Những bất ổn của thị trÆ°á»ng xăng dầu Ä‘ang bá»™c lá»™ ngày càng rõ thông qua những vấn Ä‘á» liên quan đến chất lượng và giá cả
Bất ổn xăng dầu
Thị trÆ°á»ng xăng dầu Ä‘ang được hình thành vá»›i việc Ä‘a dạng hóa đầu mối nháºp khẩu và Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c, không còn bao cấp để phải bù lá»— từ ngân sách. Tuy nhiên, những bất ổn của thị trÆ°á»ng xăng dầu Ä‘ang bá»™c lá»™ ngày càng rõ thông qua những vấn Ä‘á» liên quan đến chất lượng và giá cả.
Äủ kiểu pha chế, ăn bá»›t
Kết quả thanh tra chuyên Ä‘á» trên diện rá»™ng vá» tình hình kinh doanh xăng dầu và gas trong toàn quốc (tháng 6-7-8) của Bá»™ Khoa há»c và Công nghệ cho thấy bức tranh khá toàn cảnh vá» những gian láºn trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh lÄ©nh vá»±c này trên cả nÆ°á»›c. Thanh tra 5.278 cÆ¡ sở gas, xăng dầu thì có đến 678 cÆ¡ sở vi phạm và bị xá» phạt hÆ¡n 5,3 tỉ đồng; 56 cÆ¡ sở bị tÆ°á»›c giấy phép và 3 cÆ¡ sở bị Ä‘ình chỉ hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh.
Äối vá»›i mặt hàng xăng dầu, Ä‘oàn thanh tra cho biết có đến 11,7% cÆ¡ sở kinh doanh vi phạm. CÆ¡ quan chức năng Ä‘ã phát hiện 13 cÆ¡ sở tại Bình DÆ°Æ¡ng, Trà Vinh, Bạc Liêu, Äồng Nai, Bình Thuáºn và Phú Yên lắp thêm hoặc thay đổi các bá»™ Ä‘iá»u khiển Ä‘iện tỠđể “ móc túi” ngÆ°á»i tiêu dùng. Các cá»a hàng này pha xăng có trị số octan thấp vá»›i xăng có trị số octan cao để bán theo giá của loại xăng có trị số octan cao (chiếm 92,1% trong tổng số mẫu vi phạm).
Äáng lÆ°u ý, có đến 90/836 mẫu xăng dầu được kiểm tra không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Bá»™ Khoa há»c và Công nghệ cÅ©ng Ä‘ang nghi vấn nguyên nhân gây cháy xe rất có thể là dầu diesel vì trong số 252 ô tô bị cháy thá»i gian qua, có đến hÆ¡n 70% là xe chạy bằng loại nhiên liệu này.
Nói vá» việc kiểm soát chất lượng xăng dầu trên thị trÆ°á»ng hiện nay, ông Trần Quốc Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa - Tổng cục Tiêu chuẩn Äo lÆ°á»ng Chất lượng, thừa nháºn: “Chúng ta má»›i chỉ kiểm soát được chất lượng xăng dầu nháºp khẩu chính ngạch, còn xăng dầu trôi nổi thì vẫn chÆ°a kiểm soát được. Äây là má»™t trong những nguyên nhân khiến chất lượng xăng dầu trên thị trÆ°á»ng hiện nay không còn bảo đảm và khó kiểm soát”.
Lúng túng quản lý giá
Má»™t nghịch lý gây bức xúc trên thị trÆ°á»ng xăng dầu là Việt Nam nháºp khẩu đến hÆ¡n 70% để tiêu dùng nhÆ°ng giá bán lẻ trong nÆ°á»›c không phản ánh Ä‘úng xu thế giá thế giá»›i.
Từ cuối năm ngoái, Chính phủ Ä‘ã giao Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Bá»™ Tài chính phối hợp Ä‘á» xuất hÆ°á»›ng sá»a đổi Nghị định 84 vá» cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu và khắc phục những bất cáºp lá»›n. HÆ°á»›ng sá»a đổi cÆ¡ chế là rút ngắn thá»i gian tính giá cÆ¡ sở từ 30 ngày xuống 10 ngày, Ä‘Æ°a lợi nhuáºn định mức 300 đồng/lít ra ngoài giá cÆ¡ sở để minh bạch tình hình lãi/lá»— của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối và khống chế mức lợi nhuáºn dành cho tổng đại lý, đại lý. Tuy nhiên, đến nay, 2 bá»™ vẫn chÆ°a tìm được tiếng nói chung trong má»™t số vấn đỠđể Ä‘i đến hoàn thiện dá»± thảo trình Chính phủ ban hành.
Má»›i Ä‘ây, 2 đầu mối nháºp khẩu là Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) và Tổng Công ty ThÆ°Æ¡ng mại Xuất nháºp khẩu Thanh Lá»… Ä‘ã phải tái xuất hàng ngàn tấn xăng không đạt chuẩn vì chứa dung môi bị cấm lÆ°u hành tại Việt Nam.
Nguồn tin: NLD