Há»™i nghị tái thiết Libya thá»i háºu Gaddafi Ä‘ã diá»…n ra tại Paris vá»›i sá»± tham dá»± cá»§a hÆ¡n 60 nước theo đỠnghị cá»§a Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy.
Há»™i nghị bàn này vá» tương lai dân chá»§ cá»§a Libya hay vá» tương lai các hợp đồng dầu há»a và khí đốt? Câu há»i này làm tốn nhiá»u giấy má»±c cá»§a báo giá»›i Pháp.
Tá» La Croix, Liberation, Le Monde, Les Echos, Le Figaro và L’Humanité vừa qua Ä‘á»u dành bài thông tin vá» há»™i nghị ngày 1/9 vừa qua tại Paris vá»›i những phân tích vá» lợi ích kinh tế cá»§a các nước “chiến thắng” trong thá»i háºu chiến. Nhưng Ä‘áng chú ý và xúc tích nhất là bài đăng trên nháºt báo L’Humanité dưới dòng tít: “Mùi dầu má» bao trùm há»™i nghị Paris”.
Ngụ ý thá»±c sá»± cá»§a Pháp đối vá»›i Libya có lẽ không gì rõ hÆ¡n qua câu nói cá»§a Ngoại trưởng Pháp Alain Juppé: “Há»™i đồng dân tá»™c chuyển tiếp Libya (NTC) Ä‘ã chính thức tuyên bố trong quá trình tái thiết, há»™i đồng này sẽ có cách đối xỠưu ái đối vá»›i các nước Ä‘ã từng á»§ng há»™ mình”. Ông Juppé cho rằng quyết định này cá»§a NTC là “hợp lý và Ä‘úng đắn”.
Không cháºm trá»…, Hiệp há»™i chá»§ nhân Pháp (Medef) và Phòng Thương mại Pháp – Libya sẽ tổ chức má»™t há»™i nghị các doanh nghiệp Pháp tại Paris vào ngày 6/9 để bàn vá» các dá»± án cá»§a NTC. Trong khi Ä‘ó, tháng 10 tá»›i, hãng Total và nhiá»u công ty Pháp sẽ đến Libya.
Trong cuá»™c chạy Ä‘ua vào thị trưá»ng béo bở này, Qatar Ä‘ã chá»n dầu má» Libya từ ngày 27/3, tức chỉ 8 ngày sau khi Tổ chức Hiệp ước Bắc Äại Tây Dương (NATO) bắt đầu tham chiến, trong lúc mà NTC Ä‘ã chá»n giả thuyết sẽ cho khai thác tách biệt dầu mỠở vùng Cyrenaique và vùng Tripolitaine, Ä‘á»u ở miá»n Ä‘ông Libya. Cụ thể là, Tổng công ty dầu khí quốc gia cá»§a Qatar là Qatar Petroleum Ä‘ã ký thá»a thuáºn vá»›i NTC vá» việc giao dịch dầu má» trong vùng do quân nổi dáºy kiểm soát.
L’Humanité Ä‘ánh giá Mỹ và Anh, do giữ vai trò chính yếu trong việc á»§ng há»™ quân nổi dáºy, nên hai nước này không có gì phải lo lắng. Trong khi Ä‘ó, Italia từng do dá»± nên cÅ©ng có nhiá»u quan ngại. Dưới thá»i ông Gaddafi, táºp Ä‘oàn dầu má» ENI cá»§a Italia là nhà khai thác dầu má» nước ngoài lá»›n nhất tại Libya. Ngay sau khi Tripoli thất thá»§, Chá»§ tịch táºp Ä‘oàn này Ä‘ã láºp tức đến Libya.
Bên cạnh Ä‘ó, Nga và Trung Quốc cÅ©ng lo bảo toàn lợi ích kinh tế cá»§a mình. Hai nước này không tham chiến tại Libya, hÆ¡n nữa lại còn bá» phiếu trắng khi bá» phiếu thông qua nghị quyết 1973 cá»§a Há»™i đồng Bảo an (HÄBA) và liên tiếp lên tiếng phản đối nghị quyết này. Thế nhưng, ngân sách cá»§a NTC Ä‘ang trống rá»—ng, việc giải ngân các khoản tiá»n cá»§a Libya bị quốc tế phong tá»a là hết sức cấp bách. Nếu Trung Quốc và Nga dùng quyá»n phá»§ quyết, HÄBA sẽ không thể thông qua nghị quyết cho giải ngân tài sản Libya bị phong tá»a, ước tính lên đến 160 tỉ USD.
Theo L’Humanité, các vấn đỠcá»§a thá»i háºu Gaddafi như chia chiếc bánh dầu má» và khí đốt, chia phần thị trưá»ng phục vụ tái thiết, thành láºp và trang bị cho má»™t quân đội chuyên nghiệp… dÄ© nhiên là không được đỠcáºp đến tại Há»™i nghị Paris. Tuy váºy, nó Ä‘ã là đối tượng cá»§a má»™t “cuá»™c chiến đấu thầm lặng” giữa những nước chiến thắng.
Nguồn tin: RFI