Ngay sau khi Bá»™ Tài chính có báo cáo gá»­i Thủ tÆ°á»›ng đề xuất sá»­a đổi, bổ sung má»™t số ná»™i dung tại Nghị định 84 năm 2009, trong Ä‘ó có ná»™i dung liên quan đến thù lao (hoa hồng) cho đại lý không được vượt quá 430 đồng/lít thì má»™t số đại lý xăng dầu Ä‘ã phản ứng.

Loạn chi hoa hồng

Nghị định 84 Ä‘ang có hiệu lá»±c chÆ°a quy định rõ ràng tỉ lệ hoa hồng, chỉ xác định khoản tiền này nằm trong chi phí kinh doanh của doanh nghiệp (DN) xăng dầu. Do Ä‘ó, má»—i DN sẽ có mức chi hoa hồng khác nhau. Thá»±c tế, hầu hết mức hoa hồng chung mà DN đầu mối thường chi cho đại lý khoảng 400-500 đồng/lít.

Mức chi này không ổn định. Khi DN đầu mối có lãi hoặc để cạnh tranh chiếm thị phần thì họ sẽ chi mạnh tay, thậm chí có thể được đẩy lên đến 900 hoặc 1.000 đồng/lít. Tuy nhiên, cÅ©ng có lúc do kinh doanh ít lãi, hoặc lá»—, DN sẽ giảm hoa hồng xuống. Tiêu biểu, vào tháng 3, cho rằng việc kinh doanh xăng dầu bị lá»— nên các DN đầu mối Ä‘ã hạ chiết khấu. Nhiều đại lý khẳng định hoa hồng họ nhận được chỉ còn 150-250 đồng/lít. Hàng loạt đại lý ở TP.HCM, các tỉnh miền Trung Ä‘ã kiến nghị lên Sở Công ThÆ°Æ¡ng địa phÆ°Æ¡ng để xin tạm ngừng bán xăng.

“Chúng tôi xin ngÆ°ng bán thì cÆ¡ quan quản lý không chấp thuận. Bên DN đầu mối thì họ cÅ©ng than lá»— nên thậm chí không trích thù lao. Má»—i ngày mở mắt ra Ä‘ã thấy lá»— tiền triệu, kinh doanh lá»— vậy thì làm sao chúng tôi sống?” - ông Nguyá»…n Văn Hải, chủ má»™t cây xăng tại quận Bình Thạnh, TP.HCM, kể.

Vá»›i mức 430 đồng/lít hoa hồng dành cho đại lý - theo dá»± thảo của Bá»™ Tài chính, nhiều đại lý kêu thấp. Ảnh: HTD

Sau Ä‘ó, tại nhiều cuá»™c họp, liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã khẳng định cần có quy định cụ thể về chiết khấu thù lao đại lý.

Thấp quá thì… Äƒn gian (?)

Tuy nhiên, theo các đại lý, vá»›i mức thù lao đại lý mà Bá»™ Tài chính đề xuất còn thấp, chÆ°a Ä‘úng vá»›i thá»±c tế chi phí của đại lý. Má»™t DN sở hữu má»™t số cây xăng tại quận 12, huyện Củ Chi khẳng định: Hoa hồng 430 đồng/lít xăng thì đại lý không thể sống được. “Hiện cÆ°á»›c vận chuyển trong ná»™i thành của chúng tôi Ä‘ã lên tá»›i gần 100 đồng/lít, nếu ở xa có thể lên tá»›i gần 200 đồng/lít. ChÆ°a kể cây xăng phải chịu hao hụt xăng dầu, nhân viên thì Ä‘òi tăng lÆ°Æ¡ng. Chúng tôi Ä‘ã phải đầu tÆ° má»™t khoản tiền rất lá»›n để mua đất, xây dá»±ng cây xăng, rồi còn lãi suất ngân hàng… Vì vậy, dù có lá»— thì cÅ©ng sẽ gắng bám trụ. Chỉ có Ä‘iều, lá»— quá thì việc phải… gian lận là Ä‘iều khó tránh khỏi (?)” - ông này nói.

Ông Nguyá»…n Văn Hải nói thêm: “Nếu Nhà nÆ°á»›c tính đủ để các DN có lời Ä‘àng hoàng thì không ai Ä‘i tìm đến gian lận cả”.

Theo ông Lê Văn Xê, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần HÆ°Æ¡ng Thủy (Thừa Thiên- Huế), mức hoa hồng phải ít nhất 650 đồng/lít thì các đại lý má»›i sống được. Hoặc, nếu áp dụng mức 430 đồng/lít thì các DN đầu mối phải vận chuyển hàng đến cho đại lý.

Nên quy định cả mức sàn tối thiểu

Bàn về Ä‘iều này, má»™t vị từng là giám đốc DN đầu mối xăng dầu ở Đồng Tháp cho biết: “Tôi Ä‘ã từng có nhiều năm kinh doanh xăng dầu, thấy những mức chi phí mà đại lý nêu là có thật. Vì vậy, thời gian còn làm việc trong ngành này, chúng tôi cÅ©ng Ä‘ã liên tục góp ý sá»­a đổi Nghị định 84, trong Ä‘ó cần quy định lại chi phí kinh doanh của DN và nêu cụ thể mức thù lao cho đại lý”. CÅ©ng theo vị này, hoa hồng cho đại lý nên cụ thể mức tối thiểu là khoảng 350 đồng/lít và tối Ä‘a là 600 đồng/lít.

“Thá»±c ra, nếu chúng ta không quy định mức tối thiểu thì rất dá»… xảy ra tình trạng Ä‘ã từng có, Ä‘ó là các DN đầu mối khi lá»— và chi thù lao quá thấp dẫn đến các cây xăng tÆ° nhân gian lận thÆ°Æ¡ng mại nhÆ° Ä‘ong thiếu, pha xăng dỏm để tồn tại. Hoặc có nhiều cây xăng tìm đến cách Ä‘óng cá»­a. Điều này rất nguy hiểm cho thị trường xăng dầu. Còn việc Ä‘Æ°a ra mức chiết khấu tối Ä‘a 600 đồng/lít là khung để khống chế các DN lá»›n Ä‘ua chiết khấu để mở rá»™ng thị phần, phá hệ thống bán lẻ của các DN nhỏ hÆ¡n” - vị lãnh đạo trên lý giải.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cÅ©ng cho rằng khung đối vá»›i hoa hồng cho các đại lý mà Bá»™ Ä‘Æ°a ra là cần thiết để tránh việc các DN vượt rào.

Hiện Petrolimex - DN Ä‘ang chiếm lÄ©nh thị phần chÆ°a có bình luận gì liên quan đến mức thù lao mà Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra. Vị đại diện của Petrolimex cho rằng DN này sẽ làm theo nếu mức này được áp dụng.

Nguồn tin: phapluattp