Hai Bá»™ Tài chính, Công thÆ°Æ¡ng vẫn thuá»™c Chính phủ nên bản chất của việc tăng giá, Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu sẽ không khác nhau nhiá»u.
TS Nguyá»…n Äức Äá»™, Viện Kinh tế Tài chính (Há»c viện Tài chính) nêu quan Ä‘iểm vá» quyết định việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ được chuyển vá» Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thay vì Bá»™ Tài chính nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây.
Vẫn theo quy định của Chính phủ
TS Nguyá»…n Äức Äá»™ cho biết, Bá»™ Tài chính hay Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng quản lý giá vá» bản chất chỉ là thay mặt Nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện Nghị định 84, tất cả vẫn theo quy định quy định của Chính phủ.
Vá» việc, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng trá»±c tiếp Ä‘iá»u chỉnh giá trong khi Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng quản Petrolimex, Petrolimex chiếm khoảng 50% thị phần, dÆ° luáºn lo lo ngại các doanh nghiệp ngoài Petrolimex không có cÆ¡ há»™i để tham gia vào thị trÆ°á»ng, TS Nguyá»…n Äức Äá»™ nêu quan Ä‘iểm, hiện tại tất cả các doanh nghiệp Ä‘á»u có quyá»n tham gia, vấn Ä‘á» là Petrolimex quá lá»›n nên khi các doanh nghiệp khác làm gì Ä‘á»u phải nhìn vào Petrolimex.
"Vá» cÆ¡ bản mấu chốt nằm ở chá»— để theo giá thị trÆ°á»ng, thị trÆ°á»ng phải là thị trÆ°á»ng cạnh tranh đồng nghÄ©a, không thể có doanh nghiệp quá lá»›n trên thị trÆ°á»ng còn nếu vẫn còn doanh nghiệp chiếm thị phần quá lá»›n thì nhà nÆ°á»›c phải can thiệp định giá", TS Nguyá»…n Äức Äá»™ nói.
Theo TS Nguyá»…n Äức Äá»™, để khắc phục Ä‘iá»u trên là tách Petrolimex ra, nhà nÆ°á»›c không cần định giá còn nếu nhÆ° tình trạng hiện nay nhà nÆ°á»›c phải định giá và khi định giá sẽ mang tính chủ quan của Bá»™ ngành, má»—i bá»™ có ảnh hưởng nhất định.
Song TS Nguyá»…n Äức Äá»™ cÅ©ng thẳng thắn: "Tháºt sá»± cuối cùng hai bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, Tài chính vẫn thuá»™c Chính phủ nên theo tôi, bản chất việc tăng giá, Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu không khác nhau nhiá»u".
|
|
| Giá xăng sẽ do Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng trá»±c tiếp Ä‘iá»u hành giá |
TS Nguyá»…n Äức Äá»™ nêu ra má»™t Æ°u Ä‘iểm khi Bá»™ Tài chính không trá»±c tiếp Ä‘iá»u hành giá, Bá»™ Tài chính Ä‘á»™c láºp hÆ¡n trong vấn Ä‘á» thuế.
Giá xăng dầu thá»i gian tá»›i, theo TS Nguyá»…n Äức Äá»™ sẽ vẫn phụ thuá»™c vào giá thế giá»›i, giá thế giá»›i tăng mà trong nÆ°á»›c không tăng, ngân sách sẽ phải lấy tiá»n ra để bù.
CÅ©ng theo TS Nguyá»…n Äức Äá»™, giá xăng dầu tăng theo và giảm theo thế giá»›i nhÆ°ng sẽ có giảm cháºm, tăng nhanh xảy ra trong giai Ä‘oạn ngắn do quá trình Ä‘iá»u hành quỹ bình ổn giá và trong quá trình làm cÅ©ng không ngoại trừ trÆ°á»ng hợp doanh nghiệp gian láºn, muốn che cái ná», Ä‘áºy cái kia.
Không thể minh bạch
Bày tá» quan Ä‘iểm vá» vấn Ä‘á» này, GS TS Äặng Äình Äào - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển, Äại há»c KTQD Hà Ná»™i cho biết, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng là Ä‘Æ¡n vị quản lý nhà nÆ°á»›c, Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam Petrolimex lại trá»±c thuá»™c Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thì Nghị định 199 vá» hạch toán kinh doanh, trích láºp quỹ lại sinh ra lợi ích nhóm.
"Tháºt ra, xăng dầu là mặt hành kinh doanh có Ä‘iá»u kiện nên quản lý nhà nÆ°á»›c, Ä‘iá»u tiết của nhà nÆ°á»›c là cần thiết nhÆ°ng thị trÆ°á»ng phải có sá»± cạnh tranh", GS TS Äặng Äình Äào nói.
GS TS Äặng Äình Äào phân tích, cạnh tranh sẽ làm giá của thị trÆ°á»ng giảm xuống nhÆ°ng thá»±c tế xăng dầu không làm được mà duy trì hình thức kinh doanh Ä‘á»™c quyá»n nên bao giá» giá cÅ©ng cao.
Việc cạnh tranh cÅ©ng buá»™c các doanh nghiệp phải tối Æ°u hóa đầu vào, giảm thiểu chi phí, nâng cao chất lượng. "Song Ä‘iá»u này chỉ diá»…n ra ở những doanh nghiệp ngoài quốc doanh dùng tiá»n do chính há» bá» ra còn nếu vẫn dùng ngân sách của nhà nÆ°á»›c thì không thể thay đổi được", GS TS Äặng Äình Äào nhấn mạnh.
Biện pháp Ä‘Æ°a ra, theo GS TS Äặng Äình Äào là phải sắp xếp để giảm dần các doanh nghiệp nhà nÆ°á»›c hoạt Ä‘á»™ng kém hiệu quả. CÅ©ng theo GS TS Äặng Äình Äào, cạnh tranh sẽ sắp xếp, Ä‘ào thải những doanh nghiệp hoạt Ä‘á»™ng kém hiệu quả trên thị trÆ°á»ng.
Bình luáºn vá» kết quả kinh doanh của Petrolimex lợi nhuáºn sau thuế là 1.578 tá»· đồng, nếu tính trên tổng nguồn vốn là 59.928 tá»· đồng thì tá»· suất lợi nhuáºn sau thuế trên vốn đạt 2,63%, trong khi việc kinh doanh trong năm vừa qua của Petrolimex có 11 lần Ä‘iá»u chỉnh giá, vá»›i 5 lần tăng, 6 lần giảm nhÆ°ng tổng tăng cao hÆ¡n, trong bối cảnh Petrolimex muốn tăng giá kêu lá»—, GS TS Äặng Äình Äào cho biết, Ä‘ã đến lúc phải có sá»± nghiên cứu khảo sát tỉ mỉ khách quan cách các nÆ°á»›c nhÆ° Malaysia, Singapore, Thái Lan kinh doanh xăng dầu nhÆ° thế nào. Còn nếu cứ loay hoay mãi thì không thể minh bạch và theo giá thị trÆ°á»ng được.
"Nếu muốn các nÆ°á»›c công nháºn Việt Nam là ná»n kinh tế thị trÆ°á»ng thì kinh doanh phải theo nguyên tắc thị trÆ°á»ng, lợi nhuáºn được tạo ra bằng chính doanh thu bù đắp vào chi phí để có lãi chứ không thể bằng con Ä‘Æ°á»ng gian láºn, Ä‘iá»u chỉnh giá", GS TS Äặng Äình Äào nói.
Cụ thể, quy tắc thị trÆ°á»ng là các doanh nghiệp hoạt Ä‘á»™ng có lãi khi bản thân doanh nghiệp có được doanh thu từ bán hàng, từ cung ứng dịch vụ trên thị trÆ°á»ng, bù đắp được chi phí trong quá trình kinh doanh chứ không thể, lợi nhuáºn được tạo ra từ việc tăng giá, cho thuê má»™t số tài sản nhàn rá»—i của doanh nghiệp hoặc là từ chụp giáºt.
Ngoài ra, GS TS Äặng Äình Äào cÅ©ng cho biết, để tình trạng trên diá»…n ra, má»™t mặt do các doanh nghiệp làm ăn theo kiểu chụp giáºt mặt khác là do hệ thống pháp luáºt lá»ng lẻo nên Ä‘ã bị lợi dụng những kẽ hở.
Nguồn tin: Baodatviet
