Vụ mời thầu 25/6 của CNOOC bộc lộ sai lầm đối ngoại của Trung Quốc.

Vá»›i việc Ä‘Æ°a giàn khoan dầu ngoài khÆ¡i vào hoạt Ä‘á»™ng thăm dò dầu khí tại khu vá»±c bắc Biển Đông, vá»›i hoạt Ä‘á»™ng thành công của của tàu vÅ© trụ Thần Châu IX và việc tàu lặn Giao Long có người Ä‘iều khiển đạt tá»›i Ä‘á»™ sâu nhất thế giá»›i 7000 mét tại Rãnh Mariana ở khu vá»±c Tây Thái Bình DÆ°Æ¡ng, Bắc Kinh càng thêm tá»± tin vào khả năng Trung Quốc là nÆ°á»›c duy nhất làm chủ được công nghệ khai thác dầu khí trong vùng Biển Đông. Sá»± lạc quan này Ä‘ã thúc đẩy Bắc Kinh bật Ä‘èn xanh cho Tổng công ty Dầu khí Hải dÆ°Æ¡ng Trung Quốc (CNOOC) ngày 25/6 ngang nhiên lên tiếng mời các tập Ä‘oàn nÆ°á»›c ngoài vào đấu thầu 9 lô dầu khí nằm trong vùng Đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

NhÆ°ng, nếu thế giá»›i tán thưởng các thành tá»±u chinh phục tầm cao vÅ© trụ và Ä‘á»™ sâu Ä‘áy biển của Trung Quốc, thì lại phản đối hành Ä‘á»™ng ngang ngược của Bắc Kinh thách thức chủ quyền biển của má»™t quốc gia láng giềng. 9 lô dầu khí không phải nằm trong vùng biển tranh chấp ở Biển Đông. Chúng thuá»™c vùng Đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Chỉ có Trung Quốc cố tình tạo ra tranh chấp Ä‘ó vá»›i ý đồ hợp thức hóa các Ä‘òi hỏi vô lý của họ. 

ChÆ°a có công Æ°á»›c quốc tế quy định việc các quốc gia Trái đất khai thác khoảng không vÅ© trụ, nhÆ°ng biển cả thì Ä‘ã được Ä‘iều tiết bởi công Æ°á»›c quốc tế về Luật biển 1982 và kể từ Ä‘ó những vùng biển đặc quyền của các quốc gia do quốc gia giáp biển làm chủ. Nguyên tắc quan trọng nhất của Luật biển của Liên hợp quốc là quyền trên biển lấy lãnh thổ đất liền của má»—i quốc gia làm cÆ¡ sở để xác định. Theo Ä‘ó, Trung Quốc chỉ có đặc quyền 10% Biển Đông.

Giàn khoan dầu biển sâu 981 hoạt Ä‘á»™ng tại bắc Biển Đông: Má»›i đề cao thành tá»±u công nghệ khoan dầu nÆ°á»›c sâu; sau gần 2 tháng hoạt Ä‘á»™ng chÆ°a thấy đề cập kết quả thăm dò. Trữ lượng dầu Biển Đông có thể không nhiều nhÆ° Trung Quốc thường Ä‘Æ°a tin

Để thá»±c hiện tham vọng trở thành má»™t cường quốc biển, Trung Quốc bằng mọi giá áp đặt đường lưỡi bò 9 Ä‘oạn, chiếm 80% Biển Đông, để họ có thể mở rá»™ng vùng biển của mình tại Biển Đông khoảng hÆ¡n 2 triệu km2. Phần còn lại, họ sẽ đấu tranh giành giật từng tấc biển vá»›i các nÆ°á»›c láng giềng ở Đông Bắc Á, mà theo Luật Biển 1982, Trung Quốc chỉ có quyền quản lí khoảng dÆ°á»›i 1 triệu km2. Các nÆ°á»›c ở Đông Bắc Á nhÆ° Nhật Bản và Hàn Quốc đều căn cứ vào Luật biển 1982 để xác định vùng đặc quyền của má»—i nÆ°á»›c. Thành ra, mấy ngày trÆ°á»›c Ä‘ây má»™t tờ báo Trung Quốc Ä‘ã nhận xét rằng Trung Quốc có bốn nÆ°á»›c láng giềng “hay gây sá»±” phải đối phó là Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam và Philippines. Sao tờ báo Trung Quốc này không thấy cái lí là chính phía họ má»›i là kẻ “gây sá»±”!

Vụ CNOOC ngày 25/6 tại Vùng Đặc quyền kinh tế của Việt Nam và cuá»™c đối đầu kéo dài hai tháng rưỡi giữa Trung Quốc vá»›i Philippines tại bãi Ä‘á ngầm Scarborough, mà Philippines khẳng định nằm trong Vùng Đặc quyền kinh tế của nÆ°á»›c này, nói lên tham vọng bành trÆ°á»›ng kiểm soát Biển Đông của Trung Quốc. Quyết định mời thầu khai thác được công bố của CNOOC là bằng chứng nữa cho thấy quyết tâm càng ngày càng lá»›n của Trung Quốc trong việc áp đặt các Ä‘òi hỏi chủ quyền của họ tại Biển Đông, bất chấp các thỏa thuận từng được cam kết, bất chấp luật pháp quốc tế, bất chấp quyền chủ quyền và quyền tài phán của các nÆ°á»›c khác ở Biển Đông. Đây là giai Ä‘oạn má»›i của việc “gác mọi thứ để khai thác”. 2 triệu cây số vuông và dầu khí là mục tiêu kép mà Bắc Kinh theo Ä‘uổi. Để đạt mục tiêu này, vụ Scarborough cho thấy sẽ không có bất kỳ thỏa hiệp hay nhân nhượng từ phía Bắc Kinh.

Biển Đông có bao nhiêu dầu?

Người ta vẫn chÆ°a chắc chắn về trữ lượng dầu và khí sẽ tìm thấy tại Biển Đông. Theo số liệu của BP Statistical Review, trữ lượng dầu mỏ ở Biển Đông có thể thỏa mãn nhu cầu dầu mỏ Trung Quốc trong 60 năm tá»›i ở mức Ä‘á»™ sá»­ dụng của nÆ°á»›c này nhÆ° hiện nay. Tạp chí này nhận xét, con số dầu mỏ Biển Đông vượt qua mọi trữ lượng Ä‘ã được thăm dò của bất kỳ quốc gia nào, trừ của Saudi Arabia và Venezuela. Nhận xét này tất nhiên hợp vá»›i “khẩu vị” của má»™t số tập Ä‘oàn lợi ích ở Trung Quốc. Vì trữ lượng càng lá»›n càng biện minh cho chủ trÆ°Æ¡ng cưỡng chiếm Biển Đông. ChÆ°a biết khai thác thá»±c tế sẽ được bao nhiêu dầu mỏ, nhÆ°ng trÆ°á»›c mắt những khoản kinh phí đầu tÆ° cho chiến hạm, tàu chấp pháp, giàn khoan “khủng”… Ä‘ã được rót vào các dá»± án.

Ở Trung Quốc không phải chỉ có má»™t vài cÆ¡ quan dính líu đến Biển Đông. Má»™t tờ báo Pháp tính ra có tá»›i “9 con rồng Trung Quốc quẫy sóng Biển Đông”. Willy Lam, Giáo sÆ° thỉnh giảng tại  Đại học Hong Kong, nhận xét trên Nhật báo Phố Uôn châu Á ngày 2/7 rằng “yếu tố then chốt khiến cho chính sách đối ngoại Trung Quốc mấy năm gần Ä‘ây mang tính kích Ä‘á»™ng hÆ¡n là do ảnh hưởng chÆ°a từng có của các tÆ°á»›ng lÄ©nh quân Ä‘á»™i Trung Quốc trong việc hình thành chính sách đối ngoại”, “gồm cả những tuyên bố xác định Biển Đông thuá»™c lợi ích cốt lõi và việc quân Ä‘á»™i sẵn sàng sá»­ dụng các biện pháp quân sá»± để đối phó vá»›i những thách thức đối vá»›i chủ quyền tại những vùng biển chiến lược”. Theo tác giả, các nhà lãnh đạo dân sá»± Trung Quốc tuy vẫn kiểm soát quân sá»±, nhÆ°ng vá»›i nền kinh tế Ä‘ang phát triển chậm lại, sẽ khó mà kiểm soát được chủ nghÄ©a dân tá»™c.

Mạng Tin tức Trung Quốc ngày 27/5/2012 dẫn tin từ CÆ¡ quan Ä‘iều tra địa chất hải dÆ°Æ¡ng Quảng Châu thuá»™c Bá»™ Tài nguyên Đất Ä‘ai Trung Quốc cho biết tàu khảo sát tổng hợp mang tên “Hải dÆ°Æ¡ng 6” Ä‘ã được cá»­ đến khu vá»±c phía Bắc Biển Đông, bắt đầu thá»±c hiện kế hoạch khảo sát và thăm dò băng cháy. Tổng Công trình sÆ° Cục Ä‘iều tra địa chất hải dÆ°Æ¡ng Quảng Châu cho biết, theo Ä‘ánh giá sÆ¡ bá»™, khu vá»±c phía Bắc Biển Đông có lượng băng cháy vô cùng phong phú vá»›i trữ lượng khoảng 19,4 tá»· mét khối.

Người ta chỉ có thể biết chắc có bao nhiêu dầu khi tiến hành khoan trên thá»±c địa. Còn Æ°á»›c tính chỉ là Æ°á»›c tính. Theo báo Jakarta Post, 22/6/2012, con số mà Cục tình báo năng lượng của Bá»™ Năng lượng Mỹ Ä‘Æ°a ra tháng 3/2008 cho rằng trữ lượng dầu mỏ trên toàn bá»™ vùng Biển Đông có từ 28 tá»· thùng tá»›i 213 tá»· thùng. NghÄ©a là vênh nhau khoảng 7 lần, ít hÆ¡n so vá»›i con số của Trung Quốc. Thậm chí, má»™t số chuyên gia cho rằng con số thật có thể còn thấp hÆ¡n Æ°á»›c tính khiêm tốn nhất.

Về vụ CNOOC vừa rồi, tờ Nhật báo Phố Uôn châu Á ngày 28/6 Ä‘Æ°a lại ý kiến của Simon Powell, Giám đốc bá»™ phận nghiên cứu dầu khí châu Á tại Ngân hàng đầu tÆ° Mỹ CLSA, lập luận rằng đằng sau nó là lý do chính trị chứ không phải kinh tế. Ông này cho rằng trong những lô CNOOC mời thầu chủ yếu có tiềm năng khí đốt hÆ¡n là dầu mỏ, vì vậy nó ít hấp dẫn đối vá»›i các đối tác nÆ°á»›c ngoài. Simon Powell phân tích: “Xét từ thá»±c tế giá khí đốt tá»± nhiên tại Trung Quốc hiện rất thấp, khoảng cách giữa các lô này tá»›i đất liền và sá»± phi kinh tế của việc đặt đường ống dẫn khí trên má»™t Ä‘oạn đường dài nhÆ° vậy, lời mời thầu  mang tính chính trị hÆ¡n là tính lợi nhuận”.

Theo Laban Yu, Giám đốc bá»™ phận nghiên cứu dầu khí của Tập Ä‘oàn Jefferies Hong Kong hoạt Ä‘á»™ng trong lÄ©nh vá»±c đầu tÆ° và bảo hiểm, “sẽ không có công ty nÆ°á»›c ngoài nào đến Ä‘ó” theo mời chào của CNOOC, má»™t khi Việt Nam phản đối quyết liệt. “CNOOC chẳng qua chỉ thá»±c hiện tuyên bố này theo chỉ thị của chính phủ trung Æ°Æ¡ng mà thôi”.

Đây lại thêm má»™t sai lầm nữa của các mÆ°u sÄ© ở Bắc Kinh. Chọn CNOOC có cái lợi là nếu không đạt được hiệu quả mong muốn, thì cÅ©ng không mất thể diện chính thức. Hành Ä‘á»™ng này thỏa mãn được cái tình cảm nhất thời, nhÆ°ng má»™t lần nữa làm lu mờ những ý tưởng tốt đẹp từng được các nhà lãnh đạo Trung Quốc nêu lên về mong muốn “cùng thắng”, “mục lân, an lân, phú lân” và “thế giá»›i hài hòa”.

Nguồn tin: Toquoc