Ở bất kỳ thị trÆ°á»ng nào, Ä‘ã là doanh nghiệp, khâu bán hàng (sales) phải được coi trá»ng nhất. Váºy, giữa lúc ná»n kinh tế Ä‘ang hứng chịu những cú va Ä‘áºp mạnh từ bên ngoài nhÆ° hiện tại, liệu việc ép doanh số có phải là “làm khó” bá»™ pháºn bán hàng?
Khi nào lên ngôi?
Trao đổi vá»›i ông VÅ© Văn Khâm, Trưởng phòng Kinh doanh Công ty CP Xăng dầu Dầu khí Hà Ná»™i (PV Oil Hà Ná»™i), ngÆ°á»i viết nháºn được hàng loạt giải pháp hết sức tích cá»±c xung quanh việc thúc đẩy Ä‘á»™i ngÅ© bán hàng trong lúc ná»n kinh tế vÄ© mô bị dao Ä‘á»™ng. “Nói doanh nghiệp chỉ quan tâm đến doanh số, phần nào cÅ©ng Ä‘úng nhÆ°ng chÆ°a hẳn chuẩn xác vá»›i má»i trÆ°á»ng hợp. Bởi sứ mệnh của má»™t công ty đại chúng, xét cho cùng là phục vụ cuá»™c sống, Ä‘óng góp vào an sinh xã há»™i. Vì thế, ngÆ°á»i bán hàng cần có tâm và tầm trong nghá», bá»™ pháºn bán hàng cần được tổ chức quy mô vá»›i yếu tố nhân sá»± phải được tính đến hÆ¡n cả”, ông Khâm khẳng định.
PV Oil là má»™t doanh nghiệp lá»›n của ngành Dầu khí, mang trá»ng trách đảm bảo an ninh năng lượng. “Vị trí của sales trong chuá»—i công việc của má»—i doanh nghiệp, tùy theo sứ mệnh, là hoàn toàn khác nhau. Quan niệm của tôi là má»—i bá»™ pháºn, má»—i Ä‘Æ¡n vị lại có má»™t chức năng, má»™t nhiệm vụ riêng nữa. Bán hàng, kinh doanh có nhiệm vụ tiêu thụ hàng hóa, mang tiá»n vá» cho doanh nghiệp. NhÆ°ng riêng trong ngành Dầu khí, không thể vì sales mà chúng ta lãng quên các khâu thượng và trung nguồn,” ông Khâm khẳng định.
Äiểm bán xăng E5 của PV Oil tại Quảng Ngãi
Trong 2 năm gần Ä‘ây, thị trÆ°á»ng xăng dầu biến Ä‘á»™ng liên tục. Từ đầu năm 2012, giá xăng Ä‘ã được Ä‘iá»u chỉnh tăng giảm tá»›i 3 lần. Cho dù không xác định bán hàng trá»±c tiếp là kênh tiêu thụ sản phẩm chủ lá»±c, tuy nhiên PV Oil Hà Ná»™i cÅ©ng xây dá»±ng cho mình má»™t hệ thống cây xăng để tiêu thụ xăng E5 ở những nÆ¡i các đại lý – là các doanh nghiệp tÆ° nhân – chÆ°a kịp định hình thị trÆ°á»ng. Nói nhÆ° các nhân viên sales PV Oil Hà Ná»™i, thì má»—i ngÆ°á»i trong số há» nhÆ° má»™t anh bá»™ Ä‘á»™i phục viên: cần cù, chịu khó, trách nhiệm và hoàn toàn trung thá»±c. Ngay cả việc gặp khách hàng cÅ©ng phải biết cách chào, biết tạo không khí vui vẻ, cÅ©ng nhÆ° khuyến cáo ngÆ°á»i dùng sao cho sá» dụng xăng tiết kiệm, phù hợp và an toàn nhất.
Hiện nay, nghá» bán hàng ở Việt Nam vẫn chÆ°a được xem trá»ng, cho dù theo thá»i gian, nó Ä‘ã dần xuất hiện trong Ä‘úng chức năng, nhiệm vụ của mình. Nói má»™t cách Ä‘Æ¡n giản, nhiá»u công ty dá»… dàng sa thải nhân viên bán hàng vì cho rằng nguồn lá»±c này không khó tuyển dụng, không cần Ä‘ào tạo nhiá»u… “Äiá»u này khiến Ä‘á»™i ngÅ© hành nghá» bán hàng ở Việt Nam mất Ä‘i ná»™i lá»±c cần thiết để tá»± làm má»›i mình. Tức là bản thân các nhân viên bát hàng cÅ©ng không tá»± tin vào sá»± tồn tại của mình trong doanh nghiệp; không tin sản phẩm, dịch vụ của công ty cung cấp ra thị trÆ°á»ng có thể mang lại giá trị cho khách hàng; há» cÅ©ng nghi ngá» văn hóa và chính sách của công ty, từ Ä‘ó chỉ cần bán được hàng chứ không cần tạo dá»±ng, duy trì uy tín của cá nhân và công ty”, anh DÆ°Æ¡ng Văn DÅ©ng, Trưởng phòng Kinh doanh Công ty CP truyá»n thông CTC chia sẻ.
Äể bồi đắp ná»™i lá»±c này, ngÆ°á»i bán hàng cần hiểu được cá nhân há», công ty há» làm việc, sản phẩm, dịch vụ há» Ä‘Æ°a ra thị trÆ°á»ng có thể mang đến giá trị gì cho khách hàng. Äiá»u này có nghÄ©a, trong quá trình tiếp cáºn khách hàng, há» không nên khẳng định sản phẩm, dịch vụ hay công ty nào là hàng đầu. Thay vào Ä‘ó, há» nên biết mình Ä‘ang là “Ä‘áº¡i diện” cho Ä‘iểm mạnh và Ä‘iểm yếu nào. Nói cách khác, thị trÆ°á»ng không thể có sản phẩm tốt tuyệt đối, chỉ có sản phẩm phù hợp vá»›i đối tượng.
LÆ°u luyến thá»i bao cấp?
Làm thế nào để có được sá»± tá»± tin mạnh mẽ khi bán hàng? Làm sao để khai thác nguồn khách hàng vô táºn? Bí quyết nào để khách hàng tìm đến mình chứ mình không phải Ä‘i tìm khách hàng? Tuyệt chiêu để tăng xác suất bán hàng má»™t cách chắc chắn và Ä‘á»™t phá? Ông Nguyá»…n Trá»ng Minh, Giám đốc bán hàng Chi nhánh đệm Sochi Vietnam Ltd., thì khẳng định, dân bán hàng chân chính, sáng tạo không phải là ngÆ°á»i dùng thủ thuáºt để qua mặt khách hàng. “Bán hàng không nên và không thể là nghá» bàn mÆ°u tính kế, mà phải hÆ°á»›ng đến mục tiêu dài hạn: khao khát kiếm lợi nhuáºn và mong muốn phục vụ xã há»™i tốt đẹp hÆ¡n. Chính ý thức phục vụ xuyên suốt này sẽ làm nên ngÆ°á»i bán hàng giá»i. Há» chân thành mong làm cho cuá»™c sống của khách hàng tốt đẹp hÆ¡n, doanh nghiệp khách hàng làm ăn hiệu quả hÆ¡n…”, ông Trá»ng Minh nháºn định từ thá»±c tế.
Anh DÆ°Æ¡ng Văn DÅ©ng cho rằng, đặc trÆ°ng cÆ¡ bản nhất của ná»n kinh tế thị trÆ°á»ng chính là ná»n kinh tế sản xuất hàng hóa, trong Ä‘ó khâu phân phối Ä‘óng vai trò cốt lõi. Má»i thứ váºn Ä‘á»™ng xung quanh chữ “Bán” (bán cái gì, bán cho ai và bán nhÆ° thế nào). Do Ä‘ó, việc xây dá»±ng Ä‘á»™i ngÅ© bán hàng có ý nghÄ©a sống còn đối vá»›i má»—i doanh nghiệp và vai trò của ngÆ°á»i bán hàng chuyên nghiệp luôn được coi trá»ng và tôn vinh.
Song Ä‘iá»u Ä‘áng buồn là hầu hết các doanh nghiệp và ngay cả những ngÆ°á»i làm nghá» bán hàng ở Việt Nam vẫn chÆ°a thoát khá»i những ảnh hưởng của văn hóa bán hàng thá»i bao cấp. Những yếu kém thể hiện qua kỹ năng giao tiếp thiếu chuyên nghiệp, chÆ°a tôn trá»ng khách hàng. Ngay tại những siêu thị lá»›n, nhiá»u nhân viên bán hàng thá»±c chất chỉ là nhân viên trông hàng. Tệ hÆ¡n, nhiá»u nhân viên bán hàng còn chÆ°a nháºn biết được đặc tính của sản phẩm, Ä‘eo bám khách hàng dai dẳng hoặc tá» thái Ä‘á»™ xấu khi khách hàng không quan tâm. Công tác chăm sóc khách hàng sau bán hàng cÅ©ng chÆ°a được chú trá»ng Ä‘úng mức...
Trong giá»›i bán hàng, chỉ những ngÆ°á»i bán hàng giá»i má»›i tồn tại, chỉ những ngÆ°á»i có khả năng thích nghi cao nhất má»›i có thể chiến thắng. “Bán hàng không Ä‘Æ¡n thuần là bán hàng hóa, dịch vụ, mà bán “thÆ°Æ¡ng hiệu cá nhân”, yêu cầu bạn cần có tài năng Ä‘ánh thức nhu cầu khách hàng, biết cách “nháºp vai” ngÆ°á»i mua để có được những hợp đồng giá trị vá»›i doanh số bán hàng cao nhất,” anh DÆ°Æ¡ng Văn DÅ©ng chia sẻ.
Nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng, những ngÆ°á»i bán hàng không Ä‘áng tin cáºy vì há» “diá»…n” rất giá»i, chỉ thua má»—i diá»…n viên. Äiá»u Ä‘ó hoàn toàn không Ä‘úng. Äiá»u quan trá»ng nhất trong nghá» này chính là cái tâm của ngÆ°á»i bán hàng, sau Ä‘ó má»›i đến việc xây dá»±ng mô hình bán hàng thông qua những kỹ năng và phÆ°Æ¡ng pháp phân tích tâm lý đối tượng mua hàng phù hợp. Những bí quyết Ä‘ó bao gồm: hiểu rõ tâm lý khách hàng; nắm bắt nhu cầu của khách; sá» dụng phÆ°Æ¡ng pháp kinh doanh Ä‘á»™c Ä‘áo; lấy khách hàng làm trung tâm; khai thác triệt để thÆ°Æ¡ng hiệu; bán hàng tá»± tin; bình tÄ©nh, lịch sá»± trÆ°á»›c phản ứng của khách hàng; nâng cao sức hút cá nhân; duy trì thái Ä‘á»™ lạc quan trong má»i tình huống; thiết láºp mạng lÆ°á»›i khách hàng Ä‘ã tồn tại và liên tục khai thác khách hàng má»›i từ hệ thống này; tích cá»±c mở rá»™ng thị trÆ°á»ng, biến khách hàng vãng lai thành khách hàng quen và xem trá»ng quảng cáo, táºn dụng sức mạnh của Internet.
Những bí quyết này nghe qua thì có vẻ Ä‘Æ¡n giản, nhÆ°ng để có thể váºn dụng má»™t cách khéo léo và nhuần nhuyá»…n chúng vào khâu bán hàng Ä‘òi há»i ngÆ°á»i làm sales phải táºn tâm và làm việc có ká»· luáºt.
Nguồn tin: (Petrotimes)