Ở bất kỳ thị trưá»ng nào, Ä‘ã là doanh nghiệp, khâu bán hàng (sales) phải được coi trá»ng nhất. Váºy, giữa lúc ná»n kinh tế Ä‘ang hứng chịu những cú va Ä‘áºp mạnh từ bên ngoài như hiện tại, liệu việc ép doanh số có phải là “làm khó” bá»™ pháºn bán hàng?
Khi nào lên ngôi?
Trao đổi vá»›i ông VÅ© Văn Khâm, Trưởng phòng Kinh doanh Công ty CP Xăng dầu Dầu khí Hà Ná»™i (PV Oil Hà Ná»™i), ngưá»i viết nháºn được hàng loạt giải pháp hết sức tích cá»±c xung quanh việc thúc đẩy đội ngÅ© bán hàng trong lúc ná»n kinh tế vÄ© mô bị dao động. “Nói doanh nghiệp chỉ quan tâm đến doanh số, phần nào cÅ©ng Ä‘úng nhưng chưa hẳn chuẩn xác vá»›i má»i trưá»ng hợp. Bởi sứ mệnh cá»§a má»™t công ty đại chúng, xét cho cùng là phục vụ cuá»™c sống, Ä‘óng góp vào an sinh xã há»™i. Vì thế, ngưá»i bán hàng cần có tâm và tầm trong nghá», bá»™ pháºn bán hàng cần được tổ chức quy mô vá»›i yếu tố nhân sá»± phải được tính đến hÆ¡n cả”, ông Khâm khẳng định.
PV Oil là má»™t doanh nghiệp lá»›n cá»§a ngành Dầu khí, mang trá»ng trách đảm bảo an ninh năng lượng. “Vị trí cá»§a sales trong chuá»—i công việc cá»§a má»—i doanh nghiệp, tùy theo sứ mệnh, là hoàn toàn khác nhau. Quan niệm cá»§a tôi là má»—i bá»™ pháºn, má»—i đơn vị lại có má»™t chức năng, má»™t nhiệm vụ riêng nữa. Bán hàng, kinh doanh có nhiệm vụ tiêu thụ hàng hóa, mang tiá»n vá» cho doanh nghiệp. Nhưng riêng trong ngành Dầu khí, không thể vì sales mà chúng ta lãng quên các khâu thượng và trung nguồn,” ông Khâm khẳng định.
Äiểm bán xăng E5 cá»§a PV Oil tại Quảng Ngãi
Trong 2 năm gần Ä‘ây, thị trưá»ng xăng dầu biến động liên tục. Từ đầu năm 2012, giá xăng Ä‘ã được Ä‘iá»u chỉnh tăng giảm tá»›i 3 lần. Cho dù không xác định bán hàng trá»±c tiếp là kênh tiêu thụ sản phẩm chá»§ lá»±c, tuy nhiên PV Oil Hà Ná»™i cÅ©ng xây dá»±ng cho mình má»™t hệ thống cây xăng để tiêu thụ xăng E5 ở những nÆ¡i các đại lý – là các doanh nghiệp tư nhân – chưa kịp định hình thị trưá»ng. Nói như các nhân viên sales PV Oil Hà Ná»™i, thì má»—i ngưá»i trong số há» như má»™t anh bá»™ đội phục viên: cần cù, chịu khó, trách nhiệm và hoàn toàn trung thá»±c. Ngay cả việc gặp khách hàng cÅ©ng phải biết cách chào, biết tạo không khí vui vẻ, cÅ©ng như khuyến cáo ngưá»i dùng sao cho sá» dụng xăng tiết kiệm, phù hợp và an toàn nhất.
Hiện nay, nghá» bán hàng ở Việt Nam vẫn chưa được xem trá»ng, cho dù theo thá»i gian, nó Ä‘ã dần xuất hiện trong Ä‘úng chức năng, nhiệm vụ cá»§a mình. Nói má»™t cách đơn giản, nhiá»u công ty dá»… dàng sa thải nhân viên bán hàng vì cho rằng nguồn lá»±c này không khó tuyển dụng, không cần Ä‘ào tạo nhiá»u… “Äiá»u này khiến đội ngÅ© hành nghá» bán hàng ở Việt Nam mất Ä‘i ná»™i lá»±c cần thiết để tá»± làm má»›i mình. Tức là bản thân các nhân viên bát hàng cÅ©ng không tá»± tin vào sá»± tồn tại cá»§a mình trong doanh nghiệp; không tin sản phẩm, dịch vụ cá»§a công ty cung cấp ra thị trưá»ng có thể mang lại giá trị cho khách hàng; há» cÅ©ng nghi ngá» văn hóa và chính sách cá»§a công ty, từ Ä‘ó chỉ cần bán được hàng chứ không cần tạo dá»±ng, duy trì uy tín cá»§a cá nhân và công ty”, anh Dương Văn DÅ©ng, Trưởng phòng Kinh doanh Công ty CP truyá»n thông CTC chia sẻ.
Äể bồi đắp ná»™i lá»±c này, ngưá»i bán hàng cần hiểu được cá nhân há», công ty há» làm việc, sản phẩm, dịch vụ hỠđưa ra thị trưá»ng có thể mang đến giá trị gì cho khách hàng. Äiá»u này có nghÄ©a, trong quá trình tiếp cáºn khách hàng, há» không nên khẳng định sản phẩm, dịch vụ hay công ty nào là hàng đầu. Thay vào Ä‘ó, há» nên biết mình Ä‘ang là “Ä‘áº¡i diện” cho Ä‘iểm mạnh và Ä‘iểm yếu nào. Nói cách khác, thị trưá»ng không thể có sản phẩm tốt tuyệt đối, chỉ có sản phẩm phù hợp vá»›i đối tượng.
Lưu luyến thá»i bao cấp?
Làm thế nào để có được sá»± tá»± tin mạnh mẽ khi bán hàng? Làm sao để khai thác nguồn khách hàng vô táºn? Bí quyết nào để khách hàng tìm đến mình chứ mình không phải Ä‘i tìm khách hàng? Tuyệt chiêu để tăng xác suất bán hàng má»™t cách chắc chắn và đột phá? Ông Nguyá»…n Trá»ng Minh, Giám đốc bán hàng Chi nhánh đệm Sochi Vietnam Ltd., thì khẳng định, dân bán hàng chân chính, sáng tạo không phải là ngưá»i dùng thá»§ thuáºt để qua mặt khách hàng. “Bán hàng không nên và không thể là nghá» bàn mưu tính kế, mà phải hướng đến mục tiêu dài hạn: khao khát kiếm lợi nhuáºn và mong muốn phục vụ xã há»™i tốt đẹp hÆ¡n. Chính ý thức phục vụ xuyên suốt này sẽ làm nên ngưá»i bán hàng giá»i. Há» chân thành mong làm cho cuá»™c sống cá»§a khách hàng tốt đẹp hÆ¡n, doanh nghiệp khách hàng làm ăn hiệu quả hÆ¡n…”, ông Trá»ng Minh nháºn định từ thá»±c tế.
Anh Dương Văn DÅ©ng cho rằng, đặc trưng cÆ¡ bản nhất cá»§a ná»n kinh tế thị trưá»ng chính là ná»n kinh tế sản xuất hàng hóa, trong Ä‘ó khâu phân phối Ä‘óng vai trò cốt lõi. Má»i thứ váºn động xung quanh chữ “Bán” (bán cái gì, bán cho ai và bán như thế nào). Do Ä‘ó, việc xây dá»±ng đội ngÅ© bán hàng có ý nghÄ©a sống còn đối vá»›i má»—i doanh nghiệp và vai trò cá»§a ngưá»i bán hàng chuyên nghiệp luôn được coi trá»ng và tôn vinh.
Song Ä‘iá»u Ä‘áng buồn là hầu hết các doanh nghiệp và ngay cả những ngưá»i làm nghá» bán hàng ở Việt Nam vẫn chưa thoát khá»i những ảnh hưởng cá»§a văn hóa bán hàng thá»i bao cấp. Những yếu kém thể hiện qua kỹ năng giao tiếp thiếu chuyên nghiệp, chưa tôn trá»ng khách hàng. Ngay tại những siêu thị lá»›n, nhiá»u nhân viên bán hàng thá»±c chất chỉ là nhân viên trông hàng. Tệ hÆ¡n, nhiá»u nhân viên bán hàng còn chưa nháºn biết được đặc tính cá»§a sản phẩm, Ä‘eo bám khách hàng dai dẳng hoặc tá» thái độ xấu khi khách hàng không quan tâm. Công tác chăm sóc khách hàng sau bán hàng cÅ©ng chưa được chú trá»ng Ä‘úng mức...
Trong giá»›i bán hàng, chỉ những ngưá»i bán hàng giá»i má»›i tồn tại, chỉ những ngưá»i có khả năng thích nghi cao nhất má»›i có thể chiến thắng. “Bán hàng không đơn thuần là bán hàng hóa, dịch vụ, mà bán “thương hiệu cá nhân”, yêu cầu bạn cần có tài năng Ä‘ánh thức nhu cầu khách hàng, biết cách “nháºp vai” ngưá»i mua để có được những hợp đồng giá trị vá»›i doanh số bán hàng cao nhất,” anh Dương Văn DÅ©ng chia sẻ.
Nhiá»u ngưá»i cho rằng, những ngưá»i bán hàng không Ä‘áng tin cáºy vì há» “diá»…n” rất giá»i, chỉ thua má»—i diá»…n viên. Äiá»u Ä‘ó hoàn toàn không Ä‘úng. Äiá»u quan trá»ng nhất trong nghá» này chính là cái tâm cá»§a ngưá»i bán hàng, sau Ä‘ó má»›i đến việc xây dá»±ng mô hình bán hàng thông qua những kỹ năng và phương pháp phân tích tâm lý đối tượng mua hàng phù hợp. Những bí quyết Ä‘ó bao gồm: hiểu rõ tâm lý khách hàng; nắm bắt nhu cầu cá»§a khách; sá» dụng phương pháp kinh doanh độc Ä‘áo; lấy khách hàng làm trung tâm; khai thác triệt để thương hiệu; bán hàng tá»± tin; bình tÄ©nh, lịch sá»± trước phản ứng cá»§a khách hàng; nâng cao sức hút cá nhân; duy trì thái độ lạc quan trong má»i tình huống; thiết láºp mạng lưới khách hàng Ä‘ã tồn tại và liên tục khai thác khách hàng má»›i từ hệ thống này; tích cá»±c mở rá»™ng thị trưá»ng, biến khách hàng vãng lai thành khách hàng quen và xem trá»ng quảng cáo, táºn dụng sức mạnh cá»§a Internet.
Những bí quyết này nghe qua thì có vẻ đơn giản, nhưng để có thể váºn dụng má»™t cách khéo léo và nhuần nhuyá»…n chúng vào khâu bán hàng Ä‘òi há»i ngưá»i làm sales phải táºn tâm và làm việc có ká»· luáºt.
Nguồn tin: (Petrotimes)