Gian lận xăng dầu là má»™t chủ đề nóng nhÆ°ng vẫn chÆ°a xá»­ lý triệt để, má»™t trong những nguyên nhân chính là việc quản lý hệ thống các đại lý hiện còn nhiều bất cập.

Đại lý "bắt cá" nhiều tay

Theo Thông tÆ° 36/2009/TT-BCT của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng dẫn thá»±c hiện Nghị định 84/2009/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu thì tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu cho má»™t thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối và tÆ°Æ¡ng tá»± thÆ°Æ¡ng nhân là đại lý cÅ©ng chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu cho má»™t thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối hoặc cho má»™t thÆ°Æ¡ng nhân là tổng đại lý.

NhÆ°ng trên thá»±c tế, nhiều đại lý vẫn âm thầm "lách luật" lập ra vài công ty và má»™t lúc làm đại lý hoặc tổng đại lý để lấy xăng dầu từ nhiều nguồn khác nhau vì vậy việc quản lý chất lượng xăng dầu tại những doanh nghiệp này còn nhiều bất cập.

Cụ thể theo bà Trần Thị Nho, Phó Giám đốc Công ty xăng dầu Tây Nam Bá»™, trên địa bàn tỉnh Cần ThÆ¡ doanh nghiệp này có khoảng 70 cá»­a hàng trá»±c thuá»™c, chiếm khoảng 30% thị phần và 6 đại lý Ä‘ang ký hợp đồng mua hàng của công ty.

Tuy nhiên, theo bà Nho nhiều đại lý Ä‘ang "bắt cá" nhiều tay, má»™t lúc có thể mua từ 9-10 nguồn khác nhau nhÆ°ng không thể làm gì được. "Các đại lý gần nhÆ° phá»›t lờ các quy định của Nghị định 84, biết là vi phạm nhÆ°ng doanh nghiệp đầu mối chỉ có thể báo tá»›i cÆ¡ quan quản lý thị trường để biết," bà Nho cho hay.

Má»™t nguyên nhân nữa cÅ©ng khiến chất lượng xăng dầu tại các đại lý rất khó thá»±c hiện, Ä‘ó là việc song song lÆ°u hành xăng A83 vá»›i các loại xăng khác nhÆ° RON92 và RON95 nhÆ°ng giá bán của xăng A83 lại thấp hÆ¡n từ 500-700 đồng/lít.

Ông Lê Xuân Trình, Phó Tổng Giám đốc PVOil cho biết, nhu cầu tiêu thụ mặt hàng này ở các tỉnh phía Nam vẫn khá mạnh, nhÆ°ng do chênh lệch giá nên nhiều doanh nghiệp có thể Ä‘em trá»™n lẫn thành xăng RON92 hoặc RON95 để kiếm lời.

Chính Ä‘iều này khiến công tác kiểm tra, kiểm soát chất lượng xăng dầu tại các đại lý rất khó khăn, riêng trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, trong quý I/2013 do tình hình kinh doanh xăng dầu gặp khó khăn, số vụ vi phạm về chất lượng xăng dầu chủ yếu là tại các doanh nghiệp tÆ° nhân cÅ©ng có xu hÆ°á»›ng tăng lên.

Lãnh đạo Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Tây Ninh cho biết, qua kiểm tra 21 cÆ¡ sở Ä‘ã phát hiện 15 cÆ¡ sở vi phạm về kinh doanh xăng dầu không đạt chất lượng theo quy định, không lÆ°u hồ sÆ¡ công bố chất lượng, ghi nhãn hàng hóa sai quy định...

Không được buông lỏng

Hiện nay cả nÆ°á»›c có khoảng 13.000 cá»­a hàng xăng dầu, trong Ä‘ó các cá»­a hàng trong hệ thống của 13 doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu chỉ là trên 3.000 (chiếm 25%-30%), số còn lại là các cá»­a hàng đại lý, tổng đại lý chiếm khoảng 70%.

Theo ý kiến của nhiều doanh nghiệp xăng dầu đầu mối, để tăng cường quản lý chất lượng xăng dầu tại hệ thống đại lý, tổng đại lý thì việc thá»±c hiện các quy định của Nghị định 84/NĐ-CP cần được giám sát má»™t cách chặt chẽ.

Điều 17 của Nghị định 84/CP quy định, tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng làm tổng đại lý cho má»™t thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối; đại lý chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ cho má»™t tổng đại lý, hoặc má»™t thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối; cá»­a hàng bán lẻ xăng dầu thuá»™c hệ thống phân phối của thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối chịu sá»± kiểm soát của thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘ó, chỉ được mua bán xăng dầu vá»›i thÆ°Æ¡ng nhân trong hệ thống phân phối của mình.

Trường hợp phát hiện tổng đại lý, đại lý, cá»­a hàng bán lẻ xăng dầu có hành vi lấy hàng từ nhiều nguồn khác nhau sẽ bị xá»­ phạt từ 20-30 triệu đồng. Còn doanh nghiệp đầu mối bán xăng dầu cho các đại lý ngoài hệ thống phân phối của mình cÅ©ng bị xá»­ phạt 30-40 triệu đồng.

Từ thá»±c tế trên địa bàn tỉnh Cần ThÆ¡, bà Nho kiến nghị các cÆ¡ quan chức năng cần vào cuá»™c kiểm tra hợp đồng của các đại lý bán lẻ xăng dầu, đồng thời mạnh tay xá»­ phạt những đại lý không chấp hành các quy định của pháp luật khi cam kết mua và tiêu thụ xăng dầu của má»™t đầu mối nhất định.

Trong má»™t cuá»™c họp má»›i Ä‘ây bàn về chất lượng xăng dầu, ông Võ Văn Quyền, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nÆ°á»›c, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cÅ©ng nhấn mạnh, nhiều trường hợp sai phạm xảy ra tại các đại lý là do doanh nghiệp đầu mối chÆ°a làm hoặc chÆ°a thá»±c hiện hết quyền của mình vá»›i đại lý.

Bên cạnh Ä‘ó, người đứng đầu Vụ thị trường trong nÆ°á»›c cÅ©ng chỉ ra những tồn tại trong cÆ¡ chế Ä‘iều hành của Nghị định 84 hiện nay là nếu vận hành thị trường xăng dầu má»™t cách thông suốt theo cÆ¡ chế thị trường và các yếu tố thị trường được phản ánh đầy đủ thì có Ä‘iều kiện để giảm gian lận.

Do Ä‘ó, theo ông Quyền, các cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c cần xem xét vấn đề Ä‘iều hành giá xăng dầu theo giá thị trường, bù lá»—, tăng chi phí, chính sách hoa hồng cho đại lý, tăng cường kiểm tra, kiểm soát... để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu./.

Nguồn tin: Vietnam+