Việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ được chuyển vá» Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thay vì Bá»™ Tài chính nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây.
Vừa Ä‘á bóng vừa thổi còi
Theo quyết định má»›i Ä‘ây vá» Ä‘iá»u hành giá xăng dầu, việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ được chuyển vá» Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thay vì Bá»™ Tài chính nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây. Äồng thá»i, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu được quyá»n tá»± quyết trong trÆ°á»ng hợp giá cÆ¡ sở tăng dÆ°á»›i 2% thay vì 7% nhÆ° dá»± thảo nghị định 84 lúc đầu.
Trao đổi vá»›i báo Äất Việt, TS Lê Äăng Doanh - nguyên Viện trưởng Viện quản lý Kinh tế trung Æ°Æ¡ng cho biết, Æ°u Ä‘iểm của quyết định này là Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng phải chịu trách nhiệm vá» toàn bá»™ vấn Ä‘á» quản lý giá xăng và công luáºn sẽ chỉ cần phải há»i má»™t địa chỉ là Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng.
Song, bất cáºp được chỉ ra là, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng chịu trách nhiệm cả vá» quản lý cạnh tranh, quản lý giá cả và các mặt khác sẽ dá»… rÆ¡i vào tình trạng vừa Ä‘á bóng vừa thổi còi.
TrÆ°á»›c lo ngại của dÆ° luáºn vá» việc, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng chủ trì Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ tạo nên sá»± cạnh tranh không bình đẳng giữa các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu (doanh nghiệp thuá»™c Bá»™ và không thuá»™c Bá»™), củng cố thế Ä‘á»™c quyá»n của Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam Petrolimex (thuá»™c Bá»™) hiện Ä‘ang chiếm tá»›i gần 50% thị phần, TS Lê Äăng Doanh nêu quan Ä‘iểm: "Việc giám sát các chức năng của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng là hết sức cần thiết".
 |
| Việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ được chuyển vá» Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thay vì Bá»™ Tài chính nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây. |
TS Lê Äăng Doanh cÅ©ng bày tá» thắc mắc: "Lá»±c lượng nhân viên tại Viện Quản lý giá, Cục quản lý giá của Bá»™ Tài chính phần xăng dầu có được chuyển sang Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng hay Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng phải xây dá»±ng lá»±c lượng má»›i sẽ rất lãng phí và không táºn dụng được kinh nghiệm và kiến thức Ä‘ã tích lÅ©y được từ Bá»™ Tài chính".
Äồng quan Ä‘iểm vá»›i TS Lê Äăng Doanh, chuyên gia kinh tế thÆ°Æ¡ng mại, ông VÅ© Vinh Phú cÅ©ng cho biết, việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ được chuyển vá» Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thay vì Bá»™ Tài chính nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây chỉ là vấn Ä‘á» hai bố, giá» còn má»™t bố, thay ông bố này bằng ông bố khác nhÆ°ng vẫn chÆ°a có sá»± cạnh tranh hoàn hảo thì việc Ä‘iá»u hành giá xăng vẫn không thể minh bạch.
Ngoài ra, ông VÅ© Vinh Phú cÅ©ng lÆ°u ý, nếu các nút thắt nhÆ° vấn Ä‘á» quỹ bình ổn giá, lợi nhuáºn định mức, vấn Ä‘á» Ä‘á»™c quyá»n, quản lý… không giải quyết được thì tháºm chí Thủ tÆ°á»›ng trá»±c tiếp Ä‘iá»u hành cÅ©ng không được.
Vá» biên Ä‘á»™ 2% thay vì 7%, trả lá»i trên Thá»i báo Kinh tế Sài Gòn Online, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long bình luáºn, vá»›i biên Ä‘á»™ này sẽ rất dá»… xảy ra tình trạng các doanh nghiệp đầu mối tăng giá xăng dầu liên tục. “Dá»± thảo nghị định quy định thá»i gian giãn cách giữa hai lần tăng giá tối Ä‘a là 15 ngày nhÆ°ng vá»›i biên Ä‘á»™ 2% nhÆ° váºy thì doanh nghiệp rất dá»… lợi dụng Ä‘iá»u này để tăng giá liên tục. Vá»›i ngÆ°á»i dân, giá xăng tăng 2%, tức khoảng 400 – 500 đồng/lít là cả vấn Ä‘á»”, ông Long nói.
Äiá»u hành giá... lởm khởm
TrÆ°á»›c con số mà Táºp Ä‘oàn xăng dầu Việt Nam Petrolimex má»›i Ä‘ây công bố năm 2013, doanh thu thuần từ kinh doanh xăng dầu là hÆ¡n 163.000 tá»· đồng, lãi trÆ°á»›c thuế là hÆ¡n 1000 tá»· đồng trong khi má»—i lần xin chính sách Æ°u Ä‘ãi, Petrolimex lại viện cá»› phải thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị, không đặt mục tiêu kinh doanh nhÆ°ng khi cần tăng giá lại lấy cá»› kinh doanh phải có lãi, ông VÅ© Vinh Phú cho rằng, các Bá»™ sẽ phải giải thích cho ngÆ°á»i tiêu dùng.
"Äây là kết quả của việc Ä‘iá»u hành... lởm khởm, không có nhạc trưởng chỉ huy. Việc chuyển qua Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thay vì Bá»™ Tài chính tình trạng cÅ©ng sẽ không thay đổi gì", ông VÅ© Vinh Phú nói.
Theo ông VÅ© Vinh Phú, kinh tế thị trÆ°á»ng phải tách chính trị ra, kinh doanh phải là kinh doanh, để lẫn lá»™n nháºp nhèm các doanh nghiệp sẽ vin vào mục tiêu chính trị để báo lá»—, tăng giá.
TS Lê Äăng Doanh cÅ©ng cho biết, lợi nhuáºn phải được tạo ra má»™t cách hợp lý trên cÆ¡ sở cạnh tranh và Ä‘em lại lợi ích cho ngÆ°á»i dân, không phải lợi nhuáºn là Ä‘á»™c quyá»n, dá»±a trên việc lạm dụng vị thế Ä‘á»™c quyá»n.
TrÆ°á»›c quyết định Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng trá»±c tiếp Ä‘iá»u hành giá xăng dầu và việc Bá»™ Xây dá»±ng cho biết phải có bàn tay hữu hình can thiệp vào thị trÆ°á»ng thông qua quyết định cấm xây dá»±ng nhà ở thÆ°Æ¡ng mại trong năm 2014, ông VÅ© Vinh Phú cho rằng, chính những quyết định phi thị trÆ°á»ng Ä‘ã ngăn cản Việt Nam đến vá»›i ná»n kinh tế thị trÆ°á»ng.
"Nếu Bá»™ trưởng Bá»™ Xây dá»±ng Trịnh Äình DÅ©ng quyết định cấm nhà ở thÆ°Æ¡ng mại thì số bất Ä‘á»™ng sản Ä‘ang có sẽ tăng giá vì nguồn cung không có", ông VÅ© Vinh Phú phân tích.
Trong khi Ä‘ó, TS Lê Äăng Doanh tin tưởng: “Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ Ä‘ã có thông Ä‘iệp đầu năm, khẳng định rõ sẽ thá»±c hiện cÆ¡ chế cạnh tranh, tháºm chí theo Thủ tÆ°á»›ng sẽ loại bá» Ä‘á»™c quyá»n. Váºy nên tôi hi vá»ng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng sẽ thá»±c hiện nghiêm túc thông Ä‘iệp của Thủ tÆ°á»›ng”.
Nguồn tin: Baodatviet
