Sau hÆ¡n 3 năm Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo Nghị định số 84/NÄ-CP của Chính phủ vá» kinh doanh xăng dầu, Bá»™ Tài chính vừa công bố công khai việc trích láºp và sá» dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Theo Bá»™ Tài chính, việc công khai Quỹ sẽ tạo tạo Ä‘iá»u kiện để các doanh nghiệp và ngÆ°á»i dân giám sát việc quản lý, sá» dụng quỹ này cÅ©ng nhÆ° giám sát việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng mà Chính phủ và các bá»™ ngành Ä‘ang kiên trì thá»±c hiện.
Tuy nhiên, cùng vá»›i những bất cáºp của Nghị định 84 buá»™c phải sá»a đổi, thì Quỹ bình ổn giá xăng dầu là má»™t trong những Ä‘iá»u được Ä‘á» cáºp nhiá»u nhất bởi nó ảnh hưởng trá»±c tiếp đến cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thá»i gian qua. Nên hay không nên tồn tại quỹ bình ổn giá xăng dầu?
|
Công khai, minh bạch Quỹ bình ổn giá xăng dầu là má»™t nhu cầu rất chính Ä‘áng của ngÆ°á»i dân và doanh nghiệp (Ảnh: Internet) |
Rất nhiá»u lần sau quyết định Ä‘iá»u chỉnh tăng giá bán xăng dầu tại thị trÆ°á»ng ná»™i địa, Tổ Ä‘iá»u hành giá xăng dầu - Liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘á»u khẳng định tính Æ°u việt của Quỹ bình ổn giá xăng dầu, rằng: “nếu không có Quỹ bình ổn, chắc chắn giá xăng dầu Ä‘ã tăng cao hÆ¡n”.
Thế nhÆ°ng, Ä‘a số các quan Ä‘iểm Ä‘á»u cho rằng, Quỹ bình ổn tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c nhiá»u hÆ¡n là tích cá»±c. Hoạt Ä‘á»™ng chủ yếu chỉ là trì hoãn thá»i Ä‘iểm tăng giá, để rồi cuối cùng vẫn phải tăng do Quỹ bình ổn giá có hạn. Tháºm chí giá xăng dầu Ä‘ã phải tăng cao hÆ¡n do phải vừa trích vừa xả!
Äó là chÆ°a kể, má»™t Quỹ bình ổn được xây dá»±ng, hình thành từ tiá»n của ngÆ°á»i sá» dụng xăng dầu, nằm trong giá cÆ¡ sở của giá xăng dầu. Vì thế, nếu giá xăng dầu thế giá»›i ít biến Ä‘á»™ng, lượng tiá»n trong Quỹ sẽ không ngừng tăng lên theo từng lít xăng dầu được bán ra, khi chÆ°a cần huy Ä‘á»™ng vào mục Ä‘ích bình ổn giá, nếu không được huy Ä‘á»™ng cho ná»n kinh tế thì má»™t lượng lá»›n tiá»n mặt nằm im má»™t chá»—, không lÆ°u thông sẽ gây thiệt hại lá»›n.
Việc yêu cầu “Quỹ bình ổn giá được hạch toán vào tài khoản riêng và chỉ được sá» dụng vào mục Ä‘ích bình ổn giá, nghiêm cấm sá» dụng vào mục Ä‘ích khác” trong Ä‘iá»u kiện nguồn thu lá»›n cÅ©ng cần được xem xét lại. Bá»™ Tài chính vừa qua má»›i công khai cách trích ná»™p và sá» dụng Quỹ này trong Ä‘iá»u hành giá mà chÆ°a công khai nguồn Quỹ bị âm ở nhiá»u doanh nghiệp, nhiá»u thá»i Ä‘iểm… được tạm tính từ Ä‘âu, thu - chi nhÆ° thế nào để bù đắp?
CÅ©ng có nhiá»u ý kiến cho rằng, nếu tiếp tục tồn tại Quỹ bình ổn giá xăng dầu, mà nguồn thu chỉ được trích từ giá bán lẻ xăng dầu, nghÄ©a là chỉ thu của ngÆ°á»i tiêu dùng là chÆ°a phù hợp. Doanh nghiệp đầu mối có nên tham gia Ä‘óng góp hay không? Trách nhiệm của các cÆ¡ quan đầu mối nháºp khẩu xăng dầu nhÆ° thế nào đối vá»›i việc hình thành Quỹ bình ổn giá khi hỠđược toàn quyá»n “giữ” quỹ này để hạch toán, trích, xả?
Ngoài ra, Quỹ để bình ổn giá xăng dầu cÅ©ng cần được tính tá»›i các nguồn thu khác, trong Ä‘ó cần tính tá»›i cả nguồn trích từ xuất khẩu dầu thô, kể cả nguồn tiá»n từ ngân sách, bởi nếu coi xăng dầu là mặt hàng thuá»™c diện bắt buá»™c phải bình ổn, thì Pháp lệnh Giá Ä‘ã quy định rất rõ vá» nguồn thu của các Quỹ bình ổn này!
Hiện nay, má»—i lít xăng dầu được nháºp khẩu vá» bán ra thị trÆ°á»ng ná»™i địa ngÆ°á»i dân phải “gánh” hÆ¡n 8.000 đồng do rất nhiá»u khoản thuế, phí; từ thuế giá trị gia tăng, nháºp khẩu, tiêu thụ đặc biệt, môi trÆ°á»ng và chi phí kinh doanh xăng dầu. Việc thu thêm má»™t khoản tiá»n vào giá bán xăng dầu để xây dá»±ng Quỹ bình ổn làm công cụ quản lý, Ä‘iá»u hành lại đặt tại doanh nghiệp đầu mối là khó chấp nháºn. Những nghi ngá» việc hình thành và duy trì Quỹ tạo thêm cÆ¡ chế xin - cho là hoàn toàn có cÆ¡ sở!
Chính phủ Ä‘ã chỉ đạo Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng xây dá»±ng Nghị định thay thế Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu. Nên hay không tồn tại Quỹ bình ổn giá vá»›i quá nhiá»u bất cáºp sau hÆ¡n 3 năm váºn hành cÅ©ng cần được phân tích má»™t cách thấu Ä‘áo. Chỉ khi những công cụ Ä‘iá»u hành được minh bạch, thị trÆ°á»ng xăng dầu má»›i có thể minh bạch. Nếu công tác Ä‘iá»u hành thiếu quyết tâm, nhất quán và sá»± công khai ná»a vá»i - thì rất khó để có được má»™t thị trÆ°á»ng xăng dầu Ä‘úng nghÄ©a, cho dù sẽ có má»™t Nghị định má»›i hoàn toàn thay thế Nghị định 84 từ tháng 9/2013!./.
Nguồn tin: (VOV)