Đúng là các hành vi gian dối, trái phép trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu hiện được nói đến rất nhiều. Nói đến rất nhiều bởi hầu nhÆ° người dân có thể thấy hàng ngày, bị thiệt hại, bị móc túi hàng ngày. Tuy nhiên, các chủ thể vi phạm ngày càng làm mạnh, làm tá»›i vá»›i quy mô lá»›n hÆ¡n. 

 

TrÆ°á»›c Ä‘ây các báo Ä‘ã phát hiện ra hàng loạt vi phạm nhÆ°ng quyết tâm của những người có thẩm quyền vẫn chỉ dừng lại ở hứa hẹn xá»­ lý. Báo Tuổi trẻ lại vừa có loạt bài về vấn nạn pha chế, làm giả xăng dầu vá»›i quy mô rất hoành tráng. Thế nhÆ°ng liệu có được xá»­ lý? Điều Ä‘ó thể hiện hay không là minh chứng cho công cụ quản lý của chúng ta có đủ mạnh hay không?

 

 

Liên quan đến việc biến nÆ°á»›c lã, tạp chất thành xăng dầu mà báo chí nêu cần được Ä‘iều tra làm rõ để kết luận về hành vi vi phạm, tính chất, mức Ä‘á»™ vi phạm để xem xét trách nhiệm, chế tài xá»­ lý. 

 

Tuy nhiên, bÆ°á»›c đầu có thể thấy Ä‘ây là dấu hiệu của hành vi sản xuất hàng giả. Cụ thể trường hợp này là hàng giả về chất lượng và công dụng - hàng hoá không có giá trị sá»­ dụng hoặc giá trị sá»­ dụng không Ä‘úng vá»›i nguồn gốc, bản chất tá»± nhiên, tên gọi và công dụng của hàng hoá. 

 

 

Theo Điều 156 Bá»™ luật hình sá»± thì người nào sản xuất, buôn bán hàng giả tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i số lượng của hàng thật có giá trị từ ba mÆ°Æ¡i triệu đồng đến dÆ°á»›i má»™t trăm năm mÆ°Æ¡i triệu đồng, hoặc dÆ°á»›i ba mÆ°Æ¡i triệu đồng nhÆ°ng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc Ä‘ã bị xá»­ phạt hành chính về hành vi quy định tại Điều này, hoặc tại má»™t trong các Ä‘iều 153, 154, 155, 157, 158, 159 và 161 Bá»™ luật hình sá»±, hoặc Ä‘ã bị kết án về má»™t trong các tá»™i này, chÆ°a được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ sáu tháng đến năm năm. 

 

Sẽ bị phạt tù từ ba năm đến mười năm nếu phạm tá»™i: Có tổ chức; Có tính chất chuyên nghiệp; Tái phạm nguy hiểm; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Lợi dụng danh nghÄ©a cÆ¡ quan, tổ chức; Hàng giả tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i số lượng của hàng thật có giá trị từ má»™t trăm năm mÆ°Æ¡i triệu đồng đến dÆ°á»›i năm trăm triệu đồng; Thu lợi bất chính lá»›n; Gây hậu quả rất nghiêm trọng. 

 

Hoặc, phạm tá»™i thuá»™c má»™t trong các trường hợp sau Ä‘ây thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm: Hàng giả tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i số lượng của hàng thật có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên; Thu lợi bất chính rất lá»›n hoặc đặc biệt lá»›n; Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. 

 

Do Ä‘ó, để thá»±c sá»± nghiêm minh trong việc xá»­ lý các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, cÆ¡ quan Ä‘iều tra trên cÆ¡ sở thông tin, phản ánh của báo chí và dÆ° luận cần vào cuá»™c để làm rõ hành vi, khởi tố vụ án để làm rõ. Ngoài tá»™i danh nêu trên, trong quá trình hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu nếu vi phạm có thể bị khởi tố về tá»™i kinh doanh trái phép, tá»™i lừa dối khách hàng theo quy định của Bá»™ luật hình sá»± hoặc vị xá»­ lý hành chính theo quy định của Nghị định 104/2011/NĐ-CP về xá»­ phạt vi phạm hành chính về kinh doanh xăng dầu.  

 

 

Cứ chiếu vào quy định mà nói thì dá»… nhÆ°ng vấn đề là có Ä‘iều tra, làm rõ các hành vi rồi áp dụng chế tài để răn Ä‘e, trừng phạt đối vá»›i các hành vi này hay không. Chúng ta Ä‘a vÆ°á»›ng trong việc thi hành luật, ở chá»— Ä‘ó. Cho nên hàng loạt xăng dầu dỏm vẫn bÆ¡m vào các phÆ°Æ¡ng tiện giao thông, máy móc, thiết bị hàng ngày gây nên thiệt hại rất lá»›n về tài sản, cả tính mạng liên quan đến việc cháy xe, hỏng máy móc thiết bị... 

 

Nếu không phát hiện được (mà phải nhờ báo chí) các hành vi vi phạm pháp luật về kinh doanh xăng dầu trong quá trình quản lý; nếu không xá»­ lý khi báo chí, dÆ° luận Ä‘ã thông tin, cung cấp chứng cứ... thì có nghÄ©a là nhiệm vụ chÆ°a được thá»±c hiện chứ không phải là nhiệm vụ không làm được. 

 

 

Vấn đề là thiệt hại của từng người dân mua xăng, mua dầu thì rất ít khi được cÆ¡ quan chức năng thống kê lại, tập hợp lại để xem là bao nhiêu, nhÆ°ng chắc chắn là khi nào cÅ©ng nhiều. NhÆ° thế, có thể nói bằng má»™t cung cách quản lý rất “hiền lành” của mình, nhà nÆ°á»›c nhiều khi Ä‘ã vô tình làm cho người dân phải chịu thiệt thòi. Xăng, dầu Ä‘ã mua, Ä‘ã sá»­ dụng mất hết chứng cứ, thiệt hại thì Ä‘ã xảy ra không chứng minh được nguyên nhân (mặc dù có nguyên nhân)... là các vấn đề mà người dân chẳng kêu được ai, kêu được gì. 

 

Do Ä‘ó, nếu người dân Ä‘oàn kết, phanh phui, lật tẩy các hành vi sai trái trong kinh doanh xăng dầu, tập hợp chứng cứ gian dối, gian lận của các chủ thể kinh doanh cụ thể thì sẽ có cÆ¡ sở để qua Ä‘ó, gián tiếp kêu gọi trách nhiệm của cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c đối vá»›i công việc quản lý các hành vi vi phạm của các cá nhân, tổ chức kinh doanh xăng dầu. 

 

 

Tôi thì vẫn hy vọng người dân không phải Ä‘i làm thay cÆ¡ quan có trách nhiệm trong việc quản lý hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu và họ cÅ©ng không được trao thẩm quyền để làm việc Ä‘ó. Mặc dù người dân và các phÆ°Æ¡ng tiện truyền thông hiện nay vẫn là những chủ thể tích cá»±c nhất trong cuá»™c chiến chống lại hàng giả vá»›i những phát hiện, kêu cứu và phản ánh. NhÆ°ng họ không có thẩm quyền để xá»­ lý ai cả, do Ä‘ó họ chÆ°a mấy khi được bảo vệ quyền lợi. 

 

Trong khi họ chÆ°a được bảo vệ quyền lợi của mình thì người dân phải cùng nhau Ä‘oàn kết để bảo vệ túi tiền, sức khỏe, tính mạng của mình. Điều này không đến nổi “bất khả thi” nhÆ°ng là rất khó khăn và Ä‘ó là Ä‘iều Ä‘áng phải suy nghÄ©, Ä‘iều Ä‘áng đặt ra cho các cÆ¡ quan, cá nhân có trách nhiệm. 

 

Và tôi cÅ©ng nghÄ© rằng, quản lý cái gì cÅ©ng có thể có những khó khăn, nhÆ°ng không thá»±c hiện hết trách nhiệm và không làm đến cùng, không làm mạnh mẽ thì không bao giờ có kết quả.