Chiếm tá»›i hai phần ba ná»n kinh tế cá»§a tất cả các nước thuá»™c vùng Nam Kavkaz, Azerbaijan có vị trí địa chiến lược quan trá»ng, là trung tâm cá»§a khu vá»±c trên các mặt năng lượng, thương mại và váºn tải.
Cá»™ng hòa Azerbaijan là má»™t quốc gia thuá»™c vùng Kavkaz ở Âu - Á. Nằm trên ngã tư đưá»ng giữa Äông Âu và Tây Á, giáp vá»›i Biển Caspia ở phía Ä‘ông, Nga ở phía bắc, Gruzia ở phía tây bắc, Armenia ở phía tây và Iran ở phía Nam.
NÆ¡i dầu thô dùng để tắm gá»™i
Sở hữu nhiá»u tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là dầu khí, kinh tế Azerbaijan chá»§ yếu dá»±a vào phát triển công nghiệp, chế tạo máy, dầu má» và các ngành khai má», lá»c dầu, các sản phẩm dệt may và chế biến hóa chất. Äây cÅ©ng là đất nước có trữ lượng dầu má» lá»›n nhất thế giá»›i. Tại thành phố Naftalan, nằm cách 320km vá» phía Tây cá»§a Thá»§ Ä‘ô Baku, dầu thô được tìm thấy nhiá»u đến ná»—i mà ngưá»i dân có thể sá» dụng để tắm gá»™i, các phòng tắm dầu thô thu hút rất Ä‘ông khách du lịch.
Ngày 17/3, Azerbaijan và Thổ NhÄ© Kỳ Ä‘ã chính thức động thổ xây dá»±ng tuyến đưá»ng ống dẫn khí xuyên Anatolia (TANAP) trị giá 10 tá»· USD, để váºn chuyển khí từ Azerbaijan sang thị trưá»ng các nước phương Tây. Công suất ban đầu cá»§a TANAP dá»± kiến sẽ đạt 16 tá»· mét khối khí đốt, và sẽ tăng dần lên 31 tá»· mét khối. Công ty dầu khí nhà nước cá»§a Azerbaijan SOCAR chiếm 58% cổ phần, dá»± kiến, dá»± án sẽ bắt đầu Ä‘i vào hoạt động từ năm 2018.
Nông nghiệp chiếm má»™t phần ba ná»n kinh tế Azerbaijan. Tại các vùng đất thấp, nông dân chá»§ yếu canh tác các loại cây bông, cây ăn quả, lúa gạo, chè, thuốc lá và nhiá»u loại rau. Tằm được nuôi để sản xuất tÆ¡ tá»± nhiên cho ngành may mặc. Những ngưá»i chăn thả gia súc Azerbaijan nuôi gia súc,cừu và dê gần các rặng núi. Hải sản, bao gồm cả trứng cá muối và cá khai thác từ Biển Caspia.
Azerbaijan có ná»n kinh tế rất năng động, chá»§ yếu nhá» dầu khí, và GDP nước này tăng vá»t 34.5% để đạt tá»›i 20,6 tá»· USD năm 2006, biến nước này thành ná»n kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giá»›i trong hai năm liên tục. Tuy nhiên, dịch vụ du lịch Azerbaijan cÅ©ng Ä‘ang phát triển từng ngày và trở thành má»™t trong những ná»n kinh tế mÅ©i nhá»n vá»›i nhiá»u loại hình du lịch thú vị và đặc biệt là những trải nghiệm khám phá thiên nhiên hoang dã.
Nhiá»u cải cách vá» kinh tế nhất thế giá»›i
Tư duy lại tiá»m năng và mô hình tăng trưởng là những vấn đỠnóng Ä‘ang được các nước châu Á nói chung và Azerbaijan nói riêng đưa ra tại phiên thảo luáºn đầu tiên vừa diá»…n ra ngày 3/5 cá»§a Há»™i đồng thống đốc Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Thá»§ Ä‘ô Baku. Nhu cầu chung hiện tại là chuyển mô hình từ tăng trưởng nhanh sang tăng trưởng bá»n vững và chất lượng. Bá»™ trưởng Tài chính Samir Sharifov cho biết, nước này Ä‘ã tăng trưởng liên tục 10%/năm trong suốt tháºp ká»· vừa qua, GDP tăng gấp ba, bốn lần, đầu tư nước ngoài tăng gấp 6,5 lần, thu nháºp ngưá»i dân tăng 6,5 lần, nhưng giá» Ä‘ang gặp khó khăn do giá dầu giảm. Chiến lược hiện tại cá»§a há» là Ä‘a dạng hóa kinh tế, chuyển sang các nguồn năng lượng tái tạo và sẽ dùng nguồn lợi từ dầu để há»— trợ các lÄ©nh vá»±c kinh tế khác.
Năm 2014, tăng trưởng GDP tuy thấp hÆ¡n so vá»›i các năm trước nhưng vẫn đạt 2,8%, xuất khẩu đạt 30 tá»· USD, nháºp khẩu đạt 9 tá»· USD, sản xuất công nghiệp giảm 0,7%, sản xuất nông nghiệp tăng 4,5%; lạm phát 2,7%. Azerbaijan được Ngân hàng Thế giá»›i (WB) Ä‘ánh giá là má»™t trong mưá»i quốc gia có nhiá»u cải cách vá» kinh tế nhất thế giá»›i, áp dụng cÆ¡ chế má»™t cá»a cho việc đăng ký kinh doanh, bá» chi phí cho vay tối thiểu…; xếp hạng vá» môi trưá»ng kinh doanh cá»§a Azerbaijan Ä‘ã tăng vá»t từ vị trí 97 lên 33.
Tổng thống Ilham Aliyev là vị kiến trúc sư trưởng Ä‘ã tạo nên nhiá»u bước tiến vượt báºc trong ná»n kinh tế Azerbaijan. Nhưng không dừng lại ở Ä‘ó, ngay những ngày đầu nhiệm kỳ tái đắc cá» lần thứ hai, Tổng thống Ilham Aliyev ra tuyên bố nước này sẽ xóa bá» hoàn toàn sá»± phụ thuá»™c cá»§a ná»n kinh tế vào ngành dầu má» và khí đốt. Ông nói, phát triển ngành dầu má» Ä‘ã đạt tăng trưởng 10,4%, tuy nhiên, Azerbaijan Ä‘ang táºp trung vào việc Ä‘a dạng hóa các dòng vốn đầu tư. Nếu trong tháºp niên 1990, phần lá»›n số vốn được đầu tư vào dầu khí, thì hiện nay, Baku Ä‘ang hướng đến phát triển du lịch, công nghệ cao và xây dá»±ng các khu công nghiệp.
Gần Ä‘ây nhất, ngày 21/2, Ngân hàng trung ương Azerbaijan “mạnh tay” Ä‘ánh giảm giá trị đồng ná»™i tệ do giá dầu sụt giảm và khá»§ng hoảng kinh tế ở Nga gây ảnh hưởng mạnh đến ná»n kinh tế. Äồng manat cá»§a Azerbaijan Ä‘ã mất giá 37% so vá»›i USD và 33,8% so vá»›i Euro, khi tá»· giá hối Ä‘oái vá»›i USD và Euro được định lại ở các mức lần lượt là 1,05 manat và 1,195 manat. Äại diện Azerbaijan cho biết, động thái này nhằm mục Ä‘ích tạo thêm lá»±c đẩy cho việc Ä‘a dạng hóa kinh tế, tăng cưá»ng khả năng cạnh tranh và đẩy mạnh xuất khẩu. Do dầu má» và khí đốt chiếm tá»›i 95% kim ngạch xuất khẩu và 70% nguồn thu quốc gia, kinh tế Azerbaijan chịu sức ép nặng ná» do giá dầu giảm kể từ tháng 6/2014.
Nguồn tin: Thegioivietnam