Đó là năm có số lần tăng giá xăng nhiều nhất (9 lần), vá»›i mức tăng ká»· lục (48,2%). Thêm nữa, trÆ°á»›c má»—i lần tăng giá, doanh nghiệp đều kêu lá»— và Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã chấp nhận Ä‘iều Ä‘ó nhÆ° má»™t sá»± thật để bị "qua mặt" quá dá»…?!

 

 

Ngày 25/11, Bá»™ Tài chính Ä‘ã cho công bố kết quả kinh doanh xăng dầu của Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), theo báo cáo kiểm toán của Deloitte. Theo Ä‘ó, lãi từ hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu năm 2009 của Petrolimex lên đến 2.660 tá»· đồng.

 

Đây lẽ ra phải là má»™t kết quả Ä‘áng mừng, nếu nó không được đặt cạnh những con số thống kê khác. Cho đến hiện tại, 2009 là năm giữ ká»· lục về số lần Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu từ trÆ°á»›c đến nay, vá»›i 11 lần Ä‘iều chỉnh, trong Ä‘ó có tá»›i 9 lần tăng giá và chỉ 2 lần giảm giá. Hai lần giảm giá được ghi nhận vá»›i tổng cá»™ng 850 đồng/lít diá»…n ra vào ngày 1/10 và 15/12/2009. Thế nhÆ°ng, vá»›i 9 lần tăng giá, giá xăng RON 92 Ä‘ã tăng từ 11.000 đồng/lít, thời Ä‘iểm trÆ°á»›c khi tăng giá lần đầu năm 2009 lên đến 16.300 đồng/lít (thời Ä‘iểm 20/11/2009), mức tăng tổng cá»™ng là 5.300 đồng/lít, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 48,2%.

 

Đáng chú ý hÆ¡n, trong 11 lần Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu năm 2009, cụm từ được cÆ¡ quan quản lý giá, cụ thể là Tổ giám sát Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng nhắc đến nhiều lần là "giải quyết hài hoà lợi ích giữa Nhà nÆ°á»›c, người dân và doanh nghiệp". Thế nhÆ°ng trên thá»±c tế thì sao? Năm 2009 là thời Ä‘iểm người dân vừa trải qua năm 2008 vô cùng khó khăn, kinh tế thế giá»›i suy thoái, còn trong nÆ°á»›c giá cả tăng phi mã. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân cả năm 2008 tăng so vá»›i năm 2007 là 22,97%. Vậy mà, Liên bá»™ Ä‘ã "hài hòa lợi ích" để Petrolimex lãi tá»›i 2.660 tá»· đồng từ kinh doanh xăng dầu năm 2009 trong lúc đời sống người dân quá khó khăn thì kể cÅ©ng lạ!

ChÆ°a hết, ngay sau đợt giá xăng giảm 350 đồng/lít ngày 15/12/2009, đến đầu tháng 1/2010, các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu lại tiếp tục... kêu lá»—. Hệ quả là ngày 14/1/2010, Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng lại phê duyệt quyết định tăng giá xăng dầu từ 18 giờ ngày 14/1/2010, giá xăng RON 92 tăng thêm 450 đồng/lít, lên mức 16.400 đồng/lít. Việc "hài hòa lợi ích" Ä‘ã rõ, việc sau năm tài chính 2009 (lãi to), các doanh nghiệp kêu lá»— để xin tăng giá xăng dầu mà Liên bá»™ vẫn tin theo thì còn lạ hÆ¡n nữa?!

 

Trong tất cả các thông báo tăng giá xăng, dầu phát Ä‘i từ Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng, lần nào cÅ©ng đều dá»±a trên cÆ¡ sở "phÆ°Æ¡ng án đăng ký tăng giá bán lẻ xăng, dầu của các doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu đầu mối". Đi kèm vá»›i phÆ°Æ¡ng án giá là những lời than thở thua lá»— của các doanh nghiệp. Má»—i lần tăng giá xăng dầu là má»™t lần than lá»—, nhÆ°ng trong vòng má»™t năm 2009 vá»›i 9 lần giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c tăng giá, tức là khoảng hÆ¡n 1 tháng tăng má»™t lần thì sẽ khó tìm được Ä‘âu thá»±c sá»± là khoảng thời gian lãi của doanh nghiệp? Vậy thì, Petrolimex chẳng hạn, lá»— lúc nào để cuối cùng năm 2009 lãi đến 2.660 tá»· đồng? Không lẽ, tổ giám sát, Ä‘iều hành không biết?

Trong các đợt tăng giá năm 2009, Ä‘áng chú ý nhất là đợt tăng giá ngày 1/7. Sau khi Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng sá»­ dụng các công cụ tài chính nhÆ°: tạm dừng trích Quỹ Bình ổn giá xăng dầu; giảm thuế nhập khẩu... ngày 1/7/2009, Liên bá»™ cho phép doanh nghiệp tăng giá xăng, dầu từ 500 đồng/kg đến 700 đồng/lít đối vá»›i tất cả các chủng loại xăng, dầu. NhÆ°ng ngay sau Ä‘ó, từ ngày 2/7/2009 đến giữa tháng 7/2009 giá xăng, dầu thị trường thế giá»›i lại Ä‘á»™t ngá»™t giảm về mức giá thấp hÆ¡n so vá»›i bình quân tháng trÆ°á»›c Ä‘ó. Khi Ä‘ó, dÆ° luận Ä‘ã lên tiếng Ä‘òi hỏi giảm giá xăng dầu nhÆ°ng thay vì quyết định giảm giá, ngày 14/7/2009, Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) lại ban hành Công văn số 156 do Cục trưởng Nguyá»…n Tiến Thoả ký ghi rõ: "Theo báo cáo của doanh nghiệp, sau khi Ä‘iều chỉnh tăng giá và sá»­ dụng các công cụ tài chính nhÆ° vậy (quyết định tăng giá ngày 1/7//2009 - PV), thì giá diezel, madut vẫn lá»— khá lá»›n, giá xăng, dầu hoả lá»— ít hÆ¡n".

 
DÆ° luận đặt câu hỏi, không hiểu việc "lá»—" của doanh nghiệp Ä‘ã được căn cứ từ Ä‘âu để sau Ä‘ó Ä‘ã không có đợt giảm giá xăng dầu nào, chÆ°a kể đến ngày 8/8/2009 giá xăng RON 92 lại tiếp tục được cho tăng thêm 500 đồng/lít? Không hiểu, cÆ¡ quan quản lý giá, cÆ¡ quan giám sát của Liên bá»™ Ä‘ã căn cứ vào Ä‘âu để cho rằng doanh nghiệp Ä‘ang lá»— khi mà kết quả kiểm toán má»›i Ä‘ây vá»›i Petrolimex, đầu mối có thị phần áp đảo lại cho thấy họ lãi tá»›i tận hàng nghìn tá»· đồng? Không hiểu Liên bá»™ Ä‘ã đứng ở Ä‘âu trong việc "hài hòa lợi ích" khi doanh nghiệp lãi vẫn báo lá»—, vẫn được phép tăng giá giữa lúc đời sống người dân chồng chất khó khăn, Chính phủ thì Ä‘ang tìm mọi cách để thá»±c hiện các biện pháp an sinh xã há»™i?