TrÆ°á»›c hết là thá»±c trạng việc Ä‘iều hành, quản lý Quỹ này không minh bạch; tính vào giá bán xăng dầu là vô lý, gây bức xúc cho người tiêu dùng. Thá»±c tế hiện nay, chúng ta vẫn chÆ°a quy định được thuế xăng dầu phải ổn định, để tránh việc giá xăng dầu trong nÆ°á»›c biến Ä‘á»™ng má»™t cách tùy biến theo ý muốn của các doanh nghiệp đầu mối. Đơn cá»­ nhÆ° từ đầu năm 2013 đến nay, giá xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c liên tục có biến Ä‘á»™ng, chủ yếu theo chiều hÆ°á»›ng tăng trong khi giá thế giá»›i được Ä‘iều chỉnh. Đến khi giá thế giá»›i giảm sâu, phải mất má»™t thời gian dài giá trong nÆ°á»›c má»›i Ä‘iều chỉnh giảm, vá»›i lý do phải chờ đợi sau 30 ngày để tính toán theo quy định của Nghị định 84.

Liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng – Tài chính (cÆ¡ quan được Chính phủ giao nhiệm vụ trá»±c tiếp về Ä‘iều hành giá xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c) lấy lý do phải chờ báo cáo lá»— - lãi của doanh nghiệp; trong Ä‘ó căn cứ chủ yếu là thời hạn Ä‘iều chỉnh 30 ngày theo Nghị định 84 của Chính phủ. Nếu các doanh nghiệp vẫn lá»—, sẽ tính toán trích Quỹ bình ổn, rồi giảm thuế (nhập khẩu), cuối cùng má»›i đến Ä‘iều chỉnh tăng giá. Thá»±c tế, lá»— lãi của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu trong nÆ°á»›c, qua nhiều cuá»™c họp giữa liên bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng – Tài chính đều cho thấy các cÆ¡ quan chủ quản đều không nắm rõ. Chỉ biết khi giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng, doanh nghiệp “kêu”, liên bá»™ lại sá»­ dụng Quỹ bình ổn để ổn định thị trường, theo hÆ°á»›ng bảo đảm nguồn thu cho doanh nghiệp, lại vừa giữ được ổn định giá thị trường. 

Đề xuất của Hiệp há»™i xăng dầu Việt Nam tại Há»™i thảo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vừa qua về sá»­a đổi Nghị định 84 Ä‘ã Ä‘Æ°a ra 2 phÆ°Æ¡ng án liên quan đến Quỹ bình ổn giá xăng dầu, trong Ä‘ó có phÆ°Æ¡ng án về việc bỏ quỹ này. Quan Ä‘iểm được Ä‘Æ°a ra là khi thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được quyền quyết định giá bán xăng dầu và người dân chấp nhận giá bán xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường thì việc lập Quỹ bình ổn là không cần thiết. Bên cạnh Ä‘ó, việc bỏ quỹ sẽ làm giảm bá»›t và ổn định các yếu tố cấu thành giá bán, làm minh bạch giá bán lẻ xăng dầu. 

Thá»±c tế, khi Ä‘ã xác định Ä‘iều hành giá xăng dầu theo hÆ°á»›ng thị trường (vá»›i tham chiếu là giá thế giá»›i) thì Nhà nÆ°á»›c không nên can thiệp nhÆ° hiện nay nữa mà nên nhường quyền chủ Ä‘á»™ng cho doanh nghiệp; phần giữ lại là cÆ¡ chế giám sát mà thôi. Nếu Quỹ bình ổn tiếp tục được duy trì và Nhà nÆ°á»›c tiếp tục sá»­ dụng thuế nhập khẩu nhÆ° má»™t công cụ Ä‘iều tiết giá bán lẻ thì khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối phải tiếp tục giảm giá bán lẻ của mình, không hạn chế khoảng cách thời gian giữa hai lần giảm và số lần giảm nhÆ° quy định tại Nghị định 84. NghÄ©a là tiếp tục diá»…n biến các bất cập khi giá thế giá»›i tăng thì doanh nghiệp trong nÆ°á»›c Ä‘òi Ä‘iều chỉnh giá, giảm thì lại lôi các yếu tố khác ra để ghìm nhÆ° hiện nay.

Có nhiều đề xuất được Ä‘Æ°a ra trong các hÆ°á»›ng Ä‘iều chỉnh Nghị định 84, nhÆ°ng xem ra cÆ¡ quan chủ quản  vẫn muốn “giữ” quyền lá»±c quản lý của mình, dù Ä‘ó là các biện pháp đầy bất cập. Mạnh dạn trao quyền cho doanh nghiệp và quản lý bằng chế tài chặt chẽ, Ä‘ó sẽ là biện pháp mạnh để các cÆ¡ quan hữu quan thể hiện quyền lá»±c giám sát của mình đối vá»›i doanh nghiệp mà Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã giao phó. Vấn đề ở chá»— liên bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng – Tài chính có dám “lùi” để “tiến” nhÆ° đề xuất mạnh dạn của chính các doanh nghiệp? 

 

Nguồn tin: (GD&TĐ)