Giá cá»§a má»™t thùng dầu má» hiện Ä‘ang gần mức thấp 6.5 năm trong tuần này do quan ngại sá»± suy giảm không phanh cá»§a thị trưá»ng chứng khoán Trung Quốc cÅ©ng như tăng trưởng kinh tế Trung Quốc Ä‘ang khuấy đảo thị trưá»ng toàn cầu.
Giá dầu Ä‘ang suy yếu kể từ mùa hè năm 2014, phục hồi nhẹ trong năm nay trước khi giảm hÆ¡n 5% trong phiên giao dịch đầu tuần 24/08. Sá»± suy thoái này là tin tức xấu cho các quốc gia phụ thuá»™c mạnh mẽ vào xuất khẩu dầu thô.
Mức giảm đột ngá»™t cá»§a giá cả có thể gây ra những ảnh hưởng Ä‘áng kể lên tiá»n tệ cá»§a nhiá»u nước – Ä‘áng chú ý nhất là Nga, quốc gia sản xuất khoảng 12% nguồn cung dầu má» cá»§a thá» giá»›i. Quốc gia này phục thuá»™c vào doanh số bán dầu má» và khí gas cho hÆ¡n 50% nguồn cung ngân sách quốc gia, theo CÆ¡ quan Thông tin Năng lượng EIA. Tuy nhiên đồng Rúp Nga không phải là tiá»n tệ duy nhất bị ảnh hưởng bởi sá»± thay đổi cá»§a giá dầu má».
Ít nhất có 6 quốc gia Ä‘ang nhìn thấy gái trị tiá»n tệ cá»§a nước mình Ä‘ã giảm Ä‘i so vá»›i năm ngaoi1 cùng cá»›i chuẩn dầu thô toàn cầu Brent. Theo số liệu má»›i nhất từ Ngân hàng Thế giá»›i WB, có 60 nước phụ thuá»™c vào nguồn thu từ dầu chiếm hÆ¡n 1% cá»§a tổng sản phẩm quốc ná»™i, và 10 quốc gia nháºn được ít nhất má»™t phần ba GDP từ dầu má».
Trong suốt 2 năm qua, hợp đồng tương lai trên sàn giao CME đối vá»›i đồng krone Na Uy và đồng Rúp Nga có sá»± liên quan chặt chẽ vá»›i sá»± thay đổi hàng tháng cá»§a dầu thô Brent (vá»›i hệ số tương quan là 0.74 và 0.83, tương ứng, theo thông tin từ công ty dữ liệu thị trưá»ng Kensho). Má»™t số tương quan có thể phải thá»±c hiện vá»›i sá»± thay đổi cá»§a đồng dollar, được sá» dụng để định giá dầu má» mà lịch sá» cho thấy thưá»ng có xu hướng di chuyển theo hướng ngược lại vá»›i giá dầu. Má»™t nghiên cứu năm 2007 cá»§a Ngân hàng Trung ương châu Âu ECB Ä‘ã phát hiện má»™t mối quan hệ tích cá»±c giữa giá tháºt cá»§a dầu má» và tỉ giá hối Ä‘oái tháºt tế cá»§a Nga, nhưng không phải đối vá»›i Na Uy hay Saudi Arabia.
Sá»± suy thoái giá dầu sẽ chỉ quét qua hệ thống tiá»n tệ cá»§a má»™t số quốc gia phụ thuá»™c vào dầu má».Äó là bởi vì phần lá»›n các ná»n kinh tế sản xuất dầu má» sá» dụng tỉ giá cứng hoặc má»m đối vá»›i đồng dollar, euro hoặc các chuẩn khác, theo dữ liệu tổng hợp cá»§a Quỹ Tiá»n tệ Quốc tế IMF.
Khoảng 63% các quốc gia hàng đầu cố định tỉ giá, và chỉ có 25% thả nổi tiá»n tệ cá»§a mình. Trong số 25 nước phục thuá»™c mạnh mẽ nhất vào dầu má» dá»±a trên chỉ số tính toán chênh lệch giữa giá trị sản xuất dầu tại mức giá thế giá»›i và tổng chi phí sản xuất, hay còn gá»i là oil rents (% cá»§a GDP) – tính toán nguồn thu từ doanh thu dầu má» chia theo GDP và bao gồm các nước như Kuwait, Saudi Arabia và Venezuela – Ä‘á»u không thả nổi tiá»n tệ.
Hôm thứ Hai đồng Rúp Ä‘ã ở mức thấp 7 tháng, cùng vá»›i má»™t số các quốc gia thuá»™c khối Xô Viết cÅ©, bao gồm Belarus và Ukraina, cÅ©ng như hầu hết các quốc gia xuất khẩu đỠcáºp ở trên. Sá»± sụp đổ này được thúc đẩy bởi tình hình há»—n loạn ở Trung Quốc, quốc gia có tăng trưởng nhu cầu tiêu thụ toàn cầu hàng đầu đới vá»›i hàng hóa. (Nó cÅ©ng có giá trị chỉ ra rằng tất cả những ná»n kinh tế dá»±a vào hàng hóa bị tổn thương khi kinh tế trở nên trì trệ ở quốc gia tiêu thụ hàng hóa khổng lồ Trung Quốc, và vì váºy nó sẽ dá»± báo rằng tiá»n tệ cá»§a những ná»n kinh tế hàng hóa có thể cÅ©ng hứng chịu tổn thương.”
Theo tính toán cá»§a Reuters, nhu cầu tiêu thụ dầu má» thá»±c tế ở Trung Quốc là 10.12 triệu thùng má»™t ngày trong tháng Bảy, giảm 4% từ mức tháng Sáu. Theo số liệu cá»§a EIA cho tháng Tư, nhu cầu tiêu thụ chiếm khoảng 13% cá»§a sản lượng khai thác toàn cầu. Nhu cầu tiêu thụ trì trệ được dá»± Ä‘oán sẽ tiếp tục trong năm tá»›i.
Nhưng tiêu thụ cháºm lại không phải là vấn đỠduy nhất. OPEC Ä‘ang tăng cưá»ng sản xuất lên mức cao 3 năm, và các nhà sản xuất Mỹ tiếp tục khai thác tháºm chí ở mức giá giảm nhanh chóng.
Các nhà lãnh đạo OPEC Ä‘ang chỉ trích các nhà sản xuất Mỹ “khai thác hết sức nguồn cung dầu chặt,” và kỳ vá»ng cá»§a ngưá»i Mỹ cho rằng OPEC sẽ sẵn sàng hy sinh thị phần tiêu thụ để duy trì giá ở mức chấp nháºn được.
“Tháºt tế là, sá»± ra Ä‘á»i cá»§a nguồn cung má»›i này, đặc biệt ở Mỹ và Canada, Ä‘ang khai thác đến mức đỉnh Ä‘iểm, làm đảo lá»™n toàn bá»™ thị phần trên thị trưá»ng dầu má»,” OPEC viết trong bản báo tin hồi đầu năm nay. “Má»™t thị trưá»ng dầu má» bất ổn định vá»›i giá cả giao động mạnh không phục vụ lợi ích cho bất kỳ ai.”