắn: Bảo đảm nguồn cung, bình ổn, hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh... trách nhiệm thuá»™c vá» Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng. Việc vỡ hay không vỡ hệ thống không thuá»™c thẩm quyá»n của Bá»™ Tài chính. Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất cÅ©ng Ä‘ã váºn hành 100% công suất là nguồn dá»± trữ cho thị trÆ°á»ng ná»™i địa.
Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Äình Huệ chốt lại: Từ nay đến cuối năm sẽ không có chuyện tăng giá và cÅ©ng không nên tăng giá bán lẻ xăng dầu mà sẽ áp dụng các biện pháp bình ổn. Trong trÆ°á»ng hợp cần thiết, Nhà nÆ°á»›c sẽ bù lá»—.
Nguồn tin: Vnexpress